Boerenorganisaties, Rabobank, de verwerkende industrie en supermarkten gaan verder praten met de supermarkten over het vormen van ketens, waarin betere verdienmodellen worden gevormd voor de agrarische ondernemers. Dit hebben de partijen vrijdag (2 april) besloten op een bijeenkomst in Utrecht.
Daarin namen de partijen een plan over van Sjaak van der Tak, de voorzitter van LTO-Nederland. Dit plan moet resulteren in ketens tussen boeren, de agribusiness en supermarkten, waarin voor een langere periode afspraken worden gemaakt over de eisen die worden gesteld aan duurzaamheid en andere maatschappelijke wensen. Dit kan onder meer gebeuren aan de hand van merken en keurmerken.
De inspanningen die de agrarische ondernemers moeten verrichten om aan de wensen te voldoen, moet zoveel mogelijk uit de keten worden vergoed. Wat niet uit de markt kan worden betaald via eigen merken (zoals 'Beter voor ...' van Albert Heijn), keurmerken (zoals Beter Leven van de Dierenbescherming) of industriestandaards (zoals samenwerkende bedrijven of een onafhankelijke standaard zoals GLOBALG.A.P. die stellen) moet uit de overheidskas komen. Dat geldt bijvoorbeeld voor ecosysteemdiensten die boeren kunnen leveren om de biodiversiteit, bodem-, water-, lucht- en landschapskwaliteit in Nederland te verbeteren.
Markt, ecosysteemdiensten, herstel Wijkers & Blijvers beleid en Agrifoodbusiness School
Het CBL benadrukt dat de overheid hierbij ook een rol speelt, maar dat zij van de markt moet afblijven. "De overheid moet actief beleid ontwikkelen en duurzaamheidsvraagstukken en ecosysteemdiensten financieren die maatschappelijk gewenst zijn, maar waar geen marktvraag voor is." Ook willen de supermarkten dat de overheid bijdraagt in de kosten die het gevolg zijn van natuur- en milieubeleid en dat boeren die moeten stoppen met hun bedrijf door het natuurbeleid ruimhartig worden gecompenseerd.
Aan het overleg namen naast de supermarkten (CBL, Jumbo, AH), Rabobank en LTO ook POV, NMV, NVP, NAJK, NFO, NAV, Agractie, Farmers Defence Force (FDF), Vion, FrieslandCampina en A-ware deel. Volgens het CBL gaat de komende periode in diverse gesprekken worden gewerkt aan het opbouwen van het vertrouwen om de realisatie van de ketens te doen slagen.
LTO Nederland meldt in een persbericht dat het doel is om standaards te ontwikkelen die de basis bieden om financiering door de markt te laten dekken via (keur)merken en industriestandaards én daarnaast door ecosysteemdiensten. Dat laatste moet gebeuren via het landbouwbeleid en de Green Deal. Ultiem doel is een zowel rendabele als duurzame land- en tuinbouw die zijn maatschappelijke opgaven oplost.
Volgens het plan van LTO zou ook het ‘Wijkers en Blijvers’-beleid voor de landbouwsector moeten worden hersteld. Dat was een beleid dat boeren die de markt niet konden of wilden volgen, actief hielp plaats te maken voor boeren met toekomst en een verdienmodel. Van der Tak: “Nederland heeft te lang een beleid gevoerd waarin de boer door steeds strengere regels als het ware uit de markt werd gejaagd. De ketenbenadering geeft kansrijke boeren de ruimte. Dat engagement gaat de private sector aan. Commitment van de overheid is eveneens van belang: het creëren van sociale fondsen om boeren te helpen afvloeien én - omgekeerd - om kansrijke boeren plekken te helpen vinden die wijkers willen achterlaten. De private sector gaat nu zijn deel van de klus doen. Daar moet wat tegenover staan. Tijdens de formatie moet de politiek werk maken van het formuleren van een beleid van vergoedingen voor ecosysteemdiensten.”
