Antibioticareductie veehouderij streeft humane sector voorbij

Jaarlijks worden in Nederland ongeveer twee keer zoveel antibioticumbehandelingen toegediend aan mensen, dan aan runderen. En de Nederlandse varkenshouderij zit thans lager in gebruik, dan de humane geneeskunde in de meeste EU-landen (zie grafiek). Waar het gebruik in de dierhouderij in veel EU-landen significant daalt, is daarvan in de humane geneeskunde nauwelijks sprake.

In steeds meer EU-landen worden programma’s opgezet om het antibioticumgebruik in de dierhouderij terug te dringen. Nederland is een van de landen die daarin voorop loopt. De laatste cijfers die de EMA, de Europese diergeneesmiddelen autoriteit, onlangs publiceerde zijn bemoedigend. Tussen 2011 en 2013 waren de verkopen voor diergeneeskundig gebruik in Europa met 8 procent gedaald. In de humane geneeskunde loopt het gebruik daarentegen gestaag op in Europa (zie grafiek hieronder).

Veel landen lager gebruik bij dieren dan bij mensen
In verschillende landen is het diergeneeskundige gebruik laag, zoals in de Scandinavische landen, Ierland en het Verenigd Koninkrijk. Bij vee worden hier relatief zeer weinig antibiotica gebruikt. Opvallend is dat in deze landen voor de humane inwoners wel flink in de medicijnkast wordt getast.

Nederland is tegenwoordig een middenmoter binnen Europa, voor wat betreft het diergeneeskundige gebruik. In onze humane geneeskunde worden de minste antibiotica voorgeschreven, in vergelijking met de andere EU-landen.

Grafiek Trend Antibioticumconsumptie

Grafiek: Trend antibioticagebruik bij runderen en varkens, in vergelijking met het humane gebruik in EU-landen.

Bron
European Centre for Disease Prevention and Control (humane gebruikscijfers); Stichting Diergeneesmiddelen Autoriteit (gebruikscijfers veehouderij Nederland). De cijfers zijn in de Europese maat ‘dagelijkse dosis per 1000 mensen/dieren per dag’.

Dit artikel verscheen afgelopen week op vakblad voor de veehouderij V-Focus

Fotocredits: 'spills pills pills', oliver.dodd

12 reacties

#12 - Dick Belderbos - 2 dec '15 13:48

Het zingt al aardig rond. De NOS meldt PVV-voorzitter Jansen als gezegd hebbende:
"Mensen krijgen meer antibiotica toegediend dan varkens."

#11 - Dick Belderbos - 1 dec '15 21:10

Hoe oud worden die varkens en runderen eigenlijk, Geesje?

#10 - Boy Griffioen - 1 dec '15 10:44

Ik weet niet of ik een uitzondering ben maar ik heb in mijn leven denk ik gemiddeld op 1 dddj ingenomen in de eerste 32 jaar. Waarvan de helft bij een hondenbeet in Spanje, dat was volgens mijn dokter een middel voor iets grotere zoogdieren. De meeste keelontstekingen en dergelijke gaan vanzelf over toch? Hebben ouderen soms grotere hoeveelheden nodig?? Ik ben nog altijd erg benieuwd hoe die klap aankomt bij de darmflora. Daar doen nog weinig huisdokters iets mee volgens mij.

Het is trouwens in de rundveehouderij prima mogelijk om onder de 0.5dddj te blijven vergt alleen iets ander management en wat productie.

#9 - Geer Janssen - 1 dec '15 10:15

Aardig stukje om te lezen,
http://www.rivm.nl/Onderwerpen/A/Antibioticaresistentie

#8 - Marc van der Lee - 1 dec '15 10:11

#7 Geesje, eigenlijk zou dit artikel moeten leiden tot reuring of zelfs Kamervragen over het niet prudente gebruik van de derde en vierde generatie antibiotica zoals fluoroquinolonen en cefalosporinen in de humane geneeskunde. Het risico dat hier ontstaat is geen klein bier.

