De boerenkrant spreekt de verwachting uit dat de prijs verder zal stijgen. Dat is het gevolg van het mooie weer. BBQ-weer is goed voor de varkensprijs. De prijssprong is echter het gevolg van tekorten aan varkensvlees in China. Dat land elimineerde twee jaar geleden zijn overproductie en een teveel aan onprofessionele houderijen. Daarom kampt het grote en snel rijker wordende en daarom naar meer vlees vragende land met een tekort. Met de hulp van onder meer Nederlandse toeleveranciers bouwen de Chinezen op dit moment hard aan nieuwe varkensstallen om straks zichzelf te kunnen bedruipen met in moderne stallen geproduceerde eigen varkens.
Tot 2020 verwacht slachter en slager De Groene Weg (onderdeel van varkensslachter Vion) een stijging van 25% in de vraag naar biologisch varkens. Er is een tekort ontstaan omdat de vraag in Nederland groeit én Duitse retailers zoveel meer biologisch vlees zijn gaan aanbieden dat het aanbod tekortschiet. De prijs van biologische varkens lag daarom al een tijdlang op het dubbele van reguliere.
De varkensboeren zijn blij. De crisis is voorbij. Zou het?
Dankzij het geweldige Chinese prijzenfestival kan het ministerie vandaag de verantwoordelijkheid van de boeren voor hun eigen toekomst feestelijk bij hen leggen'Gevecht om de varkens begonnen'
China gebruikte zijn vorige periode van overproductie om zijn varkensstallen te moderniseren. Het land wil zelf voorzienend worden, want waarom zou het bij ons varkens kopen als het ook voer in de VS en Zuid-Amerika kan kopen om daar zelf varkens van te maken en de kostbare mest die dat oplevert in dat onmetelijke land te kunnen gebruiken?
Hoe zal het de biologische varkens voor onze thuismarkten vergaan? Het zou goed kunnen gaan, als iemand er tenminste voor zorgt dat straks het aanbod de behoefte van de winkels maar niet overstijgt. Die 'iemand' is er nooit geweest en zal er vermoedelijk ook niet komen. Biologisch loopt dus het risico in onze contreien het nieuwe normaal te worden: overproductie en dalende prijzen na 2020. Zo werkt het nu eenmaal in de varkenssector.
Maar voor de boeren is het feest. "Ik denk dat wakker dier binnenkort ook tevreden zal zijn, geen kiloknallers meer in de supermarkt ;-)" schrijft een boer op Boerderij. "Het gevecht om de varkens is begonnen", schrijft een andere.
Varkensprijs omhoog én vandaag Actieplan #VitaleVarkenshouderij in werking, mmv POV, Rabo en EZ. Zon gaat weer schijnen voor varkenshouders!
— Caroline vander Plas (@lientje1967) June 23, 2016
Nog meer varkens
In Den Haag presenteren de Nederlandse varkensboeren vanmiddag samen met bewindsman Van Dam hun plan-dat-eigenlijk-geen-plan is. Ze krijgen €200 miljoen steun mee, onder meer om zich te kunnen richten op hun droom: export buiten de EU, met name naar Azië. Met die 200 miljoen bovenop hun puike prijs van dit moment gaat dat helemaal lukken. Nederland maakt zich op voor meer varkens. Tot China de poorten weer sluit. Dan wordt het nog harder jammeren dan tot voor kort. Let maar op.
De vraag is deze: krijgen de boeren over een paar jaar dan weer 200 miljoen om te 'herstructuren' en zich duurzaam te richten naar de vraag? Het antwoord is een 100% zeker 'nee'. Den Haag kent namelijk het scenario dat ik zojuist schetste en weet ook dat de boeren het niet anders kunnen of willen.
Dankzij het geweldige Chinese prijzenfestival kan het ministerie vandaag de verantwoordelijkheid van de boeren voor hun eigen toekomst feestelijk bij hen leggen. Zonder zicht op misschien wel €1,85-2,00 eind deze maand en in juli zou het een minder vrolijke boel zijn geworden.
Update (14.00h): klik hier door naar het volledige plan voor de Nederlandse varkenshouderij, zoals het ministerie van EZ, de Nederlandse varkenshouderij en Rabobank dat op dit moment presenteren in Nieuwspoort.
