Het is dankzij het 'consumentenverzet' van de laatste jaren dat de bierindustrie de laatste decennia ingrijpend is vernieuwd. Dat beweert Jochem Kroezen in zijn promotieonderzoek aan de Erasmus Universiteit.

Van 1000 naar 13 brouwerijen
Tot voor dertig jaar geleden was er nog bijna uitsluitende pils te koop in ons land. Dat is verrassend, want Nederland heeft een rijk brouwersverleden. In de achttiende eeuw telde ons land zo'n 1000 verschillende brouwerijen. Rond 1900 was het aantal door toenemende efficiency gedaald tot 500. In 1980 waren het er nog maar 13.

Kroezen concludeert: "Rond 1980 werd de biermarkt volledig bepaald door enkele grote brouwers die de kleintjes hadden opgekocht of hadden weggeconcurreerd. Maar in de decennia daarna kwamen weer steeds meer kleine brouwers op en is de diversiteit weer toegenomen."

Consumentenverzet
Volgens Kroezen is de vernieuwing te danken aan het consumentenverzet. "In navolging van Engeland gingen hier ook steeds meer stemmen op om iets te doen tegen de verschraling van het bieraanbod. En in de grote steden waren steeds meer café-eigenaren al begonnen bier uit Engeland en België te importeren. Die ontwikkelingen leidden tot de opkomst van veel kleine brouwerijen", zegt hij in Het Parool.

Aanvankelijk brouwde een aantal van die brouwerijen half-illegaal en niet helemaal voedselveilig. Maar ze werden geholpen door onder meer de vele informatie die via internet beschikbaar is en waarmee ze toegang hadden tot "moderne technieken, kennis en goede brouwapparatuur".

Biermarkt is in beweging
Kroezen nam voor zijn onderzoek ruim 100 kleine bierondernemingen onder de loep. De meesten blijven het liefst klein en lokaal, zodat de grote overnamegolf uit de vorige eeuw zich niet opnieuw zal voordoen. Hij voorziet een verdere toename van het aantal kleine brouwerijen. "De markt daarvoor is nog niet verzadigd. Maar op een gegeven moment zal de onderlinge concurrentie toenemen en zal het moeilijker worden te overleven."

In een markt waar de bierconsumptie langzaam maar zeker afneemt, kan de consument nog het nodige verwachten. De vernieuwing komt niet alleen van de kleintjes, maar ook van de grote jongens. Die kunnen het zich immers al niet permitteren het spel uit handen te geven en moeten dus ook vernieuwen. De biermarkt blijft dan ook behoorlijk in beweging, meent Kroezen. Zelfs Heineken dreigde vorig jaar nog overgenomen te worden.

Fotocredits: Coast Brewing 2, Charleston's TheDigitel