In gesprek met boeren
Opvallend is de rol van FDF. De beweging rond voorman Mark van den Oever was aanvankelijk initiator van het ketenoverleg met het oog op het plan voor het keurmerk FarmerFriendly. Dit concept werd in februari echter al afgewezen door Jumbo en Albert Heijn, blijkt uit de zitting van vandaag. Een delegatie van FDF was vrijdag ook aanwezig om de oproep voor een beter verdienmodel te onderstrepen. LTO-voorman Van der Tak, wiens plan nu wel wordt overgenomen door de supermarkten, verwerkende bedrijven en Rabobank, ging met de boeren in gesprek op de trappen van de locatie waar de bijeenkomst werd georganiseerd. Het Nederlands Agrarisch Jongerenkontakt (NAJK) laat in een persbericht weten "blij verrast" te zijn met het plan van de nieuwe voorman van de oude boerenorganisatie.
Dit artikel maakt deel uit van de contentsamenwerking tussen Boerenbusiness en Foodlog.
Dit artikel afdrukken
De inspanningen die de agrarische ondernemers moeten verrichten om aan de wensen te voldoen, moet zoveel mogelijk uit de keten worden vergoed. Wat niet uit de markt kan worden betaald via eigen merken (zoals 'Beter voor ...' van Albert Heijn), keurmerken (zoals Beter Leven van de Dierenbescherming) of industriestandaards (zoals samenwerkende bedrijven of een onafhankelijke standaard zoals GLOBALG.A.P. die stellen) moet uit de overheidskas komen. Dat geldt bijvoorbeeld voor ecosysteemdiensten die boeren kunnen leveren om de biodiversiteit, bodem-, water-, lucht- en landschapskwaliteit in Nederland te verbeteren.
Wat niet uit de markt kan worden betaald via eigen merken (zoals 'Beter voor ...' van Albert Heijn), keurmerken (zoals Beter Leven van de Dierenbescherming) of industriestandaards (zoals samenwerkende bedrijven of een onafhankelijke standaard zoals GLOBALG.A.P. die stellen) moet uit de overheidskas komenDit totale pakket moet resulteren in een kostendekkende exploitatie van gezonde boerenbedrijven. Vervolgens moet de stap naar het buitenland snel worden gemaakt, meldt het CBL, de brancheorganisatie van supermarkten. "Het grootste gedeelte van de productie wordt namelijk buiten Nederland verkocht."
Markt, ecosysteemdiensten, herstel Wijkers & Blijvers beleid en Agrifoodbusiness School
Het CBL benadrukt dat de overheid hierbij ook een rol speelt, maar dat zij van de markt moet afblijven. "De overheid moet actief beleid ontwikkelen en duurzaamheidsvraagstukken en ecosysteemdiensten financieren die maatschappelijk gewenst zijn, maar waar geen marktvraag voor is." Ook willen de supermarkten dat de overheid bijdraagt in de kosten die het gevolg zijn van natuur- en milieubeleid en dat boeren die moeten stoppen met hun bedrijf door het natuurbeleid ruimhartig worden gecompenseerd.
Aan het overleg namen naast de supermarkten (CBL, Jumbo, AH), Rabobank en LTO ook POV, NMV, NVP, NAJK, NFO, NAV, Agractie, Farmers Defence Force (FDF), Vion, FrieslandCampina en A-ware deel. Volgens het CBL gaat de komende periode in diverse gesprekken worden gewerkt aan het opbouwen van het vertrouwen om de realisatie van de ketens te doen slagen.
LTO Nederland meldt in een persbericht dat het doel is om standaards te ontwikkelen die de basis bieden om financiering door de markt te laten dekken via (keur)merken en industriestandaards én daarnaast door ecosysteemdiensten. Dat laatste moet gebeuren via het landbouwbeleid en de Green Deal. Ultiem doel is een zowel rendabele als duurzame land- en tuinbouw die zijn maatschappelijke opgaven oplost.
