De inmiddels gevestigde 'bewuste voedingsman' Juglen Zwaan van aHealthyLife.nl zwengelde de affaire aan. Hij schrijft dat hij werd benaderd door Matthijn Tromp van NLBewustGezond. Ook Tromp wil anders en 'bewuster' voorlichten, beweert niet de wijsheid in pacht te hebben en schreef een boek over zijn inzichten.
Zwaan schrijft: [Matthijn Tromp] had een kritisch artikel geplaatst over het Voedingscentrum en dat was bij deze instantie in het verkeerde keelgat geschoten. Het zat ze zo erg dwars dat Matthijn Tromp, de eigenaar van deze blog, al gauw een sommatie van het advocaten bureau Barents Krans op de deurmat vond.
In de brief wordt een rectificatie geëist op straffe van een boete van €1000,- per dag indien deze niet wordt ingewilligd. Matthijn stelde in zijn blog (inmiddels offline, maar hier nog terug te vinden) dat hij de onafhankelijkheid van het Voedingscentrum betwijfelt omdat het Voedingscentrum in het verleden met een leerstoelenfonds werkte. Bedrijven zoals Unilever (Knorr, Unox, Bertolli), maar ook Kellogs, LU, Smiths, Ahold (Albert Heijn) en Heinz hebben in die tijd geld gedoneerd. In de brief van de advocaten van het Voedingscentrum is te lezen dat de blog van Matthijn de naam van het voedingscentrum ernstig schaadt, omdat de informatie inmiddels achterhaald is. Het voedingscentrum is namelijk gestopt met het aannemen van geld ten bate van het leerstoelenfonds. Met andere woorden: Matthijn levert in deze blog dus informatie die achterhaald is. Dat klopt. Maar het Voedingscentrum is zelf al jarenlang bezig met het brengen van achterhaalde informatie, daarom werken ze momenteel erg hard aan een herziening van hun schijf van vijf.
De Davids versus Goliath
Zwaan gaat daarna verder met bekende, al jaren te horen kritiek op het Voedingscentrum. Directeuren komen opvallend vaak van Unilever. Brood en andere koolhydraten zijn nog steeds OK. Met vet is het nog steeds oppassen. Margarine moet. En dan is ook het nationaal schoolontbijt nog eens een industriefeestje, door de hulp van het Voedingscentrum dat nu eenmaal een dekmantel is voor de invloed van de grote industrie. Dat is onder bloggers allemaal oud nieuws en daarom geen blog waard. Toch schijnt de gangbare Goliath nog steeds bevochten te moeten worden, terwijl de Davids uit het 'alternatieve' circuit in de media allang veel sterker zijn en voor meer boekverkopen en door buddies gevolgde diëten zorgen.
De immens populaire Kris Verburg heeft er eigenhandig voor gezorgd dat de broodverkopen in Nederlandse supermarkten zijn gedaald en dat wat-dan-ook met haver een groeimarkt is geworden voor slimme ondernemers. Ook de populariteit van spelt is te danken aan de nieuwe voedingsautoriteiten. Hun kennis is volgens het Centrum betwijfelbaar, maar dat doet niets af aan hun populariteit.
Goliath staat inmiddels ver achter, maar de Davids blijven prikken. En dat terwijl het Voedingscentrum zijn toevlucht moet zoeken tot het smeren van wetenschap op het brood van mensen die margarine noch brood blieven.
