In de VS is mevrouw Vani Hari succesvol in het aanjagen van acties die fabrikanten doen besluiten hun recepturen aan te passen. Deze week claimde ze victorie toen Kellogg's aankondigde het houdbaarheidsverhogende middel BHT (Butylhydroxytolueen) uit zijn cereals te halen. Kellogg's zei natuurlijk dat ze dat allang van plan waren.

Vani Hari, beter bekend als Food Babe, heeft een actiesite die door tegen ongezonde stoffen in voedselproducten te zijn geld ophaalt voor nog meer van dat soort acties. Met succes, want het publiek wil natuurlijk niet ongezond eten.

Butylhydroxytolueen is een antioxidant die in oliën en vetten wordt gebruikt om het ranzig worden en verkleuren daarvan te voorkomen. De stof houdt de invloed van zuurstof op de olie of het vet op, zodat voedingsmiddelen worden gevrijwaarde van oxidatieve degradatie. Het wordt ook gebruikt in onder meer cosmetica en, uiteraard, diervoeders waarin vet is verwerkt.

Het draait om de dosis
BHT is omstreden onder actievoerders omdat het leverschade kan veroorzaken en kan bijdragen aan de ontwikkeling van tumoren. Is het schadelijk? Nee hoor, zegt voedingsmiddelentechnoloog Julie Miller Jones tegen FoodNavigator. Het is gewoon zo'n stofje dat een zogenaamd U-shaped patroon volgt. Onder bepaalde niveaus is er niets aan de hand en kun je het zelfs prima hebben, boven bepaalde niveaus worden ze toxisch.
Neem Vitamine A, zegt ze. Die hebben we nodig, maar boven bepaalde grenzen worden we er ziek van en kunnen we er zelfs dood van gaan. Omdat dergelijke stoffen zich niet ophopen in ons lichaam, kunnen we ze onder een bepaald niveau rustig gebruiken. Alleen begrijpen mensen niet dat het niet gaat om het binnenkrijgen van het stofje, maar om de dosis.

Perceptie is harder dan de werkelijkheid
Waarom moeten ze er dan toch uit? Daar heeft Miller Jones maar één antwoord op: omdat consumenten denken dat ze die niet meer moeten willen. En dat komt weer omdat het hen verteld wordt. En dat gebeurt omdat er een zogenaamd business model achter zit. Food Babe haalt er geld mee op. En winkelformules als Whole Foods in de VS en Engeland en Marqt en EkoPlaza in Nederland kunnen er een nieuw plekje in het winkellandschap mee uitbikken. En dan moeten natuurlijk ook de Jumbo's en AH's en hun leveranciers mee. Daar komt deze redenering zo ongeveer op neer. Verzet, zegt ze, heeft geen zin want de perceptie van de consument is een hardere realiteit dan de werkelijkheid zelf.

AH maakt biologische puurder
Gisteren kwam er een berichtje in de media dat Albert Heijn de dextrose uit zijn biologische vleesproducten haalt. Dextrose diende als toevoeging om antioxidante conserveringsmiddelen hun werk goed te kunnen laten doen. Het wordt eruit gehaald voor het gevoel van consumenten. Dat geeft woordvoerder Jan Christiaan Hellendoorn gewoon toe in vakblad Distrifood: "Consumenten, met name consumenten die voor biologisch kiezen, worden niet blij van additieven." Waar mogelijk wordt de dextrose dan ook verwijderd. "Waar mogelijk proberen we producten zo puur mogelijk in het schap te krijgen", zegt Hellendoorn. Ook al omdat het niet meer nodig is, laat AH weten. Er zijn inmiddels dus betere conserveringstechnieken. Welke dat zijn, vermeldt Distrifood niet. Kennelijk vergat de interviewer ernaar te vragen.

Gewoon commercie?
Wie er zo naar kijkt, vraagt zich af: waren die stofjes nou gevaarlijk fout en hadden ze geen functie of is gewoon allemaal weer 'wat nieuws' en dus gewoon commercie?

Wil je eens antwoorden op onze poll? De resultaten daarvan leggen we voor aan een aantal voedingsmiddelenkenners en -verkopers.

Fotocredits: Food Babe


-- POLL --