Op vier fronten wordt hard gewerkt om de huidige banaan te redden. De verreweg meest gegeten soort, de Cavendish, dreigt aan een schimmel ten onder te gaan. De huidige populaire banaan is lekker zoet en bevat geen pitten, maar is daardoor steriel en genetisch zwak. Door het DNA-spoor terug te volgen ontrafelden botanisten de complete genetische kaart van de banaan. Die is nodig om nieuwe soorten te kunnen kweken.
Een kennis kreeg te horen dat ze geen bananen meer mocht eten, ze heeft een te lage bloeddruk. Bananen bevatten van alle fruit het meeste kalium en dat is een essentieel mineraal voor de regulering in en tussen de cellen van de elektrische lading, als pendant van natrium (uit keukenzout). Kalium speelt ook een rol bij het stabiel houden van de hartslag, bij de bloeddruk en bij het op gang brengen van insuline om de bloedsuikerspiegel te reguleren.
Een medetoerfietser bevestigde met plakband twee bananen aan de stang van zijn racefiets en voedde zich alleen daarmee gedurende de 160 kilometer van de Ronde van Noord-Holland. Bananen zitten vol zetmeel en hoe rijper ze worden, hoe meer dat in glucose wordt omgezet. Belangrijker dan als superfood voor sporters te dienen is dat de banaan onmisbaar is als dagelijkse kost voor miljoenen in Afrika, Azië en Zuid-Amerika.
Lokkertjes
De zegeningen van de banaan hoeven niet bezongen te worden. Supermarkten verkopen ze geregeld onder de inkoopprijs, want het zijn de ultieme lokkertjes. Iedereen eet bananen, want bananen zijn gezond, draagbaar, makkelijk te nuttigen en voordelig. Een flinke banaan en een appeltje elke ochtend en je hoeft je niets aan te trekken van die verhalen over gezond ontbijten.
Negentig procent van de bananen die verhandeld worden zijn van de soort Cavendish. Door monocultuur van die door veredeling steriele soort is de nu zaadloze (en daardoor prettig eetbare) banaan zeer kwetsbaar voor schimmels en andere plagen geworden. Voortplanting gaat niet meer door de verspreiding van zaden, die zich per generatie kunnen ontwikkelen, maar door verstekken, waardoor alle bananen genetisch identiek en genetisch verzwakt zijn. En daardoor kwetsbaar voor een nieuwe variant van de schimmel, Tropical Race 4 geheten.
Substraat
Er worden talloze pogingen ondernomen om de Cavendish te redden en te verbeteren, onder andere met gene editing en door de aanval op de schimmel te openen met een nieuwe soort anti-schimmelmiddelen, zoals Britse onderzoekers recent onderzochten.
Ook de teelt in kassen is een oplossing tegen de schimmel, die zich snel via het grondwater op plantages verspreidt, maar niet in de geïsoleerde teelt op schoon substraat. Dat gebeurt bij Nederbanaan, het project van Gert Kema, buitengewoon hoogleraar Tropische Fytopathologie aan de WUR. In de kas in Ede (bij Foodlog HQ op het terrein) zijn de eerste nederbananen vier jaar geleden geoogst.
Een belangrijke nieuwe stap in de zoektocht naar een resistente, genetisch weerbare banaan werd gezet door Franse en Belgische biodiversiteitonderzoekers. Met computersimulaties werden de vele kruisingen van oerbananen ontrafelt en als het ware het genetische spoor terug gevolgd. Het verslag verscheen in Frontiers in Plant Science. Niet alleen bracht dat inzicht in de complexe geschiedenis van de banaan, ook in de geografische herkomst van alle variëteiten, die in de duizend soorten lopen. Allemaal behoren ze taxonomisch tot de genus Musa, zo gedoopt door Carl Linnaeus in 1753.
De genetische kaart van de huidige banaan heeft een paar blinde vlekken. Drie van de oersoorten waarvan DNA in de huidige genetische opmaak zit, zijn onbekend. Waarom is dat van belang? “De beschrijving van de volledige genenpool van wilde bananen is een eerste vereiste om de diversificatiegeschiedenis van wilde Musa-soorten (…) te begrijpen en efficiënte beschermingsprogramma's voor de taxa te ontwikkelen,” aldus de onderzoekers.
Samengevat: er wordt langs vier wegen genezing gezocht voor de - dramatisch uitgedrukt- ten dode opgeschreven Cavendish. Met nieuwe schimmelbestrijding, met schone kweekmethoden, met CRISPR-gentechnieken en met teelt van nieuwe soorten. Voor dat laatste is dit onderzoek van belang.
