Dweilen met de kraan open
Tegen de achtergrond van de door het CDA aangezwengelde discussie over een eerlijke prijs voor boeren en als in memoriam aan Paul, maak ik graag een nog altijd actuele mail openbaar die hij me doorstuurde op 21 februari 2011. Paul was lid van de Nederlandse Varkenshouders Vakbond (NVV), de organisatie waarvan Jaco Geurts die het CDA plan opstelde, een tijdlang bestuurder was. Paul legde daarin uit hoe je aan een eerlijke prijs komt en hoe je in Nederland naar zijn idee ook nog eens geaccepteerd dieren zou kunnen houden. Dat allemaal in een korte en heldere mail in reactie op een actie van de NVV in de Achterhoek . De NVV wilde slachterijen bezetten omdat boeren niet eens hun kostprijs voor de geleverde varkens betaald kregen. Volgens Paul was bezetten zoiets als dweilen met de kraan open. Je moet het lek aanpakken. Toch is er sindsdien niets veranderd.
Pauls mail van februari 2011 blijkt heel actueel, nu, eind augustus 2014:
Beste NVV mensen,
Hoewel ik sympathiek sta tegenover enig initiatief om een eerlijke prijs te krijgen voor ons product ben ik van mening dat jullie een verkeerde inschatting maken van het probleem. Het blokkeren van slachterijen en nu het vragen om een hogere prijs voor vlees aan consumenten zijn niet de juiste oplossingen om een structureel probleem op te lossen.
Dat probleem is er puur door overaanbod van varkens en daar zal een mouw aangepast moeten worden. Trek de vergelijking eens door met de sterk gestegen voerprijzen. Die zijn ontstaan door minder aanbod, door slechte oogsten en alleen al de geruchten over mindere oogsten, lees speculatie.
Wil je voor de toekomst een systeem waarbij niet telkens opnieuw de geschiedenis zich gaat herhalen dan zal er een vorm van marktregulering nodig zijn. Daar moet alle energie op gericht zijn. Als exportland kan dat alleen op Europees niveau en daarbij is het niet te vermijden dat er in Nederland productie ingeleverd moet worden ten gunste van landen waar meer mogelijkheden en ruimte liggen.
Gezien de discussies over megastallen, antibiotica en dierenwelzijn moet er met de overheid, banken en andere betrokken organisaties een varkenshouderij neergezet worden die breed maatschappelijk gedragen wordt. Dan verdien je een productie-licentie die vormen van kritiek kan doorstaan.
Gewetensvraag: als er een overaanbod is aan veevoergrondstoffen en de varkenshouder haalt zijn voordeel ten koste van de akkerbouwer gaat de varkenshouder dan naar die akkerbouwer en geeft hem een deel van de winst die daaruit voortkomt?
Met vriendelijke groeten en veel wijsheid toegewenst,
Paul Jansen
Ik dank Paul voor zijn vele bijdragen hier. Ze hebben me vaak aan het denken gezet en er een deel blijvend van gevormd. Ik wens Dinie sterkte met het verlies van een opmerkelijke man die er zo plotseling opeens niet meer is.
Fotocredits: Scales of Justice, mikecogh
Op 31 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Zeer wijs man , die Jansen !
Graag had ik Paul op het FL-schuurfeest ontvangen. Spijtig voor hem en zijn familie.
Paul was voorstander van het Canadese systeem waarbij de productie wordt gelimiteerd. Piet H zegt hierover:
"Het zal meer eerlijk zijn wanneer er een landbouwbeleid komt met meer marktregulering."
In die andere draad over eerlijke prijzen kwam naar voren dat het niet zo zeer om eerlijke prijzen gaat maar om eerlijke handel(ssystemen).
Er zijn in het verleden heel wat systemen uitgeprobeerd, in allerlei vormen van productie. Van veilingklokken al dan niet met doordraai, van quotering, volledig vrije markt, inkomenstoeslagen, garantieprijzen, etc.
Mijn stelling is dat alle systemen werkbaar zijn. Maar geen van allen zijn perfect. Waarom niet?
Systemen zouden perfect kunnen zijn - in een statische wereld. Gewoon de productie exact afstemmen op de consumptie en iedereen is blij. Producenten zouden eindelijk weer goed kunnen slapen en plezier hebben in hun werk, werd zelfs gezegd.
Helaas, productieverhoging, efficiëntietoename, schaalvergroting zijn redelijk autonome processen (maar geen natuurwetten!).
Ik heb het hier eerder genoemd: Nautilus (bio-coöp in agf) had rond 2000 een perfect werkend systeem waarbij vraag en aanbod werden gematcht.
Dit werkte jarenlang uitstekend. Tot het ineens in elkaar stortte.
Waarom? Het werkte alleen in een redelijk gunstige markt. Dwz het matchte vraag en aanbod terwijl die al vrijwel in evenwicht waren. Het systeem faalde volledig toen dat evenwicht verstoord raakte (toetreders van omschakelende boeren).
Alle systemen zijn uitvoerbaar maar allen hebben - uiteenlopende nadelen.
Over levelplayingfield:
Jordi #13:
"Zolang de Nederlandse overheid roomser dan de paus wil zijn, zou de financiële situatie van de Nederlandse boer niets beter worden."
Regelgeving is uitermate vervelend. En van een gelijk speelveld is geen sprake. Alleen: welk speelveld is het gunstigst?!?
De inkomenssteun is bedoeld om productie te behouden. Als compensatie dus. Is het dan wel redelijk om te klagen over strenge regelgeving? Daar staat immers die compensatie tegenover?
En: vanuit hier (EU) lijkt alsof alles zomaar naar binnen kan. Maar van buiten de EU is juist het beeld dat er bijna niks naar binnen kan (fort Europa).
Strenge regelgeving is lastig. Misschien is te weinig regelgeving veel nadeliger. De autolobby rond Detroit heeft jarenlang strenge milieuwetten tegengehouden. Zo succesvol dat Detroit bijna geen werkende fabrieken meer kant.
Quotering in de zuivel heeft 30 jaar aardig goed gewerkt. Niet zonder bijwerkingen. Quota's waren enorm duur, schaalvergroting ging minstens even hard, efficiëntieverhoging was geen probleem. Veeboeren teelden zoveel gras/mais als ze nodig hadden. De rest werd verhuurd voor bijv aardappels, uien, bollen.
Welk systeem wordt gebruikt is niet zozeer afhankelijk van wetenschap/logica maar van het economisch gedachtegoed dat in de mode is. En daarin zijn golfpatronen aanwezig, bijv van protectionisme-> vrijhandel en terug.
Groot gemis voor zijn Dinie en nabestaanden, heel erg jammer dat we Paul zijn scherpe bijdragen moeten gaan missen hier. Dank Dick voor bovenstaande !
Ik vraag me af welke regels en voorschriften dan specifiek in Nederland van toepassing zijn waardoor de Nederlandse producent niet kan wedijveren?
Nederland stelt de regels niet op het is Brussel die dat voor alle lidstaten doet, en Brussel die dat als een gezicht richting import vanuit derde landen doet.
Volgens mij moeten geïmporteerde producten, voor zover ze überhaupt mogen worden ingevoerd (geen staarten,geen afvallen,geen separator vlees) en voorzover ze economisch gezien ook zin hebben (75% heffing op kipfilet-75% heffing op rundvlees) , ook aan de eisen van Brussel voldoen.
Een overheid die extra eisen stelt aan producenten en hun producten zou dit ook uit moeten dragen naar de consument. Op dit moment gebeurt het tegenovergestelde.