1 min
Gezondheidscampagnes en voorlichters hameren er te veel op dat friet ongezond is. Ze vergeten dat cafetaria ook een sociale functie vervullen en een ontmoetingsplaats voor een buurt zijn.Dat concludeert communicatie-wetenschapper ir. Kirsten van Gorkum in haar scriptie bij haar afstuderen aan Wageningen Universiteit. Voor haar onderzoek bracht Van Gorkum vijftig bezoeken aan friettenten. Ze ging zitten en observeerde de gasten. Ontmoetingspunt
‘Zelfs een onaantrekkelijke zaak met plastic stoeltjes, midden in het centrum van Arnhem, bleek tot mijn verbazing een ontmoetingspunt voor jongeren en ouderen. Ik vond ook frietzaken waar je verjaardagen en sinterklaasfeestjes kon vieren, en cafetaria waar mensen de sleutel afgaven als ze hun huis verlieten.’
Communicatiewetenschapper Van Gorkum kreeg het idee voor haar onderzoek toen ze tijdens haar studie colleges volgde over voedingswetenschap. ‘Friet stond er in een kwaad daglicht door de overmaat aan calorieën en vetten. Toen kwam ik op het idee om friet eens van een andere kant te bekijken.’
Cafetaria is ontmoetingsplaats
Ze werd vaste bezoeker van vier cafetaria in haar woonplaats Arnhem. ‘Zo ontdekte ik dat frietzaken bij de publieke ruimte horen en worden gebruikt als ontmoetingsplaats’, zegt Van Gorkum. ‘Ik ontmoette oudere mannen die er uren achter elkaar koffie drinken. Maar je hebt ook mensen die gewoon langskomen voor een praatje.’
Ze denkt dat gezondheidscampagnes de sociale functie van frietzaken over het hoofd zien. ‘Je kunt mensen natuurlijk vertellen dat ze beter geen friet kunnen eten. Maar het is waarschijnlijk effectiever als frietzaken ook gezonde producten gaan aanbieden. Zo blijft de functie van frietzaken intact, maar maak je gezonde keuzes makkelijker.
Maar goed dat er in de horeca-opleidingen zoveel aandacht wordt geschonken aan het onderdeel sociale vaardigheden. Zeker een kwaletaria
( snackbar met kwaliteit) kan in ieder geval al helemaal niet zonder!
bron: zibb
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Dick, de reacties die geplaatst zijn onder het artikel uit De Telegraaf zijn ontzettend interessant. Niet alleen gezien de informatie die wordt gegeven, maar ook omdat vaak bij onderwerpen die betrekking hebben op ongezond gedrag 'mensen' eigen gedrag gaan verdedigen. Het voordeel van dit type 'uitlaatkleppen' is dat het een open media is waar de drempel laag is en mensen (bijna)anoniem kunnen reageren. Er zit geen filter op de reacties die bij face-to-face contact vaak wel aanwezig is (vanwege onderlinge relatie of het besparen van eigen gezicht...) Wetenschappelijk dus erg interessant.
p.s. ik ben een weekje weg, dus mijn vlgende reactie zal op zich laten wachten...
Kirsten, thx! Ik ben nu een beetje druk, maar wil wel eens met je meedenken hoe je een deel van dit onderzoek ook online zou kunnen doen, hoe gek dat ook mag klinken op het eerste 'gehoor'.
Dat zou het budgettechnisch alweer haalbaarder maken.
PS: hoe denk je over de bruikbaarheid van de reacties op de link die je gaf? De Telegraaf en het AD bieden in hun online-versies tegenwoordig de mogelijkheid te reageren. Door hun bereik halen ze daar nogal wat reacties mee op. Ik vind dat buitengewoon boeiend als kwalitatief vooronderzoek, cq. als inspiratie over wat er leeft.
Beste Dick. Bedankt voor je reactie.
