Groeiende vraag maar biologische producten, minder omschakelaars naar bio, tegenvallende oogsten en een begin dit jaar van kracht geworden nieuwe Europese bioverordening met striktere regels waren al verantwoordelijk voor krapte op de markt. De oorlog in Oekraïne veroorzaakt een klap. Er kunnen acute tekorten aan voer ontstaan, zegt Thomas Schara van Bionext op Nieuwe Oogst. Grondstoffen staan nu vast in Oekraïne. Oost-Europese landen zijn terughoudend met het verschepen van grondstoffen als gevolg van de oorlog in Oekraïne.

De krapte op de markt voor biologische grondstoffen is geen nieuw fenomeen. De schaarste speelt al jaren. De teelt van grondstoffen voor biologische voeders blijft achter bij de groeiende vraag naar biologische dierlijke producten. Handelsbedrijven halen hun biologische grondstoffen voornamelijk uit de EU en Oost-Europese landen als Oekraïne, Roemenië, Rusland en Baltische staten.

Regionaal
Oekraïne valt onder de noemer 'herkomst regionaal' van de EU. Daaronder vallen bijvoorbeeld ook Wit-Rusland en Kazachstan.
Dat de biologische veeteelt leunt op Oost-Europa komt grotendeels doordat boeren uit West-Europa niet kunnen concurreren met boeren daar. De nodige Duitse boeren stopten dan ook met biologische akkerbouw.
Oekraïne beschikt dankzij de grootte van het land en de omvang van het landbouwareaal, de geografische locatie, nabijheid van potentieel internationaal afzetgebied en vruchtbare zwarte aarde over gunstige omstandigheden voor een kostenefficiënte, grootschalige biologische akkerbouw.

Momenteel is de beschikbaarheid van biologische zonnepit- en raapschilfers, waar biologisch kippenvoer van gemaakt wordt een probleem. De voorraad in Nederland is binnen 3 weken op, zegt Robert Fakkert van Fakkert Diervoerders. Als de krapte aanhoudt, zullen de voerproducenten ook in de problemen komen bij het maken van voer voor biologisch gehouden varkens. Fakkert wil niet hoeven kiezen aan welke boeren hij geen voer meer levert. Evenmin wil hij voer maken dat niet de gewenste voederwaardes heeft. Dat kan gezondheidsproblemen veroorzaken en daarmee het dierenwelzijn in gevaar brengen.

Uitzondering: gangbaar voer voor biologische dieren
De Groene Duitse landbouwminister Cem Özdemir pleit op EU-niveau voor uitzonderingen voor biologische veehouders. Hij wil een gedeeltelijke vrijstelling (derogatie) zodat zij geen 100% biologisch voer voor hun dieren hoeven te gebruiken, zoals voorgeschreven door de nieuwe biologische verordening. De Nederlandse sector onderzoekt samen met Bionext en het ministerie van LNV die optie ook. Er zal dan wel concreet sprake moeten zijn van een crisissituatie waarin voldoende kwalitatief goede grondstoffen ontbreken.

Door de stijgende voerkosten als gevolg van schaarste, zijn er al bedrijven die hun kosten niet meer kunnen dekken. De biologische veesector hoopt dat met supermarkten afspraken zijn te maken over het verhogen van de prijzen in winkels om zo de verliezen bij veehouders te beperken. Het publiek ontdekt onderwijl dat het 'regionale' biologisch voer van ver komt, ook al leven de biologische kippen en varkens hier.
Dit artikel afdrukken