'Geen noodzaak supplementen te nemen'
“Onze bevindingen ondersteunen het idee dat, hoewel supplementen het niveau van alle nutriënten verhogen, de supplementen niet de gunstige effecten laten zien die er wel zijn van nutriënten uit voeding. (…) Voor de meeste mensen is er geen noodzaak voedingssupplementen te nemen.” Dat zegt Fang Fang Zhang, wetenschappelijk medewerker epidemiologie aan de Tufts University Friedman School of Nutrition Science and Policy.
De onderzoekers gebruikten gegevens van ongeveer 30.000 deelnemers aan een van de bekende grote Amerikaanse voedselconsumptieonderzoeken, de National Health and Nutrition Examination Survey (1999-2000) (NHANES). De helft van alle deelnemers gaf aan supplementen te gebruiken en deelde verdere informatie over wat ze aten. Erg betrouwbaar is zulk onderzoek niet, omdat het gebaseerd is op periodiek ingevulde vragenlijsten. Wat mensen echt eten en slikken valt niet te controleren.
De rijkeren en beter opgeleiden hadden al een beter gezondheid èn slikten ook pillenDie gegevens lieten op het eerste gezicht zien, zegt Zhang tegen Time, dat wie supplementen nam, ook echt een betere gezondheid had. Maar toen zij en haar onderzoeksgroep de gegevens gingen filteren op opleiding, inkomen en socio-economische status, kwam er een ander beeld. De rijkeren en beter opgeleiden hadden al een beter gezondheid èn slikten ook pillen. Het is dus niet ondenkbaar dat de pillen niets toevoegen.
Voeding of pillen
Bij sommige micronutriënten luistert het nauw hoeveel we er van binnen krijgen. Vaak is de inname van vitamine A, vitamine K, magnesium, zink en koper te laag. Velen vullen dat tekort aan met supplementen. Bedenk echter wel dat een te hoge inname van micronutriënten en vitaminen in pilvorm schadelijk kan zijn. Extra calcium uit supplementen (die vaak geslikt worden door ouderen die vrezen voor botontkalking) kan leiden tot een hoger risico op kanker, wel 53% hoger, volgens de studie. Hetzelfde geldt voor excessieve hoge inname van vitamine D. Te veel vitamine D onttrekt calcium aan voeding; dat is een bekend fenomeen dat ook in verband wordt gebracht met hartaanvallen. Maar extra calcium uit natuurlijke voeding lijkt geen kwalijke gevolgen te hebben, volgens Zhang.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Het ene supplement is het andere niet. Multivitaminepillen kunnen ronduit gevaarlijk zijn in te hoge doseringen van bepaalde stoffen en onjuiste verhoudingen in combinaties (zoals het gebruik van betacaroteen of bepaalde B vitamines). De fabrikanten daarvan klooien wat aan zonder goede kennis te hebben lijkt het. Andere (single) supplementen bevatten nauwelijks de werkzaamheid van het natuurlijke product omdat de belangrijke combinatiewerking die natuurlijke producten wel hebben in de pil ontbreekt. Vaak worden chemische vitaminen e.d. gebruikt die lang niet de werking hebben van de natuurlijke varianten - of gesteenten als mineralenbron ipv de bioactieve vorm daarvan. De verschillen zijn groot.
Zo is bijv. druivenpit veel effectiever dan resveratrol uit de schil alleen (koop paarse pitdruiven en bijt even op de pitten). Gaan bepaalde stoffen de afbraak van polyfenolen in de lever tegen. Sommige natuurlijke producten zijn een geweldige bron van belangrijke combinaties. Denk bijv. aan hibiscusthee, geen resveratrol supplement nodig. Astaxanthine uit een algen supplement is een ander verhaal dan pure astaxanthine. Gefermenteerde wieren zijn veel beter dan een jodium (en andere mineralen) supplement. Ga maar door.
Klontje boter? Absoluut nodig bij een aantal stoffen. Niet alleen voor de opname van nutriënten maar ook voor de smaak. Bij de koksopleiding leer je hoe belangrijk het is om curcuma/kerrie even te smoren in vet om de smaak te ontwikkelen (maar niet te lang).