“We moeten teruggaan naar de wilde bananen en uitzoeken hoe je vruchtbare planten kunt maken, vergelijkbaar met de eetbare bananen,” zegt botanist Julie Sardos over haar baanbrekende werk in New York Times.
Dit artikel afdrukken
Een medetoerfietser bevestigde met plakband twee bananen aan de stang van zijn racefiets en voedde zich alleen daarmee gedurende de 160 kilometer van de Ronde van Noord-Holland. Bananen zitten vol zetmeel en hoe rijper ze worden, hoe meer dat in glucose wordt omgezet. Belangrijker dan als superfood voor sporters te dienen is dat de banaan onmisbaar is als dagelijkse kost voor miljoenen in Afrika, Azië en Zuid-Amerika.
Lokkertjes
De zegeningen van de banaan hoeven niet bezongen te worden. Supermarkten verkopen ze geregeld onder de inkoopprijs, want het zijn de ultieme lokkertjes. Iedereen eet bananen, want bananen zijn gezond, draagbaar, makkelijk te nuttigen en voordelig. Een flinke banaan en een appeltje elke ochtend en je hoeft je niets aan te trekken van die verhalen over gezond ontbijten.
De vraag is echter hoelang de overdaad aan heerlijke, gezonde en goedkope bananen nog duurt. De banaan wordt in zijn bestaan bedreigd door een hardnekkige schimmel.De vraag is echter hoelang de overdaad aan heerlijke, gezonde en goedkope bananen nog duurt. De banaan wordt in zijn bestaan bedreigd door een hardnekkige schimmel. Lees alles over de Panamaziekte die wordt veroorzaakt door die Fusariumschimmel in het dossier van Foodlog over de banaan.
Negentig procent van de bananen die verhandeld worden zijn van de soort Cavendish. Door monocultuur van die door veredeling steriele soort is de nu zaadloze (en daardoor prettig eetbare) banaan zeer kwetsbaar voor schimmels en andere plagen geworden. Voortplanting gaat niet meer door de verspreiding van zaden, die zich per generatie kunnen ontwikkelen, maar door verstekken, waardoor alle bananen genetisch identiek en genetisch verzwakt zijn. En daardoor kwetsbaar voor een nieuwe variant van de schimmel, Tropical Race 4 geheten.
Substraat
Er worden talloze pogingen ondernomen om de Cavendish te redden en te verbeteren, onder andere met gene editing en door de aanval op de schimmel te openen met een nieuwe soort anti-schimmelmiddelen, zoals Britse onderzoekers recent onderzochten.
Ook de teelt in kassen is een oplossing tegen de schimmel, die zich snel via het grondwater op plantages verspreidt, maar niet in de geïsoleerde teelt op schoon substraat. Dat gebeurt bij Nederbanaan, het project van Gert Kema, buitengewoon hoogleraar Tropische Fytopathologie aan de WUR. In de kas in Ede (bij Foodlog HQ op het terrein) zijn de eerste nederbananen vier jaar geleden geoogst.
'We moeten teruggaan naar de wilde bananen en uitzoeken hoe je vruchtbare planten kunt maken, vergelijkbaar met de eetbare bananen'Computersimulaties
Een belangrijke nieuwe stap in de zoektocht naar een resistente, genetisch weerbare banaan werd gezet door Franse en Belgische biodiversiteitonderzoekers. Met computersimulaties werden de vele kruisingen van oerbananen ontrafelt en als het ware het genetische spoor terug gevolgd. Het verslag verscheen in Frontiers in Plant Science. Niet alleen bracht dat inzicht in de complexe geschiedenis van de banaan, ook in de geografische herkomst van alle variëteiten, die in de duizend soorten lopen. Allemaal behoren ze taxonomisch tot de genus Musa, zo gedoopt door Carl Linnaeus in 1753.
De genetische kaart van de huidige banaan heeft een paar blinde vlekken. Drie van de oersoorten waarvan DNA in de huidige genetische opmaak zit, zijn onbekend. Waarom is dat van belang? “De beschrijving van de volledige genenpool van wilde bananen is een eerste vereiste om de diversificatiegeschiedenis van wilde Musa-soorten (…) te begrijpen en efficiënte beschermingsprogramma's voor de taxa te ontwikkelen,” aldus de onderzoekers.
Samengevat: er wordt langs vier wegen genezing gezocht voor de - dramatisch uitgedrukt- ten dode opgeschreven Cavendish. Met nieuwe schimmelbestrijding, met schone kweekmethoden, met CRISPR-gentechnieken en met teelt van nieuwe soorten. Voor dat laatste is dit onderzoek van belang.
