Jonge kinderen
In de ene studie analyseerden Zweedse onderzoekers 31 schoolklassen met in totaal 378 6-jarigen met een lage sociaal-economische status. De helft van de klassen kreeg een interventie, bestaande uit gezondheidsinformatie voor de ouders en twee Motivational Interviewing sessies (een gesprekstechniek die sterk gericht is op gedragsverandering). In deze gesprekken lag de nadruk op het vergroten van de zelfeffectiviteit van de ouders om de kinderen gezond gedrag aan te leren en het stimuleren om zelf te veranderen. Daarnaast kregen de kinderen op school een lesprogramma van 10 keer 30 minuten aangeboden om de ouders te ondersteunen bij het aanleren van gezond gedrag.
Uit de resultaten bleek dat het op deze manier benaderen van de ouders een positief effect had op het eetpatroon van de kinderen. Ook was er bij obese kinderen een duidelijke afname in BMI te zien. Hoewel na vijf maanden alleen de jongens nog een gezonder eetpatroon hadden, noemen de auteurs de resultaten ‘een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van meer interventies om obesitas bij kinderen te voorkomen’.
Als de tieners zien dat de ouders gezond leven, creëert dat een grotere zelfeffectiviteit; ze krijgen het idee dat ze controle kunnen hebben over hun situatie en mogelijkheden te veranderenTieners
De andere studie richtte zich op tieners. In dit onderzoek bekeken Australische en Poolse onderzoekers het gedrag van 1096 tieners tussen 14 en 20 jaar. De deelnemers rapporteerden gedurende 13 maanden op drie tijdstippen hun eigen fysieke conditie, leefstijl, gedachten over hun lichaam en de mate van zelfeffectiviteit. Daarnaast beschreven ze ook de gewoontes van hun ouders en de manier waarop zij over hun gewicht, voeding en beweging praatten.
Hieruit bleek dat de te zware en obese tiener met een goed rolmodel na verloop van tijd een lager BMI kregen. Het aanmoedigen van tieners om gezonder te leven en het uitoefenen van (verbale) druk werken juist tegengesteld. Deze tieners ontwikkelden vaker een verstoord lichaamsbeeld. Onderzoeker Barbara Mullan van de Curtin University in Australië: “Ongeveer 21% van de tieners met overgewicht heeft op latere leeftijd een normaal BMI. Een sterke voorspeller is hiervoor dat ze ouders hebben die gezond eten en sporten. Als de tieners zien dat de ouders gezond leven, creëert dat een grotere zelfeffectiviteit; ze krijgen het idee dat ze controle kunnen hebben over hun situatie en mogelijkheden te veranderen.”
Niet gemakkelijk
Beide studies richtten zich op het veranderen van het gedrag van ouders om kinderen een gezonde leefstijl aan te leren. Op die manier leren kinderen van jongs af aan gezond te eten en te bewegen, waardoor overgewicht en obesitas op latere leeftijd voorkomen kunnen worden. Heel gemakkelijk is dat niet. Mullan: “Het gedrag van ouders zit vaak diep ingebakken en is heel moeilijk te veranderen.” Ze geeft ouders de suggestie om gezonde gewoontes in te bouwen in het dagelijks leven, zoals regelmatig een stuk te gaan wandelen na het eten in plaats van een toetje te nemen. Ook kunnen ouders bijvoorbeeld geen junk food meer in huis halen.
Fotocredits: Family Fitness, U.S. Army
Op 10 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Wie hebben de ouders als rolmodel? Heeft het onder druk zetten en aanmoedigen van de ouders wel zin?
Wat een revolutionair idee: ouders moeten gewenst gedrag voorleven. (Sorry, even de spetters sarcasme van mijn beeldscherm afvegen).
Het is in de opvoedkunde echt geen nieuws dat kinderen doen wat ouders doen, niet wat ouders zeggen. Monkey see, monkey doe, de kleine apen.
en dat geldt natuurlijk niet alleen voor de ouders, maar voor alle andere opvoeders en dat begint al in de kinderopvang voor baby's. Daar valt in voedings- en bewegingsroutines nog wel een verbetering te halen.
Ouders? zijn dat die mensen die tot het kind het huis uit gaat nog bij elkaar zijn?
Dat de monkeys zich vooral iets aantrekken van wat wij doen en niet van wat wij zeggen is inderdaad niets nieuws. Wat wel relatief nieuw is, is dat in onderzoeksland ook op het gebied van voeding en beweging steeds meer aandacht komt voor de (vroege) rol van de ouders. Het voorkomen van overgewicht bij kinderen begint bij de aanpak van de eigen leefstijl en ook de manier van opvoeden. Goeie ontwikkeling lijkt mij, waar wat mij betreft nog veel meer aandacht voor mag komen.
Van de week las ik ergens over hoe opvoeding bij woudbewoners en Amazone-indianen gaat, daar geen schoolonderricht natuurlijk, zelfs geen lesjes in woorden, maar gewoon voordoen en herhaling. Maar gaat dat in de moderne samenleving nog wel op??? Waar ik ook om me heen kijk, overal hetzelfde, de opstand van de peuter en de weigering om iets fatsoenlijks te eten, en de machteloze ouders! De foto hierboven zegt daar ook wel wat over, ik zie mijn moeder al in zo'n mallotige houding en outfit naast me bezig, ondenkbaar, kon echt niet vroeger! Maar och, ik kan het haar niet meer vragen!