Het gezaghebbende blad The Lancet publiceerde gisteren de resultaten van een internationale groep onderzoekers die een 'bevolkingsonderzoek' hebben gedaan onder 137 mummies. Met behulp van CT-scans zochten ze naar (sporen) van aderverkalking bij 76 Egyptische mummies, 51 Peruaanse, 5 Noord-Amerikaanse en 5 'moderne' Eskimo-mummies (Unangan-eskimo's die zo'n 100 jaar geleden gestorven waren).

Op een CT-scan is aderverkalking te zien als witte restanten van de aderen. Die zijn beschadigd, 'verkalkt' geraakt door een teveel aan vetten in het bloed, die neerslaan op de vaatwanden en daar uiteindelijk een ontstekingsproces veroorzaken waardoor het bloedvat zijn elasticiteit verliest of zelfs helemaal dichtslibt. Ook eerdere onderzoeken (toen nog door middel van autopsie) toonden al aan aderverkalking aan bij Egyptische mummies van ca. 3.000 jaar oud. Lag het aan hen zelf of aan hun rijke, met ons vergelijkbare levensstijl?

Die vraag hing nog altijd.

Daarom breidden de onderzoekers hun onderzoeksterrein zowel geografisch als in de tijd uit. De mummies uit Peru dateren van 200 - 1534 na Christus, de Pueblo-Indianen leefden tussen 1500 voor en 1500 na Christus in het zuid-westen van de VS en de Unangan-eskimo's leefden als jagers-verzamelaars op de Aloëten in de Beringstraat. De onderzochte mummies zijn niet, zoals de Egyptische, speciaal geprepareerd, maar zijn als gevolg van kou of droogte per ongeluk gemummificeerd geraakt.

Bij een op de drie mummies bleken sporen van aderverkalking voor te komen - om precies te zijn bij 38% van de Egyptische mummies, 25% van de Peruaanse, 40% van de Noord-Amerikaanse en 60% van de Unangan mummies (voor die laatste twee groepen twee respectievelijk drie van de vijf mummies).

Ook bij de in 1991 in een Alpen-gletsjer ontdekte "Iceman" (Ötzi) is op een CT-scan aderverkalking van zijn aorta vastgesteld. Ötzi leefde zo'n 3.200 jaar voor Christus.

De onderzoekers concluderen: "Atherosclerose kwam algemeen voor in vier pre-industriële bevolkingen waaronder jagers-verzamelaars. Hoewel algemeen aangenomen wordt dat aderverkalking een moderne ziekte is, verhoogt de aanwezigheid van aderverkalking in pre-moderne mensen de mogelijkheid dat er sprake is van een basisaanleg voor de ziekte."

Fotocredits: 'mummy#1 Lady Hor 37.50E being moved!', Brooklyn Museum
Dit artikel afdrukken