Nieuw onderzoek, gepubliceerd in Psychology & Health, lijkt er op te wijzen dat mensen met overgewicht 'gevoeliger' zijn voor reclameboodschappen voor eten en drinken dan mensen met een normaal gewicht. Het is mogelijk ook de verklaring waarom ze daadwerkelijk meer eten of zelfs overeten. Dat biedt perspectief voor een mogelijke aanpak van chronisch overeten.
Een derde tot de helft TV-reclames gaat over eten
De wetenschappers (Flinders University, Adelaide, Australië) bekeken of blootstelling aan televisiereclames van eten en drinken proefpersonen meer aan eten en drinken deed denken en of ze ook daadwerkelijk gestimuleerd werden om iets te willen eten. Uit eerder onderzoek is al gebleken dat wij in de westerse wereld voortdurend blootgesteld worden aan plaatjes van eten en etende mensen. Op straat, in winkels, restaurants, tijdschriften en vooral ook op de televisie. Een derde tot de helft van alle televisiereclames is voor voedsel. Daarbij gaat het meestal om ongezond - suikerrijk, vet en zout - eten met weinig voedingswaarde. Hoe deze visuele confrontaties bijdragen aan daadwerkelijk overeten was echter nog niet bekend.
De experimenten
De onderzoekers voerden twee experimenten uit naar het effect van etensreclames op het denken aan eten en de zin in eten. Voor het eerste stelden ze een groep samen van 160 proefpersonen met een normaal gewicht, het tweede voerden ze uit met 124 proefpersonen die te zwaar of zelfs obees waren - overigens waren alle deelnemers vrouwen.
De deelnemers kregen ofwel een serie algemene televisiereclames te zien of een mix van reclames voor eten en andere onderwerpen. Daarna moesten ze drieletterige woordstammen aanvullen tot volledige woorden, en hun zin in eten beoordelen. De woordstammen waren zorgvuldig geselecteerd op de mogelijkheid er een 'etenswoord' of juist een neutraal woord van te kunnen maken, om de proefpersonen niet van te voren op een bepaald spoor te zetten. Zo kun je van BRE.... bijvoorbeeld even gemakkelijk BREAD als BREATH of BREAK maken.
Te zware mensen krijgen ook echt meer zin in eten
Zowel de normale als de dikke proefpersonen maakten meer voedsel en eten-gerelateerde woorden na het zien van de eetreclames. Eten zien doet dus aan eten denken. Maar het opvallendste verschil tussen beide groepen was dat de zin in eten alleen bij de groep met overgewicht daadwerkelijk toenam.
"Mensen met overgewicht en obesitas laten een toegenomen activiteit zien in het beloningscentrum in de hersenen in response op voedselgerelateerde stimuli. In vergelijking met mensen met een normaal gewicht letten ze ook meer op eet-stimulansen, denken ze positiever over eten en willen ze harder werken als daar een beloning met voedsel tegenover staat. Deze verhoogde cognitieve oriëntatie en motivatie zou te zware en obese mensen wel eens bijzonder kwetsbaar kunnen maken voor voedselmarketing", zeggen de onderzoekers op FoodNavigator.
Zo zou je ook uit dit onderzoek kunnen afleiden dat dikke mensen er goed aan doen om de televisie uit te bannen, zoals de Britse gezondheidsorganisatie NICE vorige week adviseerde. Is het niet omdat ze dan andere dingen kunnen gaan doen (zoals bewegen), dan worden ze toch in ieder geval aan (iets) minder verleiding blootgesteld.
Fotocredits: Poster Boy
Een derde tot de helft TV-reclames gaat over eten
De wetenschappers (Flinders University, Adelaide, Australië) bekeken of blootstelling aan televisiereclames van eten en drinken proefpersonen meer aan eten en drinken deed denken en of ze ook daadwerkelijk gestimuleerd werden om iets te willen eten. Uit eerder onderzoek is al gebleken dat wij in de westerse wereld voortdurend blootgesteld worden aan plaatjes van eten en etende mensen. Op straat, in winkels, restaurants, tijdschriften en vooral ook op de televisie. Een derde tot de helft van alle televisiereclames is voor voedsel. Daarbij gaat het meestal om ongezond - suikerrijk, vet en zout - eten met weinig voedingswaarde. Hoe deze visuele confrontaties bijdragen aan daadwerkelijk overeten was echter nog niet bekend.
De experimenten
De onderzoekers voerden twee experimenten uit naar het effect van etensreclames op het denken aan eten en de zin in eten. Voor het eerste stelden ze een groep samen van 160 proefpersonen met een normaal gewicht, het tweede voerden ze uit met 124 proefpersonen die te zwaar of zelfs obees waren - overigens waren alle deelnemers vrouwen.
De deelnemers kregen ofwel een serie algemene televisiereclames te zien of een mix van reclames voor eten en andere onderwerpen. Daarna moesten ze drieletterige woordstammen aanvullen tot volledige woorden, en hun zin in eten beoordelen. De woordstammen waren zorgvuldig geselecteerd op de mogelijkheid er een 'etenswoord' of juist een neutraal woord van te kunnen maken, om de proefpersonen niet van te voren op een bepaald spoor te zetten. Zo kun je van BRE.... bijvoorbeeld even gemakkelijk BREAD als BREATH of BREAK maken.
Te zware mensen krijgen ook echt meer zin in eten
Zowel de normale als de dikke proefpersonen maakten meer voedsel en eten-gerelateerde woorden na het zien van de eetreclames. Eten zien doet dus aan eten denken. Maar het opvallendste verschil tussen beide groepen was dat de zin in eten alleen bij de groep met overgewicht daadwerkelijk toenam.
"Mensen met overgewicht en obesitas laten een toegenomen activiteit zien in het beloningscentrum in de hersenen in response op voedselgerelateerde stimuli. In vergelijking met mensen met een normaal gewicht letten ze ook meer op eet-stimulansen, denken ze positiever over eten en willen ze harder werken als daar een beloning met voedsel tegenover staat. Deze verhoogde cognitieve oriëntatie en motivatie zou te zware en obese mensen wel eens bijzonder kwetsbaar kunnen maken voor voedselmarketing", zeggen de onderzoekers op FoodNavigator.
Zo zou je ook uit dit onderzoek kunnen afleiden dat dikke mensen er goed aan doen om de televisie uit te bannen, zoals de Britse gezondheidsorganisatie NICE vorige week adviseerde. Is het niet omdat ze dan andere dingen kunnen gaan doen (zoals bewegen), dan worden ze toch in ieder geval aan (iets) minder verleiding blootgesteld.
Fotocredits: Poster Boy
Mensen met overgewicht de TV te laten uitbannen is net zo'n maatregel als vrouwen vertellen geen korte rokjes te dragen om verkrachting te voorkomen. Het legt de schuld en de noodzaak tot preventie bij het slachtoffer. Een voorstel tot het uitbannen van reclame voor voedsel en drank zou mij persoonlijk een betere oplossing lijken. Overgewicht is niet het enige ongewenste resultaat van reclame voor voedsel. Ook magere mensen kunnen zeer ongezond worden door het eten van het soort voedsel waarvoor reclame wordt gemaakt.