Het thema insectensterfte geniet brede belangstelling. Onder meer dankzij het inmiddels beroemde Nijmeegse onderzoek dat het werk van Duitse amateurentomologen uit Krefeld wetenschappelijk over het voetlicht bracht. De conclusie luidde dat in 25 jaar de insectenbiomassa met 75% zou zijn gedaald. In 2019 kwam een volgend alarmerend rapport op tafel: 40% van de insectensoorten wereldwijd zou op uitsterven staan.

Er is niet één oorzaak voor de afname van de insectenrijkdom. Het is een kwestie van "dood door duizend sneden": 1 à 2% teruggang per jaar is over een paar decennia een substantiële achteruitgang
Zweefvliegen
In een themanummer zet het wetenschappelijke tijdschrift PNAS een aantal nieuwe onderzoeken bij elkaar. Ook Nijmegen doet mee met een vervolgonderzoek over de Krefeldse afname, naar specifiek zweefvliegen. Opvallend: niet alleen de zeldzame zweefvliegsoorten nemen af, de sterkste afname trad op bij veelvoorkomende soorten. "De hele insectengemeenschap stort in," zegt onderzoekersleider Hans de Kroon in Trouw.

'Dé insectensterfte bestaat niet'
Twee hoofdlijnen komen uit het PNAS-themanummer naar voren: wat op de ene plek en in het ene klimaat geldt, hoeft niet van toepassing te zijn op alle insecten overal. Dé insectensterfte bestaat niet en er zijn vooral nog heel veel hiaten in wat we weten over insecten. Maar ook: er is niet één oorzaak voor de afname van de insectenrijkdom. Het is een kwestie van "dood door duizend sneden": 1 à 2% teruggang per jaar is over een paar decennia een substantiële achteruitgang. "Niet óf versnippering óf ontbossing óf stikstofuitstoot óf het klimaat vormt de doodsteek, maar juist een combinatie daarvan," aldus de NRC.

De algemene teneur is somber. Insecten zijn essentieel voor talloze ecologische processen, van onze eigen voedselvoorziening tot het recyclen en opruimen van onze vervuiling. We realiseren ons onvoldoende wat de insectenafname voor ons betekent. Dat er meer insecten voorkomen in gebieden waar eerst de winters te koud waren, is dan ook geen aanleiding tot geruststelling. Steek dus vooral zelf de handen uit de mouwen met het achttal 'praktische tips voor iedereen' uit Nature Today en helpmee het insecten wat gemakkelijker te maken. Er zijn namelijk wel degelijk manieren om ze te helpen, schreven we hier al eerder.
Dit artikel afdrukken