3 min
Ik word boos als westerlingen Afrika een landbouwsysteem willen opdringen. Zeker als dat komt van mensen die zeggen dat ze Afrika kennen. Dat zegt de regelmatig in Afrika komende Marc van der Sterren in reactie op het interview dat hier verscheen met Henk Breman.
Ik heb de 267 reacties op het interview met Henk Breman niet gelezen. Maar ik wil wel iets kwijt.
De meeste Afrikaanse landen zijn al ruim vijftig jaar onafhankelijk, zoals onze ‘Afrika-kenner’ vast zal weten. En er wonen nog steeds heel weldenkende mensen, ondanks het feit dat hen vanuit het westen zo ongeveer alles is afgenomen.
Volledig leeggeplunderd
Afrika is door de eeuwen heen volledig leeggeplunderd. Voor wat betreft bodemschatten, mensen in de vorm van slaven, landbouwgewassen, ivoor… Kortom: alles wat maar omgezet kan worden in geld en nog veel meer.
Ja, Afrika kent nog steeds talloze corrupte regimes. Dit ligt niet alleen aan de Afrikanen zelf, dit is voor het belangrijkste deel een nalatenschap van westerse kolonisten en van westerse landen die daar tot op de dag van vandaag dankbaar gebruik van maken. In Nederland zijn nog steeds hele volksstammen die dit niet willen geloven, hen wil ik graag het boek ‘De schatten van Afrika’ aanraden. En wie denkt dat dit geschiedenis is kan ik het recente boek ‘Heineken in Afrika’ aanraden.
Ik word boos als ‘kenners’ of ‘deskundigen’, of dat nu landbouw-of Afrikadeskundigen zijn, de Afrikaanse bevolking een systeem willen opdringen. Een landbouwsysteem bijvoorbeeld. Of dit nu biologisch is of juist een intensief chemisch systeem.
Henk Breman hier tuigt een complete landbouwfilosofie op rond het begrip ‘Centripetal concentration’. Zoiets dreigt bij mij te leiden tot iets als een ‘Cerebral constipation’. Het heeft op zijn minst de schijn van een staaltje superioriteitswaanzin ten opzichte van die ‘domme Afrikaantjes’.
Vertel het eerlijke verhaal
Natuurlijk heeft Breman een punt als hij zegt dat een kringloop niet is gesloten wanneer je je eigen poep van het land afvoert. En het klopt ook dat er in Afrika veel minder deskundigheid is. En dat ze veel van het westen kunnen leren.
En ja: kunstmest kan inderdaad een belangrijke oplossing zijn voor het aanvullen van tekorten. Maar vertel bij een eventuele introductie dan ook het eerlijke verhaal. Dus niet alleen over de meeropbrengsten voor de komende oogst, maar ook dat het op lange termijn de bodem uitput, omdat het alleen mineralen bevat en geen humus. Waardoor een bodem als het ware verslaafd raakt aan meststoffen als stikstof die enorm veel energie kosten en fosfaatmeststoffen die ook eindig zijn. En laat hen dan zelf beslissen of ze zich willen overleveren aan een westers landbouwsysteem dat in het westen tegen het eind aan het aanlopen is. Vanwege uitgeputte bodems en failliete boeren.
Kleinschalige, agro-ecologische landbouw
Ja, het westerse systeem van hoge inputs is ontzettend goed gebleken voor de wereldeconomie, voor de boereneconomie heeft het weinig tot niets opgeleverd. Kleinschalige boeren kunnen hun hoofd niet boven water houden en juist die kleinschalige boeren zijn heel hard nodig in Afrika. Juist omdat ze beter in staat zijn een gezond en rendabel boerenbedrijf te runnen maar ook ter voorkoming van urbanisatie.
Alles draait om kennis
Maar nu lijk ik in dezelfde fout te verzanden. Nee, ik wil Afrikaanse boeren geen landbouwsysteem opdringen. Wie ben ik om te zeggen dat ze geen chemie mogen gebruiken? Als ze daarmee hun oogst en hun investering kunnen redden is dat misschien een uitgelezen kans. Vertel hen dan ook het eerlijke verhaal: welke gevolgen heeft het op lange termijn? Wat maken ze nog meer stuk, behalve alleen de plaag die ze willen bestrijden? Wat zijn de gevolgen en de kosten op de lange termijn?
