Taak van de zorg
Zou dat laatste niet veel vaker de taak van de zorg moeten zijn? Dat zij waarschuwen en ingrijpen waar het misgaat om hoge zorgkosten en menselijk leed te voorkomen? Zorg die niet geleverd wordt, is immers het goedkoopst. En patiënten blijven liever gezond, dan dat ze in het ziekenhuis belanden.
Wat de afgelopen maanden succesvol met de fatbike gebeurde, zou dat niet ook bij andere toenemende problemen in de zorg kunnen? Wij zien als zorgprofessionals steeds meer vermijdbare ziektes; ziekten die het gevolg zijn van een vervuilde omgeving, van ongezond voedsel of van een slecht leefpatroon. Zieke mensen die helemaal niet ziek hadden hoeven zijn wanneer de overheid andere keuzes zou maken. Keuzes die zorgen voor gezondere mensen en lagere zorgkosten voor iedereen.
Het is tijd dat we als artsen vaker gezamenlijk een signaal afgeven, en daar veel stelliger in worden. Het is tijd om op te komen voor de patiënt-in-spe! 2.300 artsen doen dat. Zij hebben zich verenigd onder de noemer Caring Doctors en staan op voor een gezonder voedselsysteem.
Het probleem met voedsel is dat het langzaam uit de klauwen is gegroeidFietsend door ongezonde voedselomgeving
De fatbike wordt terecht aangepakt, waarvoor hulde. Roken geeft echter veel meer leed en zorgkosten, maar is nog steeds niet verboden en neemt zelfs weer toe onder jongeren. Ongezond voedsel is de grootste veroorzaker van het overgrote deel van alle welvaartsziekten, maar daar voelen we nauwelijks tot geen urgentie.
Het probleem met voedsel is dat het langzaam uit de klauwen is gegroeid; de zogenaamde kikker die langzaam opwarmt totdat het te laat is om eruit te springen. Terwijl de fatbike binnen twee jaar een opmars maakte en nieuwswaarde heeft, is het huidige zorgsysteem het al jaren aan het verliezen door toenemende vermijdbare welvaartsziekten door een al jaren ongezonde voedselomgeving.
Enkele feiten:
- De gezonde levensverwachting in Nederland is in de afgelopen dertig jaar gedaald van 54 naar 43 jaar.
- De helft van de Nederlanders boven de 40 jaar heeft een chronische ziekte, zoals overgewicht, hart- en vaatziekten, diabetes type 2, hypertensie, kanker, darmklachten, gewrichtsaandoeningen etcetera.
- Op 50-60-jarige leeftijd hebben veel mensen dan ook een slechte kwaliteit van leven met beperkingen in het functioneren en toenemende uitval in het arbeidsproces en hoge zorgkosten.
- Op 75-jarige leeftijd heeft 95% van de Nederlanders minstens één chronische ziekte, en 90% lijdt aan meerdere aandoeningen.
Caring Doctors
Met een menu met veel meer planten en minder vet en suiker, is er veel minder overgewicht, minder kans op welvaartsziekten en vervroegd overlijden en minder medicatiegebruik, minder arbeidsverzuim maar ook meer voedselzekerheid en minder milieuschade.
De Caring Doctors werken samen met dierenartsen en boeren aan een ander - dierwaardig en hoofdzakelijk plantaardig - voedselsysteem, inclusief een duurzamere landbouw. We voelen ons als zorgprofessionals niet alleen verantwoordelijk voor een gezonder dieet voor onze patiënten, maar ook voor de grote opgaven rondom klimaat, natuur en water die het gevolg zijn van datzelfde dieet.
Deze opinie werd geschreven door Patrick Deckers, voorzitter Caring Doctors, Jaap Seidell, hoogleraar voeding en gezondheid aan de Vrije Universiteit, en Hanno Pijl, internist-endocrinoloog en hoogleraar diabetologie aan het Leids Universitair Medisch Centrum.
Op 30 november krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Het begint bij de voorkant.... de opvoeding en educatie, kritisch leren kijken, waaraan het bij velen ontbreekt.
En voeding (met koken) is nog steeds geen verplicht schoolvak.
Motivatie, cool zijn, wordt bereikt door in kleine groepjes de lunch te koken voor de grote groep (wat ik op de vrijdag als leerkracht op de Freinetschool begeleidde). Smaakontwikkeling ook.
En aansluiten op de theorie.
Wat gezonde voeding is? De schijf van 5 een aardig uitgangspunt. Smaken moeten veel aandacht krijgen.
Niet een discussie over veganisme, mijden van dierlijke producten. Dat is afleiden van de essentie.
Een aantal diëten met vlees/vis hebben hun absolute waarde bewezen (zoals het Mediterrane). Vette Franse kazen de enige verklaring voor de 'French Paradox'.
Fast food kan zelfs gezond zijn, zoals falafel, met snel zelf gemaakte knoflook en tomatensaus.
Junkfood, fris, snoep aan de kaak gesteld. Ook niet in de schoolkantine/ automaten aangeboden.
Mijn oudste kleinzoon fan van Max Verstappen. En van Red Bull.... De propaganda, indoctrinatie van de andere kant is enorm. De Mac en pizza's overheersen de straatreclame... coole STER. De ECHTE smaak van Wereldgerechten nooit ontdekt... Of bijv. van heerlijk simpele dadel/banaan/cacao/ kaneel koek.... zonder suiker erbij.
Een gezamenlijk theedrink moment op de basisschool... is dat zo een vreemd idee (ipv zelf meegebrachte ijsthee/ chocomel)? Patronen aanleren waarderen.
ps die 'saaie broodtrommel' is de schuld van de ouders. een variërende omelet met wat groente en kaas (spek) is zó gebakken. een smoothie (die iedere fris verslaat) snel gemalen. en is cool. maar eigenlijk zou een schoollunch een betere oplossing zijn, met inbreng van de leerlingen.