Er zal een Agrifoodbusiness School worden opgericht waar de gehele keten kan leren samen te innoverenLTO meldt voorts dat een Agrofoodbusiness School zal worden opgericht. Dat is "een beoogd nieuw samenwerkingsverband van verschillende Nederlandse universiteiten. Van daaruit zal een Agrifoodbusiness School worden opgericht waar de gehele keten kan leren samen te innoveren. De ambitie is om hiermee een leidende positie te vervullen in Europa als expertisecentrum".
Volgens het plan van LTO zou ook het ‘Wijkers en Blijvers’-beleid voor de landbouwsector moeten worden hersteld. Dat was een beleid dat boeren die de markt niet konden of wilden volgen, actief hielp plaats te maken voor boeren met toekomst en een verdienmodel. Van der Tak: “Nederland heeft te lang een beleid gevoerd waarin de boer door steeds strengere regels als het ware uit de markt werd gejaagd. De ketenbenadering geeft kansrijke boeren de ruimte. Dat engagement gaat de private sector aan. Commitment van de overheid is eveneens van belang: het creëren van sociale fondsen om boeren te helpen afvloeien én - omgekeerd - om kansrijke boeren plekken te helpen vinden die wijkers willen achterlaten. De private sector gaat nu zijn deel van de klus doen. Daar moet wat tegenover staan. Tijdens de formatie moet de politiek werk maken van het formuleren van een beleid van vergoedingen voor ecosysteemdiensten.”
In gesprek met boeren
Opvallend is de rol van FDF. De beweging rond voorman Mark van den Oever was aanvankelijk initiator van het ketenoverleg met het oog op het plan voor het keurmerk FarmerFriendly. Dit concept werd in februari echter al afgewezen door Jumbo en Albert Heijn, blijkt uit de zitting van vandaag. Een delegatie van FDF was vrijdag ook aanwezig om de oproep voor een beter verdienmodel te onderstrepen. LTO-voorman Van der Tak, wiens plan nu wel wordt overgenomen door de supermarkten, verwerkende bedrijven en Rabobank, ging met de boeren in gesprek op de trappen van de locatie waar de bijeenkomst werd georganiseerd. Het Nederlands Agrarisch Jongerenkontakt (NAJK) laat in een persbericht weten "blij verrast" te zijn met het plan van de nieuwe voorman van de oude boerenorganisatie.
Dit artikel maakt deel uit van de contentsamenwerking tussen Boerenbusiness en Foodlog.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
O nee, nee!
LTO meldt voorts dat een Agrofoodbusiness School zal worden opgericht. Dat is "een beoogd nieuw samenwerkingsverband van verschillende Nederlandse universiteiten.
De lamme en de blinden klappen zich vast aan een hip initiatief waar geen boer wat aan gaat hebben.
Verder semi-overheidstaal en braaf taal door elkaar heen. Weer een paar jaar onzin plannen maken en geen executie met resultaat.
Heeft Carola’s kringloop landbouw praten iets gebracht? Nee toch!
Arme boeren sector.
Tenslotte, VION en RFC en A-ware, de toekomstige brekebeentjes voorspel ik alvast bestempelen als “de voedselverwerkend”, heeft alleen de schrijver van dit stuk of de hele delegatie niet door wat er in food-processing Nederland aan de gang is?
Wouter, licht onze lezers en die grote boerenbedrijven bij: wat is er in foodprocessing in Nederland aan de hand? En natuurlijk: welk profijt kunnen boeren daarvan hebben?
Ik ken een Nederlandse innoverende kleine fabrikant die Nederlandse streekakkerbouwproducten in zijn vleesvervangers (booming markt) verwerkt en die over de hele wereld verkoopt. Bedoel je zoiets?
