Voor de derde keer sinds 2012 - toen Milieu Centraal de eerste keurmerkenwijzer introduceerde - heeft de voorlichtingsorganisatie zich in de 'keurmerkenjungle' gewaagd om de consument te helpen wijs te worden uit alle beeldmerken op voedingsproducten met een duurzaamheidsclaim. Meer dan honderd duurzaamheidskeurmerken zijn door Milieu Centraal beoordeeld en 12 keurmerken mogen zich 'topkeurmerk' noemen, schrijft minister Henk Staghouwer dinsdag in een brief aan de Tweede Kamer. "Voor mij is het belangrijk dat consumenten eenvoudig de juiste duurzame en gezonde keuzes kunnen maken," aldus Staghouwer. "Dus een pluim naar de topkeurmerken die daarbij helpen door ambitieus en transparant te zijn op aspecten als dierenwelzijn en milieu. Voor consumenten is de informatie nuttig als zij boodschappen doen, bedrijven kunnen de informatie gebruiken voor de keuzes die zij maken als producent, inkoper of verkoper van voedsel. Dit draagt bij aan een duurzaam voedselsysteem.”

Topkeurmerken stellen "de hoogste eisen op het gebied van milieu, dierenwelzijn en/of mens & werk," aldus Milieu Centraal. Die eisen gaan verder dan de gangbare praktijk in de branche en om een topkeurmerk te zijn moet er op minstens één van deze duurzaamheidsterreinen een 4 of 5-score gerealiseerd zijn. Criteria waarop gescoord wordt zijn de ambitie om aan duurzaamheidseisen te voldoen op het gebied van milieu en dierenwelzijn, de betrouwbaarheid van het keurmerk en de mate van transparantie.

Sinds 2022, dus nog maar heel recent, is er ook een 'topkeurmerk klimaat' toegevoegd aan de lijst, "omdat klimaatverandering zo'n urgent thema is". Climate Neutral Certified sleepte (ondanks een score 3 op milieu maar dankzij de hoge ambitie op beperking van klimaatimpact) de topkwalificering in de markt en mag zich in het rijtje van inmiddels 12 topkeurmerken scharen.

Sinds de vorige versie (2019) komt er een nieuwkomer bij: Sustainable Rice Platform (SRP) voor rijst. UTZ en Rainforest Alliance gingen samen. Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO) voor palmolie, in 2019 nog verdwenen als topkeurmerk, maakt zijn rentree.

Dat levert de volgende 12 topkeurmerken op:
  • ASC voor kweekvis
  • Beter Leven Keurmerk (2 en 3 sterren) voor zuivel, eieren en vlees
  • Demeter voor bio-dynamische producten
  • EKO voor biologische producten
  • EU-biologisch voor biologische producten
  • Fairtrade voor tropische producten
  • MSC voor wilde vis
  • On the way to PlanetProof voor zuivel, eieren, groente en fruit
  • Rainforest Alliance (inclusief UTZ) voor tropische producten
  • Roundtable On Sustainable Palm Oil (RSPO) voor palmolie
  • Sustainable Rice Platform (SRP) voor rijst
  • Climate Neutral Certified (speciaal voor klimaatimpact van voeding)

De zorgvuldige lezer van de volledige Keurmerkenwijzer zal overigens nog een paar topkeurmerken ontdekken: KRAV, Fair for Life, Soil Association, Fair Trade Certified (Fair Trade USA) en GGN (GLOBALG.A.P. Number). Deze keurmerken zijn (nog) niet veel in Nederlandse winkels te zien, maar voldoen wel aan de criteria voor topkeurmerken. Om de consument niet in verwarring te brengen, zet Milieu Centraal ze (nog) niet in de top-12.

Leveren de keurmerken ook echt resultaat op voor mens, dier en milieu? Greenwashing ligt op de loer. Op het gebied van ecologie en klimaat zijn eisen nog geen resultaten, liet hier eerder hoogleraar Peter van Bodegom van het Centrum voor Milieukunde van de Universiteit van Leiden zien.
  • Deel
Druk af