Dit probleem mag niet onderschat worden en vraagt om drastische maatregelen vanuit de overheid, zeggen Jaap Seidell en Jutka Halberstadt (Vrije Universiteit, Amsterdam) in het tijdschrift Nature.

Vooral vrouwen en adolescenten
Zij reageren op twee eerder verschenen artikelen die de trends op het gebied van obesitas in kaart brachten. Volgens die gegevens heeft 37,7% van de volwassenen en 17,0% van de jeugd in Amerika obesitas. Vooral het aantal vrouwen en adolescenten dat te zwaar is neemt toe. Bij mannen en jongere kinderen lijken de aantallen redelijk stabiel.

Het aantal vrouwen met obesitas (BMI≥30) is tussen 2005 en 2014 toegenomen van 35,3% naar 40,4%. Bij morbide obesitas (BMI ≥35) is er een stijging van 7,4% naar 9,9% te zien. Ook het aantal obese adolescenten tussen 12 en 19 jaar neemt toe. Vooral het aantal kinderen met ernstige obesitas stijgt; van 2,6% in 1988-1994 naar 9,1% in 2013-2014.

Onderschatting van het probleem door meetmethode
Deze cijfers zijn gebaseerd op metingen van the National Health and Nutrition Examination Surveys (NHANES). In dit onderzoeksprogramma worden Amerikanen jaarlijks onderzocht en de gegevens geregistreerd. In 2013-2014 namen er 5.445 volwassenen deel aan dit onderzoek.

The Centers for Disease Control and Prevention (CDC) volgen ook de trends op het gebied van obesitas, maar doen dit onderzoek op basis van interviews. Hierin geven ruim 400.000 mensen telefonisch hun lengte en gewicht door. De cijfers die de onderzoekers op deze manier verzamelen, geven veel lagere percentages aan dan die van het NHANES.

In 1999-2000 was volgens het NHANES 29,9% van de mensen obees, terwijl het meetinstrument van de CDC, BRFSS, op 20,4% uit kwam. Hieruit blijkt dat de manier van meten een grote invloed heeft op de schattingen die gemaakt worden. Dit kan leiden tot onderschatting van de omvang van het probleem.

Niet de mensen zijn verantwoordelijk, maar de overheid
De toename van het probleem lijkt te duiden op onderliggende omgevingsfactoren die vooral voor problemen zorgen bij mensen die een groter risico lopen op het ontwikkelen van obesitas, door genetische aanleg, sociaal-economische of culturele factoren. Nieuwe strategieën en beleidsveranderingen om obesitas aan te pakken zijn tot nu toe niet succesvol geweest.

Volgens Seidell en Halberstadt ligt de oorzaak van het probleem vooral in de voedselomgeving die leidt tot overconsumptie. Ze pleiten voor verbetering van beleidsstrategieën, interventies om obesitas te voorkomen en een betere beschikbaarheid tot programma’s voor mensen die al (morbide) obees zijn.

De verantwoordelijkheid voor de strijd tegen obesitas ligt volgens de auteurs niet alleen bij de vaak toch al kwetsbare slachtoffers van het voedselaanbod. Ze roepen op tot actie vanuit de overheid, educatieve programma’s en regulering van de industrie om de voedselomgeving op lokaal en nationaal niveau te veranderen.
Dit artikel afdrukken