Toen ik Dennis #3 las dacht ik meteen aan 'De verveelde consument doet rare dingen'. Bij een beschrijving van een boek ziet Louise Fresco een parallel met de moderne samenleving:
---De huidige leegte wordt gevuld met 24/7 virtuele afleiding en voortdurende consumptie. Deze schijnbare vulling, 'amusing ourselves to death', leidt tot een oppervlakkige emotionele verzadiging zonder echte bevrediging. De consumptiemaatschappij reduceert mensen tot uitgeputte consumenten, in een constante zoektocht naar de perfecte ervaring, bevestiging en korte momenten van geluk.---
Nog steeds snappen we niet dat vet niet het probleem is.
En meer planten is ook niet het beste wat je kunt doen.
Op zich vind ik de oproep die Caring Doctors doet een terechte. De vraag is echter of het idee om, in navolging van de fatbike, regelgeving te gebruiken om de voedselomgeving gezonder te maken realistisch en wenselijk is.
De problemen die de fatbike teweegbrengt zijn niet alleen binnen twee jaar opmars zichtbaar geworden met navenante nieuwswaarde, het is ook een voorbeeld van een zogenaamd helder probleem: er is een eenduidige en directe relatie tussen fatbike en ellende door ongelukken. Dat is met voeding volkomen anders, dat is een complex of misschien zelfs chaotisch probleem: er is geen eenduidige en rechtlijnige relatie tussen specifieke voedingsmiddelen en -componenten en ziekte. De genoemde factoren suiker, vet, en plantaardig zijn, zoals Yneke m.i. terecht stelt, inderdaad uit de vorige eeuw. Vereenvoudigingen die, als we daarop gaan acteren, de problemen mogelijk alleen maar groter maken.
Jaap heeft op deze site vaker gesproken over upstream aanpak ipv downstream, als iemand al ziek is. Ik wil ervoor pleiten om géén op vereenvoudigingen gebaseerde regelgeving na te streven. In plaats daarvan zou ik willen voorstellen om nog een stuk verder upstream te gaan ingrijpen: bij de bron. Daar bedoel ik mee: bij de vraag waarom mensen bepaald gedrag vertonen. Niet alleen consumenten, maar net zo goed productontwikkelaars en verkopers.
Ik zal proberen in een notendop uit te leggen wat ik bedoel. Mijn indruk is dat bij heel veel mensen een groot deel van hun gedrag coping is, coping om onprettige gevoelens niet te hoeven voelen. Die coping kan bestaan uit snoepen, uit 'cool' willen zijn, uit hard werken, carrière willen maken, aanzien nastreven, erbij willen horen, etc., etc. Allemaal manieren van ons brein om ons af te leiden van moeilijke en onprettige gevoelens die ieder mens heeft. Waarom is dit belangrijk? Omdat het een enorme invloed heeft op vrijwel alles, inclusief de problematiek van grootschalig aanbod en consumptie van ongezonde voeding. Bij consumenten is het bijvoorbeeld erbij willen horen van kinderen, het wegeten van ontevredenheid, het niet in contact zijn met je lichaam, etc. Bij producenten zit het in de cognitieve dissonantie van ontwikkelaars om niet aan te voelen dat ze ongezonde spullen creëren, gewaardeerd willen worden door collega's en de baas, het idee dat een hoge functie en hoog salaris je goed zal laten voelen, etc. Geen mens die zichzelf ècht in de spiegel aan durft te kijken zal bijvoorbeeld op het idee komen om critici van jouw product te profilen en in een database op te nemen om hen daarmee het zwijgen op te kunnen leggen, zoals de grote pesticiden producenten deden.
Dit alles komt er m.i. op neer dat we nauwelijks leren om te voelen. Om ook die onprettige gevoelens echt er te laten zijn, zodat al die vormen van coping niet nodig zijn. Ook dat begint bij de jeugd: het is bizar te noemen dat geen enkele opleiding kinderen onderwijst in het leren voelen, terwijl dat werkelijk alles in het leven beïnvloedt en bovendien onderaan de streep veel belangrijker is dan welke werk skill dan ook. Opleidingen zijn volkomen gericht op ratio, dingen met het hoofd doen, en op kinderen klaarstomen om te kunnen werken. Maar klaarstomen voor dat wat uiteindelijk ècht telt in het leven ontbreekt volkomen. Ik denk dat als we in onze maatschappij meer aandacht gaan geven aan de echt belangrijke dingen in het leven, en minder nadruk gaat naar presteren, werk gerelateerde kennis, etc, dat de enorme invloed van al die coping gedragingen minder wordt.
Simpel voorbeeld: als een kind heeft geleerd dat ie goed is zoals ie is, en niet 'stoer' hoeft te zijn, dan eet ie eerder die appel of meegenomen lunch in plaats van mee te willen doen met anderen en stoer zijn eigen eten weggooit om red bull en snacks te nemen. Als een product strategicus zichzelf helemaal okay vindt en niet koste wat het kost carrière wil maken of wil scoren, dan zal ie niet zo snel het zoveelste wanproduct op de markt zetten.
Lang verhaal, en geen eenvoudige kost, maar naar mijn mening ligt hier de bron van de problemen met onze voedingsindustrie, en net zo goed met ons milieu, klimaat, etc.
Ik ervaar met racefiets (zonder hulpmotor) en carnivoor dieet een goede lichameljke en mentale gezondheid....
De eerste vraag die gesteld moet worden: wat was het menselijke dieet voor de landbouw?