“We moeten teruggaan naar de wilde bananen en uitzoeken hoe je vruchtbare planten kunt maken, vergelijkbaar met de eetbare bananen,” zegt botanist Julie Sardos over haar baanbrekende werk in New York Times.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
#7 Ik ben in Guatemala (een land dat ooit voor 70% eigendom van UFC oftewel Chiquita was) op een plantage geweest en heb met de boer gesproken. De beste man werd al vrij snel ongemakkelijk, omdat hij merkte dat wij niet de standaard toerist van selfie-met-de-boer-en-plant waren. Zijn Engels liet hem ineens in de steek en hij verwees ons naar het bedrijf wat zijn opbrengst kocht, maar waar hij geen naam van wist. Later hebben we het nog eens geprobeerd en daar werden we op een charmante manier weggejaagd. Toen we in Honduras bij een verwilderde plantage kwamen, konden de bewoners ons vertellen dat het vooral een maffia systeem was.
#7 Piet, je hebt het over 'virusproblemen', maar ik heb begrepen dat het over een Fusarium-bodemschimmel gaat. Is ie in de bodem, krijg je hem niet meer weg, en verspreidt die zich, met bodemdeeltjes, water, plantjes ed., tot de hele teelt plat is.
Dus: banaan resistent veredelen, of andere resistente banaan, of de teelt zodanig dat die bodemschimmel er niet aan te pas komt (die kas-proef in Wageningen).
Ik vraag me af of de schrijver van het artikel en/of de overige reageerders wel eens met een bananenproducent hebben gepraat en/of op een professionele bananenkwekerij zijn geweest. Mijn vermoeden is van niet op basis van mijn regelmatige bezoeken aan een klant van mijn plantjes, die ook grootschalige productie doet van bananen.
Deze eigenaar schetst een genuanceerder beeld. 80% van de productie van bananen blijft op de lokale markten. De export naar supermarkten in de westerse wereld maar 20% van de totale wereldproductie. Die 20% wordt gedomineerd door een stuk of 5 handelspartijen (het cartel). Deze partijen hebben de afgelopen decennia een terugtrekkende beweging gemaakt uit de productie richting handel. Ze zijn heel dominant. De bananen voor de westerse supermarkten worden gesourced in de armste gebieden en dat is een bewuste strategie. Door de lage prijzen wordt er in dit segment minder vaak geroteerd en daarmee lopen de virusproblemen in de productie omhoog omdat er geen geld is om 'schoon' uitgangsmateriaal te kopen.
Veel producenten hebben trouwens de zaken wel op orde. Ze werken met schoon uitgangsmateriaal (weefselkweekplanten), roteren veel en hebben zelfs al verbeterde rassen in handen. Deze partijen verkopen lokaal of regionaal buiten het cartel. Het verhaal over de bedreigde Cavendish-banaan is een businessmodel op zich om zoveel mogelijk (onderzoeks)fondsen aan te trekken en allerlei donoren zonder veel inhoudelijke kennis geven graag geld om dit probleem op te lossen. Er is een stortvloed aan wetenschappelijke congressen (mede mogelijk gemaakt door het cartel) en de problematiek wordt graag verspreid door 'journalisten' en andere papagaaien. Dat er al goede nieuwe rassen zijn uit India wordt genegeerd, want het kartel heeft geen toegang tot die markt.
#1 #3 Vrijwel iedere banaan die wereldwijd verkocht wordt is een Cavendish, hoeveel andere rassen er zijn is mooi maar irrelevant. De voorvader van de Cavendish was de Gros Michel, die bijna uitstierf door de Panamaziekte en nu bedreigt dezelfde ziekte de Cavendish. Deze planten worden niet gezaaid maar gestekt vanwege het geteelde triploïde genetisch profiel. Daardoor is de teler zeker van welke plant en vrucht er geteeld wordt, maar is het gewas enorm kwetsbaar aangezien iedere plant hetzelfde is als ieder andere. Gelukkig wordt er nu een ander pad ingeslagen; WUG gaat de Gros Michel genetisch manipuleren, want dat was eerder al zo'n succes.
Je zou haast denken dat dit soort fouten inmiddels niet met granen, kweekvissen/schelp en schaaldieren niet voorkomen, maar dit gaat op exact dezelfde voet door.
Gelukkig zijn de authentieke zaden bij Svalbard Global Seed Vault veilig, onder de smeltende permafrost.
Harry van den Burg , heeft, naar ik meen, ooit uitgelegd hoe dat zat met bananen en inkruizen van ziekte-resistentie. Was nog niet zo één-twee-drie, zo moet je bijvoorbeeld voorkomen dat de banaan nog pitjes heeft; breken je kiezen van, en natuurlijk de smaak, transporteerbaarheid, opschaling productie ed.
In bovenstaand gaat het om een àndere banaan?
#4 Joep interessant, vooral met de huidige (en toekomstige?) energieprijzen.