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Dick V. Ik geloof dat wij helemaal niets zo ver uit elkaar liggen hoor. Als ik dit zo hoor althans.
Nóg even een kleine opmerking. Met 100% van het oppervlakte stal tov regulier is mijn volume 40%. M.a.w het zou kunnen wat de POV wil. Al ben ik geen voorstander van het met iedereen tegelijk organiseren.
Dick B #45 , in zake het mestdossier, focus je niet teveel op de varkenshouderij? Uitbreiding Nederlandse melkplas heeft ook nogal wat meer mest veroorzaakt. En varkensmest is voordeliger in mestverwerking dan koeienmest. Die nieuwe "strontfabrieken" verwerken varkensmest dat wel, maar dat komt door het verdringingseffect van koeienmest. Bij afschaffing melkquotum is afgesproken dat er in het verlengde daarvan meer mestverwerking zou komen. Koeienmest moet ook ergens geplaatst worden. Echter koeienmest heeft plaatsingsruimte van varkensmest "gestolen". Wanneer je spreekt over meer mestverwerking is dat niet vanwege varkensmest, dat volume is ongeveer gelijk gebleven, maar eerder door meer koeienmest.
Niet terecht dat er qua uitbreiding mestverwerking alleen naar de varkenshouderij wordt gekeken, terwijl die uitbreiding van mestverwerking door koeienmest is veroorzaakt.
Gisteravond mestdiscussie in het Brabantse Provinciehuis.
Als u even heeft: enkele indrukken:
- Een beetje merkwaardig, maar men blijkt nog steeds niet eens te weten over hoeveel varkens men eigenlijk praat. Er is een jaarlijkse Haagse "meitelling", maar die is dan ook nog op bedrijfs- (meerdere vestigingen mogelijk), en niet op locatieniveau. De door de Q-koorts reeds beruchte "privacyproblematiek" blijkt nog steeds door te etteren.
- Gedeputeerde mevrouw Spierings denkt dat mestverwerking "voordeliger" is dan transport naar (welk?) buitenland, zonder dat er zelfs nog maar een businessmodel voor is, of zelfs maar bekend is naar welke producten vraag zou bestaan. Redder-in-de-nood Van Dam gaat inzetten op Brusselse goedkeuring voor digestaat "mineralenconcentraat", als kunstmestsurrogaat.
- Er blijkt geen enkele coördinatie te zijn tussen Brabantse mestdialogerij, Spierings' "waterbedden" en Rosenthal's "Varkenskaarten". Een beter recept voor misverstanden en competentiestrijd is eigenlijk nauwelijks denkbaar.
- de NVWA, door van Dam reeds voor 8 miljoen opgezadeld met "efficiencybezuinigingen" op de betaalde reistijd van haar inspecteurs (massieve uitstroom gegarandeerd, advertenties voor 60 nieuwe, van scratch op te leiden dierenarts-inspecteurs), krijgt er een leuk nieuw klusje bij: toezicht en handhaving ( van wat? Er is qua volksgezondheid nog niente geregeld of zelfs maar onderzocht) van de reeds bepaalde oplossing voor de mestproblematiek: de (co)mestvergisters, waar nú al oncontroleerbaar mee gefraudeerd wordt. Wie dat moet gaan betalen laat zich raden, evenals de klepkeuringen.
– Van Dam wil "milieumaatregelen": "gesprekken aangaan" om kosten te verlagen door "gezuiverd water" van die strontfabrieken te laten lozen. Reeds nu waarschuwen waterschappen en drinkwaterbedrijven voor de slechte kwaliteit van het oppervlaktewater qua chemie. Het is nu al elk jaar raak met blauwalg. Wat het lozen van afvalwater van strontfabrieken betekent voor de bacteriologische kwaliteit van het oppervlaktewater laat zich raden.
