1 min
Zoals rokers verslaafd raken aan nicotine, zo lijken hommels verslaafd te raken aan neonicotinoïden. Dat constateren Britse wetenschappers in een nieuw en verontrustend onderzoek. Hommels zijn namelijk van groot belang voor de bestuiving van onze landbouwgewassen, maar worden met uitsterven bedreigd.
In een nieuw onderzoek hebben Britse wetenschappers geconstateerd dat hommels 'verslaafd' lijken te raken aan neonicotinoïden. Het onderzoek is verschenen in Proceedings of the Royal Society B. Een paar jaar geleden werd dat fenomeen ook bij honingbijen gesignaleerd.
In de omstreden gewasbeschermingsmiddelen zitten actieve stoffen die vrijwel gelijk zijn aan nicotine, de verslavende stof in tabak. De neonicotinoïden richten zich op zenuwreceptoren bij insecten die lijken op de receptoren die bij mensen op nicotine reageren. Hetzelfde mechanisme lijkt dus een rol te spelen als bij mensen die roken, al zijn de wetenschappers de eersten om toe te geven dat nader onderzoek nodig is.
'Vrije keus'
Voor het onderzoek observeerden de wetenschappers 10 hommelkolonies gedurende 10 dagen. Iedere kolonie kon in een afgebakend gebied fourageren. In de onderzoeksopstelling stonden bakjes met suikerwater opgesteld met helemaal geen, een klein beetje en een beetje meer neonics (om precies te zijn, 0, 2 of 11 ppb). "Bij veel onderzoeken over neonics krijgen de bijen uitsluitend voedsel mét pesticiden aangeboden, maar in het echt kunnen wilde bijen kiezen waar ze hun voedsel halen," legt onderzoeksleider Andres Arce uit. "Wij wilden weten of de hommels de pesticiden konden waarnemen en mogelijk konden leren vermijden door zich te voeden met het onbesmette suikerwater dat we ze ook aanboden."
In eerste instantie bleken de hommels de pesticiden te vermijden. Maar, gedurende de loop van het experiment, bleken de hommels vaker te gaan fourageren bij het pesticiden-bevattende suikerwater. Na 10 dagen was het aantal bezoeken aan het neonic-suikerwater met 10% toegenomen, ook als de bakjes op andere plekken waren neergezet. Richard Gill, verbonden aan de faculteit Life Sciences van Imperial College London, zegt: "Als ze voor het eerst kunnen kiezen, lijken hommels voedsel dat met neonicotinoïden behandeld is, te vermijden. Naarmate de individuele bijen echter in toenemende mate met het behandelde voedsel te maken krijgen, ontwikkelen zij er een voorkeur voor."
Bedreiging
Die verslavende werking betekent dat het risico dat met schadelijke pesticiden verontreinigde nectar de hommelkolonie binnenkomt, groter is dan gedacht. Met als gevolg dat de hommels meer risico lopen op een verminderd oriëntatie- en vliegvermogen. Een constatering die extra gewicht krijgt als je bedenkt dat hommels bijzonder efficiënte bestuivers zijn. In de top-5 van belangrijkste bestuivers van Europese landbouwgewassen staan 3 hommelsoorten. De hommel heeft het echter moeilijk; bijna een kwart van de Europese hommels dreigt uit te sterven.
Dit artikel afdrukken
In de omstreden gewasbeschermingsmiddelen zitten actieve stoffen die vrijwel gelijk zijn aan nicotine, de verslavende stof in tabak. De neonicotinoïden richten zich op zenuwreceptoren bij insecten die lijken op de receptoren die bij mensen op nicotine reageren. Hetzelfde mechanisme lijkt dus een rol te spelen als bij mensen die roken, al zijn de wetenschappers de eersten om toe te geven dat nader onderzoek nodig is.
'Vrije keus'
Voor het onderzoek observeerden de wetenschappers 10 hommelkolonies gedurende 10 dagen. Iedere kolonie kon in een afgebakend gebied fourageren. In de onderzoeksopstelling stonden bakjes met suikerwater opgesteld met helemaal geen, een klein beetje en een beetje meer neonics (om precies te zijn, 0, 2 of 11 ppb). "Bij veel onderzoeken over neonics krijgen de bijen uitsluitend voedsel mét pesticiden aangeboden, maar in het echt kunnen wilde bijen kiezen waar ze hun voedsel halen," legt onderzoeksleider Andres Arce uit. "Wij wilden weten of de hommels de pesticiden konden waarnemen en mogelijk konden leren vermijden door zich te voeden met het onbesmette suikerwater dat we ze ook aanboden."
In eerste instantie bleken de hommels de pesticiden te vermijden. Maar, gedurende de loop van het experiment, bleken de hommels vaker te gaan fourageren bij het pesticiden-bevattende suikerwater. Na 10 dagen was het aantal bezoeken aan het neonic-suikerwater met 10% toegenomen, ook als de bakjes op andere plekken waren neergezet. Richard Gill, verbonden aan de faculteit Life Sciences van Imperial College London, zegt: "Als ze voor het eerst kunnen kiezen, lijken hommels voedsel dat met neonicotinoïden behandeld is, te vermijden. Naarmate de individuele bijen echter in toenemende mate met het behandelde voedsel te maken krijgen, ontwikkelen zij er een voorkeur voor."
Bedreiging
Die verslavende werking betekent dat het risico dat met schadelijke pesticiden verontreinigde nectar de hommelkolonie binnenkomt, groter is dan gedacht. Met als gevolg dat de hommels meer risico lopen op een verminderd oriëntatie- en vliegvermogen. Een constatering die extra gewicht krijgt als je bedenkt dat hommels bijzonder efficiënte bestuivers zijn. In de top-5 van belangrijkste bestuivers van Europese landbouwgewassen staan 3 hommelsoorten. De hommel heeft het echter moeilijk; bijna een kwart van de Europese hommels dreigt uit te sterven.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
.jpg){kind=link}
In 'The Guardian' staat de mening van Dr Gill, wb het gebruik van neonics:"Dr Gill added: “Whilst neonicotinoids are controversial, if the effects of replacements on non-target insects are not understood, then I believe it is sensible that we take advantage of current knowledge and further studies to provide guidance for using neonicotinoids more responsibly, rather than necessarily an outright ban.”" Kort vertaald: als je het effect van vervangende producten niet kent, dan is er wat voor te zeggen, met de kennis die er is van neonics, om daar verantwoorder mee om te gaan, ipv een totaal verbod.
Is wat voor te zeggen, als dat verantwoorder gebruik er dan ook zal zijn (en hoe?). Omgaan met gif dat je snapt. Tegelijk heb ik een groot wantrouwen voor dat soort standpunten, omdat die kennis vaak juist niet verantwoord wordt gebruikt: de economische druk en gebrekkig toezicht ed.