Ook in België groeit het aantal grote veebedrijven

"De kleine boer wordt uit de Belgische markt gedrukt," schrijft De Morgen. De megastal is juist in opmars, ook druist dat in tegen maatschappelijke gevoelens en het streven naar een ecologische en kleinschalig georiënteerde landbouw.

Milieuorganisatie Greenpeace liet door de Université Catholique de Louvain uitzoeken hoe de subsidies van het Gemeenschappelijke landbouwbeleid (GLB, of Common Agricultural Policy, CAP) worden gebruikt. In België blijkt de afgelopen 12 jaar het aantal megastallen (die bij onze zuiderburen gedefinieerd worden als een veeteeltbedrijf met een omzet van minstens €500.000 per jaar) fors gegroeid te zijn. "Op dit moment zijn er 4.120 megastallen op een totaal van 28.730 boerderijen in België," schrijft Sebastien Snoeck, expert duurzame landbouw bij Greenpeace.

Kwam in 2004 nog 29% van het Belgische varkensvlees van deze grote bedrijven, in 2016 was dat 70%. Voor pluimvee zijn die getallen respectievelijk 27% in 2004 en 72% in 2016. Ook de zuivelproductie is inmiddels voor 25% van megastallen afkomstig, waar dat in 2004 nog maar 3% was. Door de melkquota die tot 2015 van kracht waren, is het aandeel van megastallen in de zuivelproductie nog relatief beperkt.

Volgens Greenpeace heeft deze ontwikkeling 'nefaste gevolgen' voor dier en mens. Niet alleen is de veeteelt verantwoordelijk voor "een aanzienlijk deel van de uitstoot van broeikasgassen", ook leidt de mestproblematiek tot problemen voor de water- en bodemkwaliteit. Om over het dierenwelzijn nog maar niet te spreken. Greenpeace windt er geen doekjes om: "Het intensieve-landbouwmodel werkt niet". De milieu-organisatie pleit voor een nieuw systeem van Europese landbouwsubsidies dat zich moet richten op kleine, ecologische landbouw. En, voegt de organisatie nog toe, de Belgen moeten tegen 2050 hun vleesconsumptie halveren.

In de Belgische media reageert de Boerenbond nuchter. "In theorie klinkt dat natuurlijk goed," aldus woordvoerster Vanessa Saenen in De Morgen. “Is het ook haalbaar en realistisch? Neen.” Een duurzame omslag van de sector vraagt veel investeringen, die voor kleine boeren niet haalbaar zullen zijn. "Je kan geen ecologische utopie creëren als het economisch niet leefbaar is.” Groener betekent volgens Saenen niet per definitie kleinschaliger: "Het zijn net de grotere bedrijven die de financiële draagkracht hebben om hun stallen met moderne technologie uit te rusten."

Ook in Nederland voert Greenpeace actie tegen grotere veehouderijbedrijven. In ons land richt Greenpeace zijn pijlen voornamelijk op financieringen door Rabobank.