2 min
Sri Lankese wetenschappers zijn er in geslaagd een 'light' rijst te ontwikkelen. Daarmee kun je tot de helft minder calorieën binnenkrijgen met een kommetje rijst.
In grote delen van de wereld is rijst het voor verzadiging zorgende stapelvoedsel. Het is goed verkrijgbaar, niet duur en je kunt het op allerlei manieren op smaak brengen.
Rijst bestaat voornamelijk uit koolhydraten. Als we meer koolhydraten binnenkrijgen dan we verbruiken, slaat het lichaam die op in de vorm van suiker. En als je die suikers niet aanspreekt in de vorm van brandstof voor je activiteiten, zet het lichaam ze om in vet. Teveel koolhydraten zijn dus dikmakers en daarom ongezond.
Obesitas-epidemie
De afgelopen decennia zien we een gestage opkomst van overgewicht en obesitas. In sommige landen is meer dan de helft van de bevolking inmiddels (veel) te zwaar. In Azië, waar meer dan 90% van 's werelds rijstconsumptie geconcentreerd is, valt de gewichtstoename nu nog mee. De toenemende welvaart zal het eetpatroon ook in deze landen laten verschuiven. Degenen die het zich kunnen veroorloven stappen over op een 'Westers' voedingspatroon met vlees, frisdranken en snacks. Of ze gaan, als ze niet zoveel te besteden hebben, in ieder geval méér eten van het voedsel dat er wel is: rijst.
Resistent zetmeel
Wetenschappers uit Sri Lanka ontdekten een manier om het caloriegehalte van rijst drastisch te verlagen. Het principe waar het op gebaseerd is, kan door iedere thuiskok toegepast worden. Het maakt gebruik van het feit dat niet alle koolhydraten 'gelijk' zijn. Er zijn zetmeelmoleculen die snel door het lichaam opgenomen worden, en er zijn ook zetmeelmoleculen die daar lang over doen en zelfs onverteerd het lichaam weer kunnen verlaten. Die laatste heten 'resistent zetmeel' en ze komen in meer of mindere mate in koolhydraatrijk voedsel voor. Zo bevatten aardappelen in rauwe staat een aanzienlijk aandeel resistent zetmeel, dat (helaas) bij koken of pureren grotendeels omgezet wordt in de ongezondere variant. Bij erwten en zoete aardappel gaat het net andersom en ontstaat bij koken - en afkoelen - van de groenten juist meer resistent zetmeel.
Zetmeelmoleculen die bij koken in water oplosbaar worden, vormen bij afkoelen een kristalstructuur. Dat maakt het zetmeel minder goed verteerbaar, zelfs als je het daarna weer opwarmt. Meer resistent zetmeel betekent minder goed verteerbaar en daarom ook minder calorieën.
Koken met lepeltje olie en dan koelen
Dr. Pushparajah Thavarajah en Sudhair James onderzochten hoe dit proces in zijn werk gaat bij rijst. Ze probeerden 8 verschillende bereidingswijzen uit op de 38 soorten rijst die op Sri Lanka verbouwd worden. Zo kwamen ze erachter dat in gebakken rijst of pilav-rijst meer resistent zetmeel zit dan in gestoomde rijst.
Het onderzoek loopt nog. Tot dusver is alleen de chemische uitkomst van de minst gezonde rijstsoort bij het meest effectieve kookproces exact vastgesteld. Dat leverde een caloriereductie van 10 tot 12% op. "Met de betere variëteiten verwachten we het caloriegehalte met mogelijk 50 to 60% te verlagen", aldus James.
Straks ook light brood?
'Light' rijst is één ding, maar we eten nog veel meer koolhydraatrijk stapelvoedsel, en we worden ook nog steeds dikker. "Dit gaat over meer dan rijst alleen. Ik bedoel, kunnen we hetzelfde doen met brood? Dat is waar het hier om gaat", zegt Thavarajah in The Independent.
Tenminste, als je voorbij gaat aan de vraag of het niet nog belangrijker is om er voor te zorgen dat mensen überhaupt genoeg te eten hebben.
Fotocredits: 'T.Pot White Rice', Calgary Reviews
Dit artikel afdrukken
Rijst bestaat voornamelijk uit koolhydraten. Als we meer koolhydraten binnenkrijgen dan we verbruiken, slaat het lichaam die op in de vorm van suiker. En als je die suikers niet aanspreekt in de vorm van brandstof voor je activiteiten, zet het lichaam ze om in vet. Teveel koolhydraten zijn dus dikmakers en daarom ongezond.