De brief van de advocaat
Ik vroeg het Voedingscentrum: 'is het waar?' Ik kon me immers niet voorstellen dat een zichzelf respecterende organisatie geen betere methoden heeft om feitelijke onwaarheden te weerspreken. Toch bleek het waar, zo bevestigde mij het Voedingscentrum. De advocaat is echt op pad gestuurd en eist op straffe van de genoemde dwangsom dat Matthijn Tromp een tekst waarmee hij helemaal op zijn knieën gaat drie maanden lang bovenaan zijn website zet. De advocatenbrief sommeert hem de namen van financierende bedrijven en de suggestie dat het Voedingscentrum daarom niet betrouwbaar zou zijn te verwijderen. Het volgende punt en de dwangsom zijn als volgt verwoord door Mr. Jaap Bremer van het Haagse advocatenkantoor BarentsKrans:

Tromp vond het te ver gaan om op zijn knieën te moeten, schuld te bekennen en zijn mond drie maanden lang te moeten spoelen met azijn. Hij kwam met een prima oplossing: hij haalde zijn blog offline. Klaar is Kees, dacht hij. Zo makkelijk bleek het Voedingscentrum er niet over te denken. De advocaat verwijt hem namens zijn cliënte dat hij doelbewust Juglen Zwaan heeft aangezet tot het herpubliceren van een blog dat hijzelf uit de lucht had gehaald. Ik heb dat feitelijk gechecked bij Tromp en op basis van de schriftelijke correspondentie kunnen vaststellen dat dat niet het geval is geweest. Tromp vroeg Zwaan (en andere critici van het Voedingscentrum) of zij naar aanleiding van hun kritiek ook ervaring hadden met advocaten en dwangsommen namens het Centrum. Aangestoken door die vraag en wat daaruit bleek, schreef Zwaan zijn verbolgen stukje met verwijzing naar het blog dat in de krochten van het Internet nog te vinden is.
Nog een verwijt: herpublicatie
Daarom verwijt de advocaat Tromp nu ook nog eens dat hij Zwaan zijn oude blog als het ware weer laat herpubliceren én er de schijnwerpers op zet voor een breder publiek dan het ooit zou hebben gekregen. Kennelijk weet de advocaat niet dat de Waybackmachine oude versies bijhoudt van iedere site met een beetje traffic - tot in lengte van jaren en of je dat nu wilt of niet. Logisch dus dat Zwaan die oude en verwijderde versie
Afgelopen donderdagmiddag ontving Tromp een mail van Mr. Bremer waarin deze hem sommeert te bevestigen dat u geheel en onvoorwaardelijk aan de sommatie zoals verwoord in de brief zult voldoen. Indien u dit onvoorwaardelijk toezegt en deze toezegging nakomt, dan is het Voedingscentrum bereid om de zaak te laten rusten. Tromp moet dus de passage dat hij heeft gezondigd 3 maanden lang bovenaan zijn site zetten en dagelijks minimaal € 1.000 betalen voor ieder geval van inbreuk op de reputatie van het Voedingscentrum zolang hij dat niet doet.
Grof geschut
Het klopt. Tromp kwam met feitelijk onjuiste informatie. Het Voedingscentrum haalde slechts 0,07% van zijn budget uit het bedrijfsleven met slechts 1 doel: het financieren van leerstoelen. Daarnaast werkt het Voedingscentrum mee aan zgn. Publiek Private Samenwerkingen (PPS) tussen Overheid, bedrijfsleven en zichzelf rond themacampagnes zoals bijv. die tegen voedselverspilling. Dat is inmiddels allemaal duidelijk op de site van het Centrum te lezen.
Die fout maakten ook vele critici voor hem. En nog steeds geloven ze bij bosjes dat Matthijn Tromp het bij het rechte eind had, ook al is dat niet waar. Ik weet dat er zelfs bosjes journalisten bij grote Nederlandse kranten werken die er precies zo over denken als hij. Het Voedingscentrum maakt daar nu korte metten mee. Het heeft er genoeg van dat het steeds als gefinancierd door het bedrijfsleven en daarom onbetrouwbaar wordt afgeschilderd, zo mailde het mij. Dat begrijp ik.
Alle gezanik gaat om wat aalmoezen uit de oude doos en PPS-constructies die nu eenmaal horen bij de manier waarop de Nederlandse overheid projectsubsidies verdeelt. Wat het Voedingscentrum na al die jaren nog steeds niet begrijpt is dat het door zijn benoemingenbeleid de schijn tegen heeft. Wat ik dan ook niet begrijp is dat er met zulk grof geschut is geschoten. Dat is meer dan een beetje dom. Zo weet je zeker dat je zult worden uitgelachen, zoals Ernesto Spruyt met een paar zinnetjes deed. Kennelijk is de functie corporate affairs & communications vacant. Dat heeft ervoor gezorgd dat Matthijn Tromp nu een beroemdheid is.
