1 min
Het is inmiddels gebruik om een feestje te maken van het buiten laten van de koeien in het voorjaar. De makers van Beemsterkaas draaien het om: ze maken een feestje van het binnenhalen. Uitzwaaidag noemen ze dat
Co Scholten was zaterdag op bezoek bij een boer die levert aan de Noord-Hollandse meesterkaasmakers van Cono. Hij filmde daar blije koeien die .... weer op stal gingen. De dieren hadden duidelijk genoeg van de dreigende luchten en regen. Ze wilden graag naar binnen.
Symbolisch filmde Co de deur die nu al tot aan het voorjaar dicht gaat.
Kort geleden sprak ik een aantal melkveehouders. Weidegang is belangrijk zeiden ze, maar koeien zijn net als mensen: een luchtje scheppen vinden ze fijn, maar de hele dag buiten is helemaal niet leuk. Niet in de zomer als het bloedheet is, niet als het weer eens waterkoud waait en al helemaal niet als het regent. En toch willen we ze één keer in het jaar 'helemaal' naar buiten doen en één keer definitief naar binnenhalen. Op die mooie dag in november staat moeder koe toch echt te balen binnen. Net als op die snikhete dag in juli of augustus buiten.
Wat doen we de beesten toch aan met onze gekke gedachten over weidegang? Daar moeten we het nodig eens over hebben.
Fotocredits: Catharinus Wierda
Dit artikel afdrukken
Symbolisch filmde Co de deur die nu al tot aan het voorjaar dicht gaat.
Kort geleden sprak ik een aantal melkveehouders. Weidegang is belangrijk zeiden ze, maar koeien zijn net als mensen: een luchtje scheppen vinden ze fijn, maar de hele dag buiten is helemaal niet leuk. Niet in de zomer als het bloedheet is, niet als het weer eens waterkoud waait en al helemaal niet als het regent. En toch willen we ze één keer in het jaar 'helemaal' naar buiten doen en één keer definitief naar binnenhalen. Op die mooie dag in november staat moeder koe toch echt te balen binnen. Net als op die snikhete dag in juli of augustus buiten.
Wat doen we de beesten toch aan met onze gekke gedachten over weidegang? Daar moeten we het nodig eens over hebben.
Fotocredits: Catharinus Wierda
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Koeien + stier hebben in een natuurlijke omgeving maar één doel. Het zoveel mogelijk in stand houden, of nog liever, zoveel mogelijk uitbreiden van hun graasgebied . Alles wordt door hen aangepakt wat een bedreiging vormt voor hun graasgebied. Dat is ook de reden dat koeien de bast van bomen vreten zodat die bomen doodgaan. Want bomengroei vormt een bedreiging voor hun graasgebied. De stier gaat nog veel heftiger te werk. Die knakt bomen met een polsdikke stam als een luciferhoutje. Ook struikgewas gaat een stier letterlijk te lijf om het met de grond gelijk te maken. Daarmee creëert de stier een kans voor meer grasgroei en daarmee uitbreiding van het graasgebied voor zijn kudde. Geen bomen en struikgewas in hun graasgebied.!
Onkruid vreten doen ze dat het een lieve lust is. Ze hebben liever gras in hun graasgebied dan onkruid. Zelfs een giftige gigaplant zoals een berenklauw wordt tot de grond toe afgevreten. Heb ik zelf wel eens kunnen waarnemen. Elke dag worden er dan een paar blaadjes of een stukje van de stelen opgevreten. Ze hebben er wekenlang werk mee maar gaan net zolang door tot er niets meer van de berenklauw overblijft. Een berenklauw wordt door hen rigoreus aangepakt, waardoor die berenklauw ook geen kans meer tot hergroei krijgt.
Al grazend in hun graasgebied functioneren ze ook als wandelende zodebemesters. En al grazend vreten ze de graszaden mee, waardoor ze ook nog eens een wandelende zaaimachine worden. In een natuurlijke omgeving zijn koe en stier multifunctioneel om hun graasgebied in stand te houden, cq uit te breiden.
Nu, wij mensen zetten tegenwoordig een koe + stier op stal. De multifuncties van koe+stier om graasgebied in stand tehouden worden nu handmatig en mechanisch door de mens overgenomen. Grazen wordt maaien. Bemesten doen we nu machinaal, evenals graszaaien. Onkruidbestrijding in grasland doen we nu chemisch. En bomenkappen met een kettingzaag.
De multifunctionele koe wordt in deze moderne tijd een hoop multifunctioneel werk uit handen genomen. Ze hoeven ook niet meer op zoek naar voer,want dat wordt hen voor de bek gebracht. Diezelfde koe kan zich dus meer gaan richten op een goede melkgift. Ook niet onbelangrijk.
Zijn wij mensen tegenwoordig in staat zijn om een graasgebied voor koe + stier op eenzelfde duurzame wijze in stand te houden cq uit te breiden, zoals koe + stier dat in natuurlijke omgeving zouden doen. Ik heb zo mijn twijfels.
Dafne, wat een mooie waarnemingen! Incl. die van de grenzen die je stelt. Van natuurboeren weet ik dat koeien net als mensen ook van aspirientjes (acetyl-salicyl-zuur) houden: ze knabbelen aan de bast van jonge wilgen (<-salix). Vinden ze heerlijk, maar de bomen overleven het niet.
Ook apen hebben empathische vermogen, zoals Frans de Waal ons meerdere malen heeft uitgelegd. Maar mensen hebben die vermogen zeker. Ik heb ooit empathie heel mooi horen omschrijven: het beantwoorden van de niet gestelde vraag. Dat vermogen hebben we dus en strekt zich misschien ook wel uit richting dieren. Ze kunnen de vraag niet stellen, maar wij kunnen hem misschien wel beantwoorden.
Jan Peter #16, misschien heb je gelijk dat mensen en koeien de volgende vijf vrijheden "wensen" (FAWC, 1993):
=vrij van dorst, honger en ondervoeding,
=vrij van fysiek en thermaal ongerief,
=vrij van pijn, verwonding en ziektes,
=vrij van angst en chronische stress en
=vrij om natuurlijk gedrag te vertonen.
Behalve varkens wonen er ook 3 koeien en 4 ossen op Het Beloofde Varkensland :-) De oudste kwam als kalf en woont hier al 15,5 jaar. Lang genoeg dus om kijk te krijgen op het gedrag. Ik melk niet en dus kunnen ze doen en laten wat ze willen: zomer en winter, dag en nacht.
ZOMER
In de zomer gaan ze bij hitte nooit onder de bomen liggen, maar aan de waterkant. Alleen op warme zomeravonden blijven ze wel eens buiten, maar altijd dicht bij de boerderij. Bij een hittegolf zoeken ze de stallen op, ook overdag.
REGEN
Om een buitje malen ze niet. Bij langdurige regen liggen ze onder de hooikap, overdag en 's nachts.
WINTER
Vorst en sneeuw vinden ze heerlijk. Ik heb wel meegemaakt dat ze bij strenge vorst onder de hooikap bleven herkauwen, terwijl ze zo hun stal in konden lopen. Als ze wel op stal komen en er waait een gemene (oosten)wind, doe ik de staldeuren dicht. Anders nooit. Verder komem ze ongeacht het weer regelmatig buurten voor de gezelligheid en te relaxen op stal. En ze eten ze veel liever blaadjes van de bomen dan gras - als ze de kans krijgen tenminste - want dat levert dode bomen op en er zijn grenzen. Zelfs hier.
Dafne Westerhof
Het Beloofde Koeienland :-)