Eerder acht ik het echter waarschijnlijk dat de gerealiseerde daling van het gebruik in de dierhouderij wordt gebagatelliseerd of dat cijfers in twijfel worden getrokken. De reputatie van de sectoren krijgt daarmee opnieuw een knauw. Dat blijft doorgaan zolang ze niet zelf de issues ook en juist communicatief gaan managen.

#7 - Geesje Rotgers - 1 dec '15 9:29

#5 Herman,
Ik heb 'de lijntjes' voor de veehouderijsector als totaal in de verschillende EU-landen. Gemiddeld over de landen is er een daling van 8 procent. De daling in Nederland is groter. Nederland behoort nu tot de groep van laagste gebruikers in de EU, en zit ongeveer op hetzelfde niveau als Ierland, Verenigd Koninkrijk en Denemarken. Noorwegen en Zweden zitten lager.
Nog niet in alle EU-landen is sprake van een daling (Portugal, Spanje), maar in de meeste landen toch wel.

#3 Sander,
De constatering dat de humane geneeskunde in EU het slechter doet is juist. Het antibioticumbeleid is erop gericht zeer zuinig om te gaan met de zogenaamde derde en vierde generatie antibiotica zoals fluoroquinolonen en cefalosporinen. Deze antibiotica worden beschouwd als 'noodreserve' voor de humane geneeskunde. In de diergeneeskunde is het gebruik ervan daarom verboden of zeer aan banden gelegd (afhankelijk van het land). Maar wat zie je in de humane geneeskunde? Veel artsen blijken de noodreserve zonder reserves voor te schrijven. Het gebruik van deze antibiotica is in enkele jaren tijd fors gestegen, in sommige landen zelfs verdubbeld (zoals in Duitsland). Duitsland trekt daarover wel aan de bel nu.
Nederland doet het wat dat betreft netjes hoor op het gebied van de humane geneeskunde.

#6 - Herman Mertens - 1 dec '15 8:17

Legkippen gebruiken nauwelijks tot geen antibiotica, Pieter.

Het gebruik van antibiotica bij vleeskuikenbedrijven in 2014 bedroeg 15,1 dierdagdosering per dierjaar (dd/dj). Dit is 14 procent lager dan in 2013. Ten opzichte van het jaar 2009 - toen de eerste afspraken over het antibioticumgebruik werden uitgewerkt – is het antibioticumgebruik bij vleeskuikens gedaald met 56 procent.

#5 - Herman Mertens - 1 dec '15 8:12

Al een jaar of vier daalt het antibioticagebruik in de Nederlandse dierhouderij zeer substantieel, maar de sector gebruikte dan ook schrikbarend veel. Vooral het laatste jaar vlakt die daling af, maar dat is logisch, de laatste loodjes....
Op zich een prima gezamenlijke inspanning van veehouders, dierenartsen en adviseurs, maar het was ook hard nodig. Het zou goed zijn die collectieve focus ook tot stand te brengen in de humane geneeskunde.
Geesje, heb je ook een vergelijking van NL-varkens met andere belangrijke producenten in Europa? Spanje, Duitsland, Denemarken etc.?

#4 - Pieter Pekelharing - 1 dec '15 8:12

Hoe correlleert die 8% met de grafiek? Ik zie lijntjes met mooie dalingen die veel groter lijken dan 8%. Maar bedenk me dat ik het pluimvee mis. Zitten die wellicht ergens boven dit deel van de grafiek en dalen die misschien niet en komen we daardoot totaal uit op die beschamende 8%?

#3 - Sander Koning Labadie - 30 nov '15 21:40

dat ja, en wat is een 8 procent daling ten opzichte van de doelen?
En het komt mij een beetje over als een positief verhaal: NL veehouderij doet het goed, en de humane sector doet het slecht.
Met andere wordenm: een poging van de veehouderij sector om het frame te veranderen.
Dat terwijl we met z'n allen diep in de antibiotica-penarie zitten en het echt op alle fronten beter moet.

#2 - Dick Veerman - 30 nov '15 19:37

Sander je bedoelt: zet het half miljard (500.000.000) dieren dat jaarlijks door Nederlandse stallen loopt af tegen die 17 miljoen (17.000.000) mensen?

#1 - Sander Koning Labadie - 30 nov '15 19:08

Ik mis een beetje de absolute getallen in dit artikel