We spraken Peter Erik bij het bereiken van de 1000-kilometer mijlpaal; inmiddels staat hij aan de Spaanse grens.

Hoe kwam je op het idee voor de crazy bike ride?
PE: Het idee ontstond als een ‘wild plan’ op de dag dat ik de knoop doorhakte om mijn baan bij SAI Platform op te zeggen. Plannen zoals ik er elke dag wel een paar heb. Maar toen ik er over begon te praten zei iedereen "dat moet je doen. En je moet er ook iets mee gaan doen. Schrijf op wat je meemaakt en hoort." Dus tussen september en november 2017 groeide het wilde plan uit tot een echte onderneming. Schuttelaar sponsorde mijn website; ik kreeg fietstassen als afscheidscadeau van SAI platform en een uitnodiging om mijn verhaal op hun ledenvergadering in april te komen delen. En dan moet je ook echt gaan. Toen werd ik wel wat zenuwachtig. Zeker toen de westerstorm van begin januari de schuttingdelen in mijn tuin omblies en ik me natuuurlijk realiseerde dat mijn route voornamelijk naar het zuid-westen zou lopen.

Ik kom niet als een zomerse toerist; ik ga niet voor het mooie weer, maar wil het echte weer gevoeld hebben als ik de boerderij binnenstap
Waarom moeten we je allemaal lezen?
Het is een gewone reisblog van een fietser die de winter trotseert, maar met een speciaal thema: landbouw in West-Europa. Winter, omdat de boeren dan over het algemeen iets meer tijd hebben. En ook uit respect. Een van de boeren zei: "als je plaatjes en filmpjes van boeren ziet is het altijd mooi weer. Maar het is eigenlijk zelden mooi weer; het is koud, het is nat, het waait en ook in de zomer is het snel veel te warm zodat het stof aan je lijf kleeft." Ik kom niet als een zomerse toerist; ik ga niet voor het mooie weer, maar wil het echte weer gevoeld hebben als ik de boerderij binnenstap.

Wat valt mee of juist tegen?
Het is zwaarder dan ik dacht. Dan gaat het vooral om de combinatie van overdag een flinke inspanning leveren (de fiets met bepakking weegt zo’n 45 kg) en ’s avonds sociaal zijn, aantekeningen maken en elke keer weer in een vreemd bed slapen. En dat nu dus in het Frans. Dat is prachtig, maar niet gemakkelijk. Na 10 februari ga ik het in het Spaans proberen, na een opfriscursus van een week in San Sebastian. Best spannend of dat gaat lukken.

Hoe kijk je naar 'je' boeren?
Ik kijk vooral met veel respect naar boeren, hoe ze het ook doen. Ze produceren ons eten, vaak met grote risico’s. De beloning en waardering is lang niet altijd navenant. Na 10 jaar SAI platform weet ik heus wel wat van alle problematieken die er spelen op gebied van beleid en duurzaamheid, maar bovenaan staat het boerenwerk zelf. En daarna pas de vraag, hoe kan het beter? Wat helpt? Wat helpt niet? Het is een bijzondere tocht voor mij en ik geniet van de verhalen die ik meekrijg. Inmiddels bijna 20 boeren/boerinnen. Van vleeskoeien tot wijn en van biologische groenten tot suikerbieten.

Waar kijk je naar uit?
Ik geniet van de tocht, de landschappen die helemaal ‘voor mij zijn’ omdat ik de enige fietsende gek ben op de weg. Wel jammer dat veel Franse dorpen op het platteland ontzield zijn, geen cafeetjes of zelfs maar een winkeltje meer hebben. Soms moet je daarom meer dan een uur verder fietsen voor je iets kunt eten. Frankrijk zit er inmiddels bijna op. Ik ben nieuwsgierig naar Spanje.

Ik praat met boeren over de geschiedenis en toekomst van de boerderij en de uitdagingen van hun bestaan
Wat is je eindbestemming?
Ik fiets naar Zuid-Spanje, naar de Doñana regio. Daar worden de meeste aardbeien en andere bessen geproduceerd die we in Europa eten. Het gebied lijdt onder een enorme waterstress. Als we daar niets aan doen, kun je er over tien jaar waarschijnlijk niks meer produceren en zal ook het nabijgelegen natuurpark, dat een belangrijke fourageerplaats is voor trekvogels, verwoestijnen. Een tiental SAI Platform-leden die daar hun grondstoffen vandaan halen hebben hun krachten gebundeld in een uniek project om boeren te helpen deze dramatische ontwikkeling om te buigen en zuiniger met water om te gaan. Het is een modelvoorbeeld hoe verduurzaming van agrarische productie gezamenlijk met de keten kan worden aangepakt. En watertekort is niet het enige probleem waar boeren wereldwijd mee kampen; wel een belangrijk probleem, nog versterkt door klimaatverandering.

Hoe kunnen we je volgen?
Op mijn site schrijf ik over de boeren die me onderdak bieden. Ik praat met ze over de geschiedenis en toekomst van de boerderij en de uitdagingen van hun bestaan. Ik wil de verhalen en beelden terugbrengen naar beleidsmakers en mensen die in de keten werken aan instrumenten en criteria voor duurzame landbouw en verder aan iedereen die wil weten waar zijn eten vandaan komt. Verhalen over hoe het ‘echt is’. Hier op Foodlog deel ik mijn blogs, die ik ongeveer wekelijks - in het Engels - op de site zet. Het zullen een soort samenvattingen zijn van mijn observaties en ervaringen. Ik hoop de Foodloglezers vooral eens een 'ander geluid' te bieden, dat ik zou willen kenmerken als: nieuwsgierig en respectvol.

Peter Erik Ywema was de afgelopen 10 jaar algemeen directeur van het Platform Initiatief Duurzame Landbouw (SAI Platform). Het platform werd in 2002 opgericht door Nestlé, Unilever en Danone om grip te krijgen op de duurzaamheid van de aangevoerde landbouwgrondstoffen en telt inmiddels zo'n 80 leden uit de voedings- en drankenindustrie.
Peter Erik studeerde scheikunde aan de Universiteit van Utrecht en werd gegrepen door de milieuvraagstukken rondom water-, lucht- en bodemverontreiniging. Die worden veroorzaakt door chemicaliën, dacht hij, dus ook het opruimen en voorkomen is chemie. Na een loopbaan als docent en consultant kwam hij bij het SAI Platform terecht, waar hij zich bezighield met toeleveringsketens. Eind vorig jaar besloot hij het SAI Platform te verlaten. Hij zoekt nieuwe wegen om bij te dragen aan de wereldwijde duurzame productie van goed voedsel.

Dit artikel afdrukken