Kennis. Alles draait om kennis. Vervolgens zijn Afrikanen uitstekend in staat een eigen verantwoorde keuze ter maken. Afrikanen zijn ontzettend inventief. De dagelijkse problematiek heeft gemaakt dat ze uitblinken in het oplossen van problemen. Met de nodige kennis kunnen ze uitstekend hun eigen problemen oplossen. En innovaties uit het westen kunnen daar uitstekend aan bijdragen.
Nieuwe, creatievere oplossingen
Het kan dus allemaal veel creatiever dan simpelweg grijpen naar kunstmest, chemie of andere middeltjes uit een oude westerse beschaving. Zo zie ik het gebeuren dat het gebrek aan rioleringen op het Afrikaanse continent kan leiden tot een geheel nieuw systeem. Kijk naar de mobiele telefonie. Nergens ter wereld nam dit een grotere vlucht, juist vanwege het ontbreken van een bekabeld telefoonnetwerk.
In de meeste gebieden, met name op het platteland, ontbreekt het riool ten enenmale. Misschien ontstaat hier wel een volledig nieuw systeem, met alle bijkomende hygiënische voordelen van de riolering, terwijl het tevens een goed bruikbare meststof oplevert. Het westen dat inmiddels al is dichtgeslibd met rioleringen, zou je in z’n geheel moeten aanpassen aan de nieuwste inzichten. In Afrika kun je het in één keer goed aanleggen, met alle hygiënische voordelen, plus een methode om het schoon te houden van medicijnen en ander afval en een schone meststof te produceren voor het land.
Het zou zomaar kunnen. Misschien hebben ze in Afrika behoefte aan kennis om zoiets te ontwikkelen. Maar niemand van buiten hoeft hen ook maar iets op te leggen.
Fotocredits: 'DSC08422', Prepaid Africa
Dit artikel afdrukken
De meeste Afrikaanse landen zijn al ruim vijftig jaar onafhankelijk, zoals onze ‘Afrika-kenner’ vast zal weten. En er wonen nog steeds heel weldenkende mensen, ondanks het feit dat hen vanuit het westen zo ongeveer alles is afgenomen.
Volledig leeggeplunderd
Afrika is door de eeuwen heen volledig leeggeplunderd. Voor wat betreft bodemschatten, mensen in de vorm van slaven, landbouwgewassen, ivoor… Kortom: alles wat maar omgezet kan worden in geld en nog veel meer.
Ja, Afrika kent nog steeds talloze corrupte regimes. Dit ligt niet alleen aan de Afrikanen zelf, dit is voor het belangrijkste deel een nalatenschap van westerse kolonisten en van westerse landen die daar tot op de dag van vandaag dankbaar gebruik van maken. In Nederland zijn nog steeds hele volksstammen die dit niet willen geloven, hen wil ik graag het boek ‘De schatten van Afrika’ aanraden. En wie denkt dat dit geschiedenis is kan ik het recente boek ‘Heineken in Afrika’ aanraden.
En ja: kunstmest kan inderdaad een belangrijke oplossing zijn voor het aanvullen van tekorten. Maar vertel bij een eventuele introductie dan ook het eerlijke verhaal.‘Cerebral constipation’
Ik word boos als ‘kenners’ of ‘deskundigen’, of dat nu landbouw-of Afrikadeskundigen zijn, de Afrikaanse bevolking een systeem willen opdringen. Een landbouwsysteem bijvoorbeeld. Of dit nu biologisch is of juist een intensief chemisch systeem.
Henk Breman hier tuigt een complete landbouwfilosofie op rond het begrip ‘Centripetal concentration’. Zoiets dreigt bij mij te leiden tot iets als een ‘Cerebral constipation’. Het heeft op zijn minst de schijn van een staaltje superioriteitswaanzin ten opzichte van die ‘domme Afrikaantjes’.