Waar zal ik beginnen Dick? Dit -het antwoord op je vraag- vraagt eigenlijk om een langer antwoord. Ik zal enkele punten alvast benoemen:
1- LTO is een lobby club zonder budget, zonder juridisch status in de keten. Het is niet vreemd dat FDF in dat gat heeft kunnen springen. Ikzelf vind het de reiskosten niet meer waard om naar hun kantoor te rijden.
2- RFC en VION zijn als het romeinse rijk over hun hoogtepunt. VION heeft geen Darling meer, en is flink kleiner dan op haar hoogtepunt. VION leunt nog op groot en goedkoop. RFC heeft een paar vreselijke debacles achter de rug in o.a. China, en reorganiseert flink in Nederland.
3- De westerse wereld gaat naar plant-based. Vlees en zuivel zullen het nog lastiger gaan krijgen in de westerse wereld. Wij burgers willen schone lucht, natuur voor recreatie etc.
4- De Rabo doet alsof ze een maatschappelijk organisatie zijn, maar ze blijven een bank. Hun echte beleid staat of valt bij hoe ze financieringen beschikbaar stellen. En dat doen ze nog klassiek ook.
5- Kleinere en grotere verwerkers pakken grote stukken van de markt. Boeren zijn en blijven vooral grondstoftoeleveranciers van verwerkers. En bij de kleinere en grotere verwerkers wordt nog omzet en marge gemaakt. De bedrijven 'kopen' hun ingrediënten in de vrijwel markt.
6- De markt wilt kleinere batches, meer verwerking, maar ook bijzonderder. De groter bedrijven kunnen hier niet mee omgaan. Grote kansen dus voor de kleinere verwerkers.
7- De groter ingrediënten leverancier uit ABC-rijtje zitten wereldwijd en leveren alles wat de verwerkers willen hebben. Ze kopen in waar kwaliteit en prijs het beste is. Daartussen zitten hele bijzondere producenten van ingrediënten en semi-finished products. Boeren hebben weinig van doen in dit spel.
8- Vers onbewerkt neemt jaar in jaar uit af. Vers-bewerkt (dat wat in een zakje zit) neemt toe, dit zijn voedselverwerkers die zwaar inzetten op technologie (ja roestvrij staal, kijk maar eens naar GMV), en daardoor ook hun posities versterken in het systeem.
En ja Dick, Jos (Meatless) maar ook Frank (Ojah) zijn fantastische voorbeelden van innovatief MKB uit mijn punt 7.
Wat ik zie -ik moet zeggen voel- is dat de oude spelers waaronder dus WUR, LTO, RFC, VION en misschien ook Unilever nog in het oude systeem-denken zitten. Eergisteren hebben we in Den Haag gezien dat dat vroeg of laat breekt. Achterkamers en machtsdenken van Rutte is hetzelfde als de houding van de namen die ik hierboven noem. Rutte stapt niet op, net als RFC of VION ook de machtskaart proberen te blijven spelen. Ondertussen zitten er loeiveel Omtzigten in het voedselsysteem. Gelukkig maar, dat geeft hoop.
En boeren? Ik schreef het al in #1 "arme boeren". Althans voor dat gedeelte dat het niet zal trekken in de komende tien jaar, gelukkig zijn er fantastische ondernemers die wel groeien. Vaak met bijzondere concepten. Elke Melk, Hamletz, Kipster, etc. het kan prima.
En het echt trieste? Die boeren denken nog echt dat LTO, LNV, WUR of FDF hun gaat redden ....
Wouter de Heij,
Goede reactie, maar wat is er nu eigenlijk "erg" voor die boeren???
In de zin van drama, rampspoed etc. etc.
Wat je steeds ziet gebeuren is dat er pogingen worden ondernomen om de gevolgen van onderlinge concurrentie (een deel van de boeren doet het prima en een deel een stuk minder) te verzachten, het effect van dergelijke pogingen is echter nog steeds concurrentie maar dan op een hoger prijsniveau van de productiefactoren.