Gezondheidsgevolgen stankoverlast in kaart gebracht
Reden voor het NIVEL en IRAS om de mogelijke gevolgen van stankoverlast voor de gezondheid in kaart te brengen. Onderzoekers lieten ruim 750 bewoners van De Peel vragenlijsten over hun gezondheid invullen. Ook vergeleken ze de gegevens van deze mensen met hun elektronische patiëntendossier. Ze bepaalden bovendien nauwkeurig het aantal varkens, kippen en runderen binnen een halve kilometer van iedere deelnemer op basis van gegevens over vergunningen voor veehouderijbedrijven van de provincies Noord-Brabant en Limburg. De resutlaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in Annals of Agricultural and Environmental Medicine.
Veel stankoverlast? Meer gezondheidsklachten
Uit het onderzoek komt dat 'mensen boven de veertig, immigranten en mensen met een hogere opleiding meer overlast [hebben] van stank door veel varkens, kippen, of koeien binnen een halve kilometer afstand van hun woning dan anderen', schrijft het NIVEL.
Degenen die meer stankoverlast ervaren hebben ook meer gezondheidsklachten, zoals vaker hoesten en verkouden zijn, duizeligheid, maagpijn, buikpijn en obstipatie. Ook stressklachten (slapeloosheid, angst, depressie) doen zich vaker voor, zeggen de deelnemers aan het onderzoek.
Minder dichtbij en niet naar de dokter
Twee dingen vallen op. Hoewel de deelnemers hun eigen gezondheid slechter beoordelen dan mensen die niet met stankoverlast te maken hebben, gaan ze maar weinig met deze klachten naar de huisarts. Ook denken ze dat ze dichter bij de stankoverlast veroorzakende veehouderijen wonen dan ze in werkelijkheid doen. NIVEL-onderzoeker Mariëtte Hooiveld: "Zij schatten de afstand tot het veehouderijbedrijf waarschijnlijk kleiner in, omdat zij hun klachten daarmee in verband brengen."
Fotocredits: megastal, USDA
Dick, daar heb je wmb een volstrekt relevant punt te pakken. Door de polarisatie in ons land slagen we er echter niet in voorzorg en feitelijkheid uit elkaar te halen. Daarom zeggen economisch belanghebbenden dat onderzoek als dit geen basis is (en dat is formeel correct). De wederpartij daarentegen holt naar voren en concludeert dat er alles aan de hand is (dat is niet correct).
Dergelijke onderlinge reacties vormen steevast een voorspelbaar patroon. Het leidde tot protesten tegen 'megastallen' (terwijl inmiddels menige biologische megastal ontstaat; waarom die dan wèl goed zijn is mij een raadsel) en maakt onmogelijk dat we ooit nog kunnen doen wat 20 jaar geleden ieder weldenkend mens al wist: als je kiest voor industriele dierhouderij (waartoe ook de biologische behoort), doe dat dan in de havens waar je hun mest kunt verwerken, verhandelen en verschepen en niemand lastig valt. Onderwijl staan er opstallen op het platteland die niet meer kunnen worden afgeschreven als je het voorzorgsprincipe toepast.
Zo'n situatie die door dom georganiseerde lafheid van alle kanten is ontstaan, heet een impasse. Ik heb die een aantal malen in zalen met boeren en hun bankiers benoemd. Doorgaans volgt stilte en een schaapachtig naar beneden kijken. Ik moet bekennen dat de laatste keer dat ik het deed een lokale Rabobankier het prima begreep en er in het nagesprek actief over begon.