Vertel het eerlijke verhaal
Natuurlijk heeft Breman een punt als hij zegt dat een kringloop niet is gesloten wanneer je je eigen poep van het land afvoert. En het klopt ook dat er in Afrika veel minder deskundigheid is. En dat ze veel van het westen kunnen leren.
En ja: kunstmest kan inderdaad een belangrijke oplossing zijn voor het aanvullen van tekorten. Maar vertel bij een eventuele introductie dan ook het eerlijke verhaal. Dus niet alleen over de meeropbrengsten voor de komende oogst, maar ook dat het op lange termijn de bodem uitput, omdat het alleen mineralen bevat en geen humus. Waardoor een bodem als het ware verslaafd raakt aan meststoffen als stikstof die enorm veel energie kosten en fosfaatmeststoffen die ook eindig zijn. En laat hen dan zelf beslissen of ze zich willen overleveren aan een westers landbouwsysteem dat in het westen tegen het eind aan het aanlopen is. Vanwege uitgeputte bodems en failliete boeren.
Kleinschalige, agro-ecologische landbouw
Ja, het westerse systeem van hoge inputs is ontzettend goed gebleken voor de wereldeconomie, voor de boereneconomie heeft het weinig tot niets opgeleverd. Kleinschalige boeren kunnen hun hoofd niet boven water houden en juist die kleinschalige boeren zijn heel hard nodig in Afrika. Juist omdat ze beter in staat zijn een gezond en rendabel boerenbedrijf te runnen maar ook ter voorkoming van urbanisatie.
Met de nodige kennis kunnen ze uitstekend hun eigen problemen oplossen. En innovaties uit het westen kunnen daar uitstekend aan bijdragen. Het kan veel creatiever dan simpelweg grijpen naar kunstmest, chemie of andere middeltjes uit een oude westerse beschaving. Zo zie ik het gebeuren dat het gebrek aan rioleringen op het Afrikaanse continent kan leiden tot een geheel nieuw systeemKleinschalige, agro-ecologische landbouw heeft enorme voordelen. Voor natuur en milieu en voor de boereneconomie. En ook voor de wereldvoedselproductie. Want, zo stellen Wageningse wetenschappers: op een agro-ecologische manier kan de productie in Afrika met gemak verviervoudigen.
Alles draait om kennis
Maar nu lijk ik in dezelfde fout te verzanden. Nee, ik wil Afrikaanse boeren geen landbouwsysteem opdringen. Wie ben ik om te zeggen dat ze geen chemie mogen gebruiken? Als ze daarmee hun oogst en hun investering kunnen redden is dat misschien een uitgelezen kans. Vertel hen dan ook het eerlijke verhaal: welke gevolgen heeft het op lange termijn? Wat maken ze nog meer stuk, behalve alleen de plaag die ze willen bestrijden? Wat zijn de gevolgen en de kosten op de lange termijn?
Kennis. Alles draait om kennis. Vervolgens zijn Afrikanen uitstekend in staat een eigen verantwoorde keuze ter maken. Afrikanen zijn ontzettend inventief. De dagelijkse problematiek heeft gemaakt dat ze uitblinken in het oplossen van problemen. Met de nodige kennis kunnen ze uitstekend hun eigen problemen oplossen. En innovaties uit het westen kunnen daar uitstekend aan bijdragen.
Nieuwe, creatievere oplossingen
Het kan dus allemaal veel creatiever dan simpelweg grijpen naar kunstmest, chemie of andere middeltjes uit een oude westerse beschaving. Zo zie ik het gebeuren dat het gebrek aan rioleringen op het Afrikaanse continent kan leiden tot een geheel nieuw systeem. Kijk naar de mobiele telefonie. Nergens ter wereld nam dit een grotere vlucht, juist vanwege het ontbreken van een bekabeld telefoonnetwerk.
