Op de ingrediëntendeclaratie van een product staat het aantal kilocalorieën vermeldt dat het per eenheid gewicht bevat. Voor een aantal producten klopt het getal niet. Dat zegt Geoffrey Livesey op het gezondheidsboog van de New York Times. “De hoeveelheid calorieën die je van eiwitten en vezels binnenkrijgt, wordt te hoog geschat". Livesey is voedingsconsulent bij de Verenigde Naties en directeur van Independent Nutrition Logic, een Britse voedingconsultancy.

Calorimeter
Een calorie is de hoeveelheid energie die nodig is om 1 gram water 1 graad Celsius warmer te maken. Dit wordt bepaald door een beetje van het betreffende voedingsmiddel te verbranden in een apparaat – de calorimeter – en de hoeveelheid vrijgekomen energie te meten. Wilbur Atwater was de grondlegger van het systeem dat we nu nog hanteren en waarin is vastgesteld dat 1 gram eiwit 4 kcal, 1 gram koolhydraten 4 kcal en 1 gram vet 9 kcal bevat.

Dat zorgt er voor dat een portie amandelen van 160 kcal eigenlijk maar 120 kcal bevat
Deze meetmethode is nauwkeurig voor makkelijk verteerbare voedingsmiddelen, zoals bewerkte voedingsmiddelen met veel koolhydraten. Ons lichaam verbrandt het ene product echter gemakkelijker dan het andere. Het moet bijvoorbeeld meer moeite doen om vlees en noten te verbranden. Dat kost extra moeite. Dat zorgt er voor dat een portie amandelen van 160 kcal eigenlijk maar 120 kcal bevat, zegt Karen Lapsley, van de California Almond Board.

Misleidend
De critici van de bestaande caloriedeclaraties vinden dat een verpakking die het aantal kilocalorieën vermeldt dat beschikbaar is, misleidt. Zij menen dat mensen moeten weten hoeveel calorieën het lichaam uit een product nuttig kan opnemen.
Daar komt nog eens bij dat we bijvoorbeeld noten nooit volledig verteren, zodat een deel van de calorieën daarin onbenut worden afgescheiden. Livesey noemt de huidige vermelding van calorieën tegen die achtergrond vooral misleidend voor mensen die een dieet met veel eiwitten en vezels volgen. Ook diabetespatiënten” - die op hun inname koolhydraten moeten beperken - zitten met dit probleem. Zij eten voeding waarin theoretisch meer calorieën beschikbaar zijn, dan ons lichaam kan opnemen of opslaan.

Livesey is van mening dat diëten voor diabeten en voeding die op een laag aandeel koolhydraten zijn gebaseerd, mensen minder calorieën laat binnenkrijgen dan ze denken. Misschien zelfs wel te weinig. Omdat dergelijke voedingspatronen sterk in opkomst zijn, bedacht Livesey een alternatief systeem voor de FAO, de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties. In zijn nieuwe systeem wordt ook rekening gehouden met hoeveel energie het lichaam gebruikt en hoeveel nodig is voor de vertering.

Vertrouwenscrisis
De nieuwe methode is inmiddels besproken, maar (nog) niet aangenomen. Het heeft namelijk nogal wat voeten in de aarde. "Het oude systeem is algemeen aanvaard. Verandering betekent een grote administratieve en politieke ingreep", zegt voedingsdeskundige Rachel Carmody, van de Universiteit van Californië. Zij wijst op het gevaar van een vertrouwenscrisis, als het publiek gaat denken dat het decennialang bedot is. "Naar het etiket kijken is nog altijd beter dan het negeren, ook al is het niet helemaal correct”, zegt ze dan ook.
Daar komt nog bij dat een verlaging van het aantal calorieën op het etiket een verkeerd signaal kan afgeven. Mensen zouden er méér door kunnen gaan eten. Gegeven de obesitascrisis waar we middenin zitten, zit daar niemand op zit te wachten.

Volgens Theresa Eisenman van de Amerikaanse Food and Drug Administration, de bewaker van de Amerikaanse warenwet, is calorieën tellen de taak van fabrikanten. Als er wijzigingen komen, zei ze, zal het zijn omdat voedingsbedrijven hebben besloten om hun etiketten te herzien. Niet omdat het van bovenaf opgelegd wordt. Kennelijk acht de Amerikaanse overheid Livesey's constatering dat mensen onder- of anders gevoed worden dan ze denken geen politiek issue.

Fotocredits: ‘Oh, that calorie count’ edward stojakovic
Dit artikel afdrukken