Obesitas-epidemie
De afgelopen decennia zien we een gestage opkomst van overgewicht en obesitas. In sommige landen is meer dan de helft van de bevolking inmiddels (veel) te zwaar. In Azië, waar meer dan 90% van 's werelds rijstconsumptie geconcentreerd is, valt de gewichtstoename nu nog mee. De toenemende welvaart zal het eetpatroon ook in deze landen laten verschuiven. Degenen die het zich kunnen veroorloven stappen over op een 'Westers' voedingspatroon met vlees, frisdranken en snacks. Of ze gaan, als ze niet zoveel te besteden hebben, in ieder geval méér eten van het voedsel dat er wel is: rijst.
Resistent zetmeel
Wetenschappers uit Sri Lanka ontdekten een manier om het caloriegehalte van rijst drastisch te verlagen. Het principe waar het op gebaseerd is, kan door iedere thuiskok toegepast worden. Het maakt gebruik van het feit dat niet alle koolhydraten 'gelijk' zijn. Er zijn zetmeelmoleculen die snel door het lichaam opgenomen worden, en er zijn ook zetmeelmoleculen die daar lang over doen en zelfs onverteerd het lichaam weer kunnen verlaten. Die laatste heten 'resistent zetmeel' en ze komen in meer of mindere mate in koolhydraatrijk voedsel voor. Zo bevatten aardappelen in rauwe staat een aanzienlijk aandeel resistent zetmeel, dat (helaas) bij koken of pureren grotendeels omgezet wordt in de ongezondere variant. Bij erwten en zoete aardappel gaat het net andersom en ontstaat bij koken - en afkoelen - van de groenten juist meer resistent zetmeel.
Zetmeelmoleculen die bij koken in water oplosbaar worden, vormen bij afkoelen een kristalstructuur. Dat maakt het zetmeel minder goed verteerbaar, zelfs als je het daarna weer opwarmt. Meer resistent zetmeel betekent minder goed verteerbaar en daarom ook minder calorieën.
Koken met lepeltje olie en dan koelen
Dr. Pushparajah Thavarajah en Sudhair James onderzochten hoe dit proces in zijn werk gaat bij rijst. Ze probeerden 8 verschillende bereidingswijzen uit op de 38 soorten rijst die op Sri Lanka verbouwd worden. Zo kwamen ze erachter dat in gebakken rijst of pilav-rijst meer resistent zetmeel zit dan in gestoomde rijst.
Dit gaat over meer dan rijst alleen. Ik bedoel, kunnen we hetzelfde doen met brood? Dat is waar het hier om gaatDoor rijst te koken met toevoeging van een beetje kokosolie (de meest gebruikte olie op Sri Lanka), en daarna 12 uur in de koelkast te koelen, werd de grootste calorie-reductie bereikt. "De olie interacteert met het zetmeel in rijst en verandert de architectuur daarvan. Koelen van de rijst helpt de omzetting van het zetmeel. Het resultaat is een gezondere portie rijst, zelfs als je die opnieuw verwarmt", zegt James in The Independent.
Het onderzoek loopt nog. Tot dusver is alleen de chemische uitkomst van de minst gezonde rijstsoort bij het meest effectieve kookproces exact vastgesteld. Dat leverde een caloriereductie van 10 tot 12% op. "Met de betere variëteiten verwachten we het caloriegehalte met mogelijk 50 to 60% te verlagen", aldus James.
Straks ook light brood?
'Light' rijst is één ding, maar we eten nog veel meer koolhydraatrijk stapelvoedsel, en we worden ook nog steeds dikker. "Dit gaat over meer dan rijst alleen. Ik bedoel, kunnen we hetzelfde doen met brood? Dat is waar het hier om gaat", zegt Thavarajah in The Independent.
Tenminste, als je voorbij gaat aan de vraag of het niet nog belangrijker is om er voor te zorgen dat mensen überhaupt genoeg te eten hebben.
Fotocredits: 'T.Pot White Rice', Calgary Reviews
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
"Dit gaat over meer dan rijst alleen. Ik bedoel, kunnen we hetzelfde doen met brood? Dat is waar het hier om gaat", zegt Thavarajah in The Independent.
Ja dat kan. Inmiddels in dit land alweer zo’n jaar of tien bij mijn weten.
Dit artikel roept veel vragen bij mij op.
Waarom zou je een nutriënten zo bewerken dat het niet door het lichaam opgenomen wordt?*
Je kunt net zo goed pectine toevoegen (geeft een verzadigend gevoel en daardoor stopt men met eten). Daarnaast vindt ik deze vorm van reguleren verre van duurzaam, er worden immers nuttige nutriënten linea recta naar de rioolzuivering (indien aanwezig) gestuurd!
