NRC Handelsblad (achter de abonnee-wal) van gisteravond besteedt aandacht aan het vertrek van Floris Sanders, één van de machtigste mensen op het gebied van gezondheidsbeleid in ons land. Sanders was voorzitter van de Raad voor de Volksgezondheid & Zorg (RVZ). Zijn stelling: ‘wie niet stopt met chips eten, moet meer premie betalen’.

Net als de ballonnetjes over het afschaffen van de hypotheekaftrek (op termijn onhoudbaar in het harmoniserende Europa), is dit een discussie die geen fictie is. In onze vergrijzende samenleving wordt de zorg zo kostbaar dat verzekeraars en overheid mensen met financiële prikkels zullen dwingen gezonder te eten en leven.
Onder Sanders’ leiding heeft de RVZ het rapport Houdbare solidariteit in de gezondheidszorg geschreven. Een (ongevraagd) advies aan minister Hans Hoogervorst van Volksgezondheid. Het beeld dat het oproept is uiterst realistisch en tegelijk schokkend omdat het indruist tegen ons gevoel dat we altijd een onvoorwaardelijk beroep op de dokter kunnen doen.

Volgens Sanders zijn de grenzen aan de solidariteit bereikt. Bij het afscheid van Sanders gaf Hoogervorst aan diens visie te delen. Het onderwerp wordt niet uit de weg gegaan en komt hoog op de politieke agenda van de komende jaren. De site van het RVZ geeft aan welke onderzoeken de Raad op dit terrein in voorbereiding heeft.

Een citaat uit het NRC-artikel:

“Gezonde mensen doen minder een beroep op medische hulp. Maar zij draaien wel steeds meer op voor de stijgende kosten van een kleine groep ouderen. De bereidheid daarvoor brokkelt af, blijkt uit een onderzoek van de Universiteit van Tilburg.
Sanders: ‘Na het 65ste levensjaar beginnen de medische kosten hard te stijgen. Als iemand tachtig is, kost hij de gemeenschap 30.000 tot 40.000 euro per jaar.’ Daar komt bij, zegt Sanders, dat de ouderen van de toekomst – de babyboomers – hun ziektes in hoge mate aan zichzelf te wijten hebben. Ze hebben vaker suikerziekte of hart- en vaatproblemen door hun ongezonde levensstijl. [...] Het onderzoek uit Tilburg toont aan dat 40% van de bevolking niet bereid is de solidariteit in het zorgstelsel in stand te houden als de premie voor de eigen zorgverzekering daardoor zou stijgen.’’

Eind november 2005 gaf Sanders een indringend interview aan Elsevier. Het cijfermateriaal dat hij daarin noemt liegt er niet om
- 10% van de verzekerden (veelal uit de lagere sociale klassen) zorgen nu al voor 70% van de totale zorgkosten
- De groei van de economie in de komende twee decennia gaat voor een groot deel op aan de meerkosten van de gezondheidszorg

Deze economische analyse is volstrekt reëel. De wal zal het schip keren en dat moet wat Sanders betreft zo snel mogelijk duidelijk worden. De initiatieven van Prince Charles , Jamie Oliver, onze minister Veerman en de missie van een organisatie als bijv.Euro-Toques - samenwerkende topkoks uit heel Europa - blijken uiterst relevant, zowel maatschappelijk als voor je eigen portemonnée.

Mijn stelling: de link tussen enerzijds de trits gezondheid, voeding, leefwijze en onze hang naar steeds meer gemak en anderzijds de manier waarop de weg daarnaartoe aantrekkelijk kan worden gemaakt, is een marketingvraagstuk. Maak het leuk, lekker en gemakkelijk om gezond te leven.