- Ik weet niet welk tjakkabureau is ingeschakeld, maar ik kan het enthousiasme van POV-mevrouw Jansen en meneer Rosenthal niet geheel verklaren, anders dan dat keuringskosten acuut verlaagd zullen worden (van Dam, die hoopt dat dat ditmaal, na klepkeuringdebacles, niet opnieuw fout gaat: "Mits de sector kan garanderen dat de varkens die gekeurd zijn, ook de varkens zijn die op het slachthuis aankomen"), en dat er "als de wiedeweerga" een "Vitaliseringsmaatschappij Varkenshouderij" wordt opgericht met als "boegbeeld" de heer Rosenthal persoonlijk, met als doel "rendement, reeds in 2016". Inderdaad, een behoorlijk ambitieuze opgave!
– Prachtige luchtfietserij over nieuwe concepten, maar geen woord over overleg met de vleesverwerkers en de supers aan wie dat verkocht moet worden, laat staan marktonderzoek onder de uiteindelijke afnemers: de consumenten van die nieuwe concepten.
- Correct me if I'm wrong, maar het enige concrete dat ik verder kan ontdekken, is dat er een "ontwikkelbedrijf" komt, een "revolverend fonds", waarin de RABO - die bij monde van de heer Nagel meldt bij voorkeur geen verlies te nemen - failliete bedrijven (“wijkers”) doorverkoopt aan de hoogste bieder: (“blijvers”): het "waterbed" van mevrouw Spierings, dat we breed moeten zien: niet locatiegewijs maar regiogewijs wordt, a la LOG succesformule, de overlast middels die mestdialogen van de ene plek naar de andere bereidwillige stankreceptor overgeheveld. West-Brabant schijnt nog slecht toebedeeld te zijn, dus bereid u daar maar vast voor op een stankinvasie!
- Waar die veelbesproken 200 miljoen vandaan moet komen is ook niet geheel duidelijk.
Het is een en al "commitment" en inspanningsverplichting, maar geen enkele resultaatverplichting.
Concreet is er slechts sprake van 15 miljoen EU-subsidie. De RABO hoopt zelfs zonder kleerscheuren zijn 2.3 miljard financiering middels een "ontwikkelingsbedrijf", een "revolverend fonds" (een nieuw soort perpetuum mobile) uit de sector te kunnen redden. En er is ook sprake van een deus ex machina: die 500 miljoen provinciegeld voor het "herstel van natuurgebieden" (waar in de praktijk natuurlijk mooi door de RABO uit geput kan worden om tekorten op financiering van failliete boeren te compenseren).
- Het verhaal dat van Dam houdt is prachtig, maar ik heb helaas niet kunnen ontdekken met welke passages uit dat "varkenssector-reanimatie"- rapport het verband hield. Vooral passages over antibioticagebruik en -resistentie en volksgezondheid waren in dat rapport helaas nauwelijks te ontdekken.
Kortom: much ado about nothing, oude wijn in nieuwe zakken, een keizer die geen kleren aan heeft.
Het wachten is nu op de eerste oplettende lezertjes die dat in de gaten krijgen en de tweede gemeente die geen strontfabriek meer pikt. Want dat is wat er met deze "revitalisering" en "mestdialogen" ingemasseerd moet worden: niet minder dieren, maar meer strontfabrieken.
En het voorkómen dat de RABO omvalt uiteraard. De kruik gaat zolang te water tot-ie barst.
Intussen gaat men vrolijk door met het doordrammen van nieuwe strontfabrieken waarvan men de gezondheidsrisico's dus niet eens kent, en effectieve handhaving door gebrek aan wettelijk kader onmogelijk blijkt en tot wantoestanden leidt als bij BioSpares.
Campina gaat er met een paar ton subsidie bij honderden melkveehouders eentje in de achtertuin zetten.
Misschien toch nuttig nog eens het verhaal van infectioloog Ricardus te beluisteren tijdens de Q-koorts - hoorzittingen van de Ombudsman?
Johan #39, het was een beetje gekke dag. Excuus voor mijn late antwoord.
Versta me niet verkeerd. Ik denk dat er alle kans is om te exporteren, maar niet voor een product dat zich onvoldoende kan onderscheiden. Uiteraard ook als er elders tekorten zijn, maar daar kun je geen productie op aanhouden. Dergelijke gaten vul je uit opportunisme en afhankelijk van de prijs; het kan geen strategie zijn om daarvoor te produceren.