Obesitas wordt vaak aan welvaart gekoppeld, is dat wel zo? Zou het niet aan urbanisatie gekoppeld moeten worden?
Iemand die in een grote stad woont gaat een paar blokjes verder "werken" maar komt onderweg (niet te voet of op de fiets maar met metro, tram of bus) naar z'n werk op iedere straathoek verlokkingen tegen om ff snel te snacken.
Kortom is niet het grootste onderliggend probleem de roemruchte 30 minuten bewegen per dag of is dit een lobby verhaal om de totale populatie van mensen te kunnen laten toe nemen, dan wel een marketing tool om juist die bewerkte rijstproduct in de markt te zetten?
*Waarom zou je een brandstof verzinnen die onverbrand de motor verlaat?
Eigenlijk heb ik nooit begrepen waarom iemand op dure op koolhydraat gekortwiekte boterhammen over gaat om af te vallen. Gewoon 2 ipv 4 sneeën brood leert mijn simpele rekensom. Ook minder beleg nodig, vlugger klaar en een gegarandeerde positieve energiebalans als beloning.
Beweging is van groot nut voor ieders gezondheid en moeten we vooral nooit nalaten. Maar om structureel af te vallen en op het juiste BMI-gewicht te blijven is het kansloos.
Minder koolhydraten en meer (ongeraffineerde) vetzuren is het devies. En vergeet vooral de weggesaboteerde verzadigde soorten niet.
https://whatstaeat.wordpress.com/2013/09/25/swedish-expert-suggests-low-carbohydrate-diet-best-for-weight-loss-and-overall-health/
Uit SBU’s (Swedish Council on Health Technology Assessment) onderzoek van vele duizenden studies blijkt onder meer dat:
• There is strong scientific data available to indicate that physical activity as a supplement to dietary intervention with energy restriction has no significant supplementary value for weight reduction after 6 months for obese individuals (++++).
• There is moderately strong scientific data available to indicate that dietary intervention with energy restriction leads to greater weight loss than physical activity of an intensity equivalent to 1500 kcal/week for obese individuals (+++0).
Ook nog eens vastgesteld door onze eigen Klaas Westerterp:
http://www.maastrichtuniversity.nl/web/Main1/SiteWide/SiteWide3/BewegenHelptNietTegenOvergewicht.htm
Interessant maar ook verouderd concept. In de jaren 90 werd er naarstig gezocht naar zogenaamde 'resistent starch'. Dit als voedingsondersteuning bij een metabole ziekte als glycogeenstappelingsziekte. Hier stappel je glycogeen en kan je het meer afbreken. Doel toen en nu (volgens mij nog steeds) is de glycemische load zo laag mogelijk te houden en dus zetmelen te eten die zeer langzaam afgebroken worden in de darmen. Verhitting en afkoelen was het makkelijkste protocol, aardappelzetmeel, maiszetmeel etc
Dus klikipedia 'eat your heart out' al je zetmelen van de vorige dag zijn 'light'
Kijk ook eens naar fermentatie zoals in diverse andere draadjes, verlaagd ook ongeveer met ~40-50%. Dus ook echt zuurdesembrood
Mmm, ik zie niet in waarom rijst waaruit je minder calorieën opneemt 'gezonder' zou zijn. Een vreemde premisse, gezien juist in Derde Wereldlanden als Sri Lanka een groot deel van de bevolking nog kampt met een tekort aan eten. Voor hen is het misschien juist goed en 'gezond' om hun rijst te stomen of te koken en er juist géén olie aan toe te voegen. In die zin is dit dus wel nuttig onderzoek.
Naar ik begrijp uit verschillende artikelen, verwijzend naar betreffend onderzoek, op Foodlog is er ook een tendens bij mensen die hun calorieën niet opnemen uit het ene type voedsel om dan van andere calorieën meer te eten, waardoor de totale hoeveelheid opgenomen energie even groot blijft. Dus wat dit zou bijdragen aan de bestrijding van obesitas is maar helemaal de vraag.
Er is nog een ander, ethisch, bezwaar tegen het minder voedzaam maken van voedsel. De productie van voedsel kost veel energie, water en grondstoffen. Door het minder voedzaam te maken wordt het slechts ten dele gebruikt. Dat is mijns inziens even laakbaar als een flink percentage van je gekochte voedsel ongegeten in de kliko gooien, zoals hier in het Westen veel gebeurt. Een schijnoplossing dus en nog een heel milieu-onvriendelijke ook!