Aangezien ik een verkennende studie heb gedaan ben ik uiteindelijk met meer vragen geeindigd dan waarmee ik begonnen ben. Deze komen erg dicht in de buurt bij de dor jou geformuleerde vervolgvragen. De volgende onderwerpen heb ik dan ook behandeld in het hoofdstuk onderzoeksagenda:
1. Snackbarbezoeker.
Wie eten snackvoedsel? En: hoe vaak? Met wie wordt het gegeten? Waar wordt het gegeten? Dit type vragen zullen meer inzicht geven in de achtergrond van de snackbarbezoeker. De laatste vraag geeft ook inzicht in het eetgedrag buiten de snackbar. Bijvoorbeeld hoe relateert hun snackgedrag met eetgedrag thuis? Wat eten ze ‘normaal’ thuis? Wanneer wordt er snackvoedsel gegeten? Hoe vaak wordt er snackvoedsel gegeten? Natuurlijk is een frietje op zijn tijd helemaal niet erg, maar gaat het om (zoals je al schreef) hoe vaak de producten worden gebruikt.
2. Symbolische betekenis snackbar in de buurt.
Het aantal publieke ruimte in de stad loopt terug. Een vraag die hierbij opkomt: Hoe gaan snackbars het gebrek aan publieke ruimte compenseren? Door in te zetten op de sociale context bijvoorbeeld. Het nadeel hiervan is dat op deze manier ongezond gedrag wordt gestimuleerd. De vraag is dan ook: Op welke wijze kunnen wij de snackbar betrekken om gezond gedrag in de buurt te stimuleren? Zoals jij zelf ook al naar voren bracht. Een realiteitscheck zou hier natuurlijk zeker op zijn plaats zijn. Een leuke link hierbij: http://www2.telegraaf.nl/buitenland/article52258641.ece
3.Relatie ongezond gedrag - sociale context.
Veel sociale situaties worden gekenmerkt door de aanwezigheid van voedsel dat minder gezond is. Voorbeeld: wij vieren verjaardagen met gebak, chips, wijn, bier, en limonade. Meer aandacht naar de sociale context waarin ongezond voedsel wordt geconsumeerd is dus op zijn plaats. Wat is het belang van de sociale context bij ongezond eetgedrag? Waarom worden sociale situaties voornamelijk gekenmerkt door ongezond eten? Wat is hier de rol van de sociale context?
Ik zou me graag verder willen verdiepen in de voedingssociologie. Het is alleen niet makkelijk om je eigen onderzoek aan een universiteit te doen, aangezien alles gedaan wordt binnen projecten en budgetten In ieder geval ga ik mijn energie stoppen in een PhD-voorstel en hoop ik op deze manier nog meer interessant onderzoek te kunnen doen.
Hallo Kirsten, dat maakt dingen tenminste helder en laat zien dat er wel degelijk 'conceptueel hygienisch' is gewerkt!
De suggestie wordt gewekt dat de friettent óók als gezond moet worden gezien en dat dit opweegt tegen de negatieve kanten van hun product. Communicatief leek me dat niet zo'n handige boodschap en ... uit het verband van je studie gerukt. De conclusie is immers dat ook vwb de snackbar eten een vorm van sociaal verband is.
Een vervolgvraag zou kunnen zijn of je dat sociaal verband kunt gebruiken om de snackbar van wat beter eten te voorzien. Een andere of dat wel nodig is (misschien is de totale intake van mensen daar wel helemaal niet zo slecht?!?!). Die 2e is van belang voor de sector, die in de verdomhoek wordt gestopt omdat het eten op zich slecht zou zijn (wat mij betreft onzin: alleen iemand's eetpatroon kan ongezond zijn, slechte producten zijn dat alleen bij structureel en langdurig gebruik).
De 1e is wel een heel boeiende. Wie komen er: de moeilijk voor gezondheidsargumenten bereikbare lagere klassen waar Hans Stam het recent over had? Zijn die wellicht juist via de snackbar wel te bereiken?
Het antwoord op die vraag werd in de berichtgeving over je bevindingen alvast gegeven. Dat lijkt me niet correct. Ik denk wél dat het uiterst interessant is om te onderzoeken. Vlgs mij moet je er gewoon een paar experimenten mee doen in een real life situatie.
Hoe zou jij het aanpakken?
@Kirsten, wat fijn dat je even reageert. Ik weet dat Dick vandaag off-line is en dus mogelijk vanavond hier op zal antwoorden. Dank voor je inmenging.