Afgelopen nacht kwam er, onverwacht, witte rook uit Straatsburg. De Britse premier Theresa May en EU-voorzitter Jean-Claude Juncker leken voor de poorten van de no-deal brexit-hel alsnog een nieuw brexitakkoord te hebben weggesleept. Net voor de de tweede stemming over May's 'deal' die vandaag in het Britse Lagerhuis plaatsvindt. De juridisch adviseur van May blijft de deal echter een niet weg te wuiven juridisch risico voor het Verenigd Koninkrijk vinden. De kans dat het Lagerhuis May's nieuwste 'deal' opnieuw genadeloos wegstemt, is dan ook groot schrijft de Vlaamse financiële krant De Tijd.

Van een heel nieuw akkoord was vannacht nauwelijks sprake. Sinds de verpletterende nederlaag van May in januari zijn de onderhandelingen gericht geweest op het oplossen van de 'backstop'. Dat is de vangnetconstructie die moet voorkomen dat er op enig moment een harde grens komt tussen Ierland en Noord-Ierland, dat met Groot-Brittannië uit de EU vertrekt.

De nu bereikte doorbraak bestaat uit een speciale verklaring (een 'gezamenlijk juridisch bindend instrument') en verduidelijking over een arbitragepanel, dat overigens al in het oorspronkelijke brexitakkoord was opgenomen. De EU herhaalt er alles aan te zullen doen om zo snel mogelijk een handelsverdrag met Groot-Brittannië af te sluiten. "Mocht de backstop toch nodig zijn omdat de handelsovereenkomst door obstructie van de EU langer op zich laat wachten, dan krijgt het Verenigd Koninkrijk de mogelijkheid via arbitrage een eindeloos verblijf in het vangnet af te kappen," schrijft De Volkskrant.

May zegt met deze verklaring de juridisch bindende garanties te hebben bereikt waar het Britse Parlement om vroeg. Volgens Juncker is het brexit-akkoord 'aangevuld', maar in essentie niet veranderd - iets waar de EU zich steeds hard voor heeft gemaakt. Zie daar 'de doorbraak'.

De advocaat-generaal van de Britse regering, Geoffrey Cox, moest vandaag met hoge spoed een juridisch onderbouwd oordeel over de aanpassing geven.

Als hij de juridische garanties afdoende zou vinden, kan dat nét het zetje zijn dat voldoende parlementariërs over de streep helpt om het akkoord toch te steunen en zo de dreigende no deal-chaos af te wenden.

Maar hij oordeelt anders. Zojuist werd bekend dat Cox onvoldoende juridische garanties ziet: het risico dat Groot-Brittannië 'oneindig' in de backstop, en dus in een douaneunie met de EU zal moeten blijven, is volgens hem unchanged ten opzichte van de vorige deal die het Lagerhuis massaal wegstemde.

Daarmee lijken May's kansen om vanavond een deal door het parlement te halen uiterst gering.

Vanmiddag debatteert het Lagerhuis over het brexit-akkoord. Vanavond om 19.00 uur Britse tijd wordt de stemming verwacht.

Mocht er opnieuw geen meerderheid zijn, dan stemt het Britse parlement woensdag over een 'no-dealscenario'. Omdat een overweldigende meerderheid van de parlementariërs tegen een harde brexit is, komt deze stemming neer op een formaliteit. Donderdag wordt het opnieuw spannend, omdat het Lagerhuis dan moet stemmen over een eventueel uitstel.

Uitstel veroorzaakt een nieuwe cascade aan vragen met zich mee in verband met de Europese verkiezingen van 23 mei aanstaande. Mogen of moeten de Britten meestemmen In geval van uitstel? Niemand weet het.

Dit artikel afdrukken