In de meeste gebieden, met name op het platteland, ontbreekt het riool ten enenmale. Misschien ontstaat hier wel een volledig nieuw systeem, met alle bijkomende hygiënische voordelen van de riolering, terwijl het tevens een goed bruikbare meststof oplevert. Het westen dat inmiddels al is dichtgeslibd met rioleringen, zou je in z’n geheel moeten aanpassen aan de nieuwste inzichten. In Afrika kun je het in één keer goed aanleggen, met alle hygiënische voordelen, plus een methode om het schoon te houden van medicijnen en ander afval en een schone meststof te produceren voor het land.
Het zou zomaar kunnen. Misschien hebben ze in Afrika behoefte aan kennis om zoiets te ontwikkelen. Maar niemand van buiten hoeft hen ook maar iets op te leggen.
Fotocredits: 'DSC08422', Prepaid Africa
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
@Huig: ja, dat ken ik, het presenteren van acute tegenstellingen, communisme vs kapitalisme (in Cuba bijv., al die jaren, en nu toch weer toenadering), religie vs atheïsme, fascisme vs pacifisme, maar in de wereld van alledag gaat het meest om een conglomeraat van elementen van beide uitersten (neem alleen al bijv. het ietsisme), al naar gelang de situatie en ontwikkelingstrap. Zelfs Liebig had dat laat in zijn leven door, hij nam iets van zijn kruistochtcampagne tegen de humustheorie terug, logisch, want er bleek uit talloze experimenten dat extractie en bemesting in de landbouw niet simpelweg het bijvullen van potjes was (zoals in de apotheek van zijn vader),er was ook adsorptie, fixatie, nalevering en ionenuitwisseling etc, het siert hem dat hij dat op zijn leeftijd toch nog aankaartte, daarin leek hij wel wat op Mansholt.
En als we alle kunstmesten met NPK (hoofdnutrienten, niet meer en niet minder) eraan zouden geven, en we de huidige bevolking toch redelijk zouden willen voeden, zou dat het einde betekenen van alle resterende oerwouden, savannen, taigas, wetlands , inclusief hun diversiteit aan flora en fauna, behalve klein aantal diertjes in de dierentuinen. We zullen dus moeten roeien met de riemen die we hebben, leren de agroecologie verder te ontwikkelen, maar niet met puur bio, dat blijft een luxe voor de happy few, of noodzaak voor de allerarmsten. De grote kennis op gebied van gebreksziekten (en in de ecologie de monitoring en achteruitgang van sommige vogels, per slot is indertijd met zulke kennis ook het gevaar van de DDT aan het licht gekomen) geeft ons een handvat om de ontwikkeling de juiste richting op te sturen.
Sukses, Cassandra B., met het vergaren van feiten, alternatieven en concept reguleringen daarin!
Dirk Zavel, ik ken de lessen van de Essen niet, maar ik ken wel boeren op esgrond die de zaak keihard aan het uitmergelen zijn, met NPK. Rothamsted wordt vaak heilig verklaard, maar ook daar kun je tussen de regels dingen lezen over de gevolgen van bodemverwering, namelijk dat chloriet, het Mg leverende mineraal al na enkele jaren na diepploegen weer uit de toplaag verdwenen is. Dirk je geeft tussen neus en lippen door bio de schuld van bodemdegradatie, reken je voor mij even uit hoeveel bos er door Monsanto technieken verdwenen is en hoelang deze bodem productief is gebleven met NPK en bestrijdingsmiddelen? Met de opbrengsten in ZO Azie die je als bewijs aanvoert kun je ook vermelden dat Bio nog altijd gemiddeld 80% opbrengt vergeleken met gangbaar en daarnaast 5-6% meer nutriënten bevat. Ook, zoals laatst zo mooi bescheten in de Bio-Gangbaar discussie werd gezegd: mag je niet concluderen dat bio gezonder is dan gangbaar maar is het zeker nooit ongezonder en mag je niet zeggen dat het lekkerder is maar het is zeker nooit viezer. Geeft aan hoe kruiperig we bezig zijn tov de gevestigde belangen. Gangbaar? Het rot onder je kont weg in