Annechiens product maakt kans in China, denk ik, als ze het vetter (lekkerder), veiliger en betrouwbaarder maakt. Het POV varken is gewoon een redelijke net meer-dan-middenmoter of zelfs slechts middenmoter op de wereldmarkt. Is er veel tekort elders, dan zal het lopen. Anders minder. Wat dat betekent, schreef ik al.
Lokale (Nederlandse) retailers moeten weg uit hun onderlinge concurrentie en zullen via ketenpartnerships aan onderscheid willen werken. Eea heb jij ervaren met Jumbo rond slachtkuikens. Rewe en Edeka zullen dat doen met Duitse boeren. Carrefour liefst met Franse en Colruyt liefst met Belgische. Na vanmorgen zal Sainsbury's zelf vermoedelijk uit een wat ruimer Engels aanbod kunnen gaan putten. Daarom is het zo lastig.
Interessant zijn mogelijk nog de grote discounters Lidl en Aldi die multinationaal werken. Daar zit wellicht ruimte, maar die zal dan ook onderscheidend en betaalbaar ingevuld moeten worden.
Verder is er nog wat ruimte in lokale niches. Zeg eens 2%. UIteraard zit er ook ruimte bij nieuwe aanbieders, maar die maken het marktvolume als totaal niet groter (ze pikken van de bestaande spelers).
Als je dat allemaal optelt, kom je op kansen in ketenpartnerships - zo schatten de bankiers van ABN Amro en ondergetekende een tijdje geleden in - voor max. 40% van het bestaande volume. Eea op voorwaarde dat er voldoende boeren zijn die het ook echt kunnen. Dat laatste is niet zo evident, omdat ze er niet toe zijn opgeleid, de opleidingen ontbreken in het groene onderwijs en de opleidingen die zich ontwikkelen zich m.n. richten op die niche van 2%.
Zo'n 60% zal wat moeten doen op de wereldmarkt. Ik schat dat er in Nederland tussen 10 en 30 varkensboeren zijn die dat kunnen en nam dat aantal al een aantal malen door met bankiers en grote boeren die potentieel tot die groep horen. Mijn schattingen zijn wat straffer dan de bankiers; zij denken eerder aan 50-75, wellicht 100. Ik kijk wat meer als een strategieconsultant; de bankiers kijken als financiers.
Nog iets: het Holland Varken zou nu reeds het imago van Nederlandse merkzuivel in China hebben. Helaas. Het is gewoon een OK fabrieksproduct dat de nodige schandalen heeft meegemaakt en ook nog zal meemaken. Het deelt beslist niet in de merkwaarde waar de POV, Rosenthal en Raboman Nagel van opgeven. Johan, omdat belangrijke mannen het zeggen, is het helaas nog niet waar.
Naar Dick Belderbos die lijkt te denken dat Ton Cornelissen het niet met het bovenstaande eens zou zijn. Ik heb Ton leren kennen tijdens de Kwestie Omfietsvarkens in Brabant. Dick, ik denk dat Ton het bovenstaande nagenoeg naadloos zal onderschrijven en net als ik een beetje moet grinniken om de businesswise naïeve reacties van landbouwpolitici die best nog een inhaalcursus aan de degelijke Farmer's School of Strategic Marketing lijken te kunnen gebruiken.
Weer terug naar Johan Leenders , want die School bestaat helaas niet en ik verwacht ook niet dat die er nog op tijd komt voor de varkenshouderij. Wel hebben oude en nieuwe opleidingen de mond vol van transitie, korte ketens, start-ups en innovatie. Er wordt veel geld aan uitgegeven aan experimenten. Ik schat dat de bijdrage van die oude en nieuwe opleidingen aan die 40% nog niet tot 1% komt. Misschien 'moet dat kunnen', maar het geeft wel aan dat er iets mist.
Ingrid Jansen en Eric Douma van de POV hebben zich gericht op iets dat geen verkeerd idee is: maak een integratie. Als je echter de randvoorwaarden niet definieert, niet aangeeft hoe die realistisch ontwikkeld kunnen worden en - zoals Annechien al aangaf - cruciale functies niet meetelt, dan blijft het papier rond een basisidee.
Wie voert de regie? De vleesverwerkers komen in de arena en willen de regie
Hier wreekt zich de samenhang in de keten. Zie mijn reactie #12