Deal?
Lief Voedingscentrum, ik begrijp best dat jullie getergd zijn door al die nieuwe door het publiek zelf benoemde autoriteiten, maar doe die de advocaat aan de kant, organiseer een middag voor al je critici en leg ze uit hoe lastig en soms krankzinnigmakend conservatief, niet-sexy en niet-aangesloten bij de actuele discussie de consensuswetenschap is waar jullie helaas mee moeten werken. Mochten jullie willen beginnen met een lunch, dan zou ik - heel dwars - gewoon Becel én roomboter naast het speltbrood en de haverkoeken op tafel zetten. Ik bied aan die dag te modereren. Deal?
Toegevoegd op 15 juli:
Fotocredits: Paleis van Justitie, uitsnede, Danny Mekic'
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Nu was het ook 1 persoon die 'bedreigd' werd, wat nu als vele anderen een soortgelijk stukje vrijwel tegelijkertijd in een blog hadden geplaatst, hadden al die personen dan een soortgelijke dreigbrief gekregen? Samen staan we sterk wordt altijd gezegd, als je alleen bent is het makkelijker dreigen. Het maakt in deze even niet uit wie er gelijk heeft, de bloggers of het VC, maar gewoon de essentie van het samenspannen tegen een centrum die zijn belangen wel of niet op de verkeerde plek heeft staan.
Matthijn, ik heb daar zeker geen bezwaar tegen omdat ik graag wil dat mensen weten hoe het proces verder is verlopen en hoe je er zelf in zit.
Matthijn, als je inderdaad niet de intentie hebt om kwaad te spreken van het Voedingscentrum, maar om een alternatief te laten zien en een ander perspectief aan te reiken (zoals je in je nieuwe blogpost schrijft), dan begrijp ik niet zo goed hoe deze rant tegenover het Voedingscentrum daarin past. En als je het dan toch doet, check dan de feiten, en doe dat vervolgens nog een keer voordat je de beschuldigende vinger uitsteekt.
Afgezien daarvan was de advocaten-actie natuurlijk zwaar overdreven, zo niet belachelijk. Dat je je beschuldigingen offline moest halen, dat snap ik nog wel, maar dat je vervolgens ook nog met een door de advocaat voorgeschreven stukje tekst op je knieën moest, dat slaat nergens op. Misschien wilden ze een voorbeeld stellen.
Ook juridisch is de brief van de advocaat raar. Er wordt namelijk gesproken van een 'verplichting' die je zou hebben, met een dwangsom eraan gekoppeld. Er is echter geen sprake van een verplichting totdat de rechter de wensen/verzoeken van de advocaat in een verplichting heeft omgezet, de dwangsom incluis. Dus wat mij betreft is er wel degelijk sprake van manipulatie (door een suggestieve manier van schrijven) en daarmee van intimidatie.
“Ik had er beter aan gedaan om kritischer naar mijn informatiebron te kijken, want sinds enige maanden was die geldstroom, tussen het Voedingscentrum en de voedingsbedrijven er niet meer.”
Dit is de essentie van de storm in dit glaasje water Matthijn. Daar ligt de kern van de juridische haarkloverij van het VC. Dat is de stok om te slaan. Veel is het niet maar tegelijk is het alles. De geldkraan mag dan dicht zijn de denkkraan blijft stromen.
Zonder verleden is er geen heden.
Beste Dick, hierbij een update over deze zaak. Tot op de dag van vandaag heb ik niets meer vernomen van de advocaat van het Voedingscentrum. Ik weet niet of ze het er bij laten, of dat ze er nog een keer op terug komen. Wel heb ik vandaag mijn ervaringen online gezet. In dit artikel beschrijf ik hoe ik met deze situatie ben omgegaan. Het is natuurlijk wel even schrikken, wanneer je zo'n brief ontvangt. Maar goed, wat doe je daarna? Dat heb ik verwoord en hoop daarmee mensen te inspireren over hoe je om kunt gaan met tegenslagen.
Ik hoop dat je het goed vind dat ik de link op deze manier heb geplaatst.
Vriendelijke groet,
Matthijn