Zo’n 15 jaar geleden verscheen het WHO-rapport Diet, physical activity and health (2004), vertelt Roodenburg. Dat rapport liet een nieuw licht schijnen op de relatie tussen gezondheid, voeding en de voedingsmiddelenindustrie. Roodenburg: “Die periode was het einde van het dogma ‘er zijn geen goede of slechte voedingsmiddelen, alleen goede of slechte voedingspatronen’. Voorheen werd de consument verantwoordelijk gehouden voor de gevolgen van slechte voeding, maar vanaf dat moment werd de industrie aangespoord om zijn producten te verbeteren.”

Er kwamen producten met minder zout, suiker en/of verzadigd vet. Dat zou de groeiende obesitasepidemie wel terugdringen, dacht men.

In die tijd werd ook aandacht besteed aan de ecologische effecten van voedselproductie. Leenaert: “In 2006 publiceerde de VN het rapport Livestock’s long shadow. Dat veroorzaakte een revolutie in bewustwording van de invloed van voedselvoorziening op de ecologie. Langzaam maar zeker begon de verschuiving richting (deels) plantaardig.” Hugense reageert daarop: “Het is goed dat we nadenken over voedselzekerheid en de rol die plantaardige voeding daar in speelt. Er leven nu een miljard meer mensen op de wereld ten opzichte van 2005 en dat wordt alleen nog maar meer. Onze natuurlijke hulpbronnen zijn beperkt, dat moeten we niet vergeten.”

Langzaam maar zeker bereiken we het plafond van het maakbaarheidstijdperk. De bewustwording is de afgelopen 15 jaar gegroeid, maar we zijn er nog lang niet. Leenaert: “De discussie is geweldig op gang gekomen. De relatieve groei van het aandeel plantaardige voeding is groot, maar absoluut is er nog weinig impact. Er moet nog veel gebeuren om tot een wereldwijde oplossing te komen.” Ook op het gebied van gezondheid is nog een stap te maken. “Over 15 jaar hebben we een vernieuwde Schijf van Vijf”, vervolgt Roodenburg. “En dan past 80% van het aanbod in de supermarkt binnen deze nieuwe voedingsrichtlijnen.”

Roodenburg, Hugense en Leenaert filosoferen verder over de toekomst. We lopen vast, maar mogelijk vindt er toch een grote verschuiving plaats richting ecologisch verantwoorde en gezonde voeding. De draagkracht van de resources dwingt ons om te zoeken naar alternatieven. De coronacrisis zou de zwarte zwaan kunnen zijn die nodig is om tot verandering te komen.