Maar om die curcuma goed op te nemen, effectief te laten zijn en langer in je lichaam te houden is zeker niet alleen vet belangrijk. Dat geldt voor bijna alles.
En oude rassen? Laat ze niet verloren gaan! (vaak hebben die bij de teelt ook minder gif nodig). Maar vergeet nooit de combinaties die enorm belangrijk zijn. Want planteigen 'gif' (daar komt het regelmatig op neer bij hoge dosering) mag niet het enige zijn. Het gaat om het totaal. En natuurlijk om smaakwaardering. (eigen tomaten uit de tuin zijn vaak veel lekkerder dan die uit de supermarkt... of rijpe pruimen van je eigen boom - rijpheid is nog zo een factor)
Joep, ik ben ervan overtuigd dat de zogenaamde verbeterde teelt technieken een negatief effect hebben op onze gezondheid, maar het zal nog wel even duren voordat men dat gaat onderzoeken.
Hoogleraren hebben zo hun eigen ideeën om onderzoek te doen.
van 1984 tot 2000 was ik lid van de commissie IOP-Katalyse. een commissie die door het ministerie van onderwijs was ingesteld met als doelstelling meer samenwerking tussen de industrie en de hoogleraren chemische technologie te realiseren. Er werd hiervoor 21 miljoen beschikbaar gesteld. In 2000 was het unanieme advies aan de minister: stoppen het levert niets op.
Van 2010 tot 2014 zat ik in een commissie die was ingesteld door de oogvereniging. Als de commissie kritiek leverde waren de hoogleraren boos. Zij wilden hun eigen plan trekken. Zij hebben daarna een eigen fonds opgericht: "Strijders tegen blindheid". Zij zijn niet in staat geweest om ook maar 1 cent op te halen. En kwamen met hangende pootjes weer terug.
Het is een jaar of 6 geleden dat in de "Gezondgids" een bijdrage stond over het gebruik van multivitamines met dezelfde boodschap als dit in dit artikel. De hoofdredacteur had een bezoek gebracht aan Prof. Dr. Ir. Ellen Kampman in Wageningen. Haar belangrijkste boodschap was: Goijbessen zijn een hype. Ze heeft nooit de moeite genomen om de juiste samenstelling te onderzoeken. Het toeval wil dat ik een promovenda van haar heb aangeraden om het effect van gojibessen op huidkanker te onderzoeken. Ik weet nog niet of dit gelukt is.
Wicher #12, heb de afgelopen jaren meer informatie over dit onderwerp verzameld. De meeste informatie heeft betrekking op de verschillen tussen de moderne gewassen en teeltmethoden waarbij rendement ten koste gaat van nutriënten*, en soorten waarbij destijds de nadruk lag op geografische selectie, smaak en reproduceerbaarheid (zaadvastheid). Dit heeft bij veel gewassen geleid tot streekafhankelijke producten en soorten, afgestemd op de plaatselijke grondsoort, beschikbaarheid van water en klimaat. In de namen van talloze gewassen herken je vaak nog de herkomst.
De teelt van oudere rassen vindt in volle grond plaats, is arbeidsintensief, moet meerdere keren handmatig worden geoogst (bij boontjes, tomaten, courgettes dagelijks), de houdbaarheid is soms beperkt (tomaten 2 à 5 dagen na de oogst), het product heeft geen uniforme afmetingen etc. Dit alles stuit tegenwoordig op bezwaren van diverse betrokken partijen.
*) vaak blijkt dat het drogestof gehalte, en daarmee het aantal nutriënten, lager is. Bij tomaten is dit direct te zien.
Joep, interessante informatie. En ik denk dat verklaring juist is.
Sterke afname selenium in tarwe.
Na de knik in de grafiek begon: 'The Dilution Effect, an Unintended Consequence of Increasing Crop Yields'.
IJzer, maar vooral het selenium gehalte in tarwe is sterk afgenomen (grijs in de afbeelding).
Er is veel onderzoek naar het teruglopen van de nutriënten in onbewerkte plantaardige levensmiddelen. Niet de bodem, maar veredelde rassen, overbemesting en kas culturen hebben de producten zo verarmd.
De informatie is inderdaad moeilijk terug te vinden, maar daar hebben we gelukkig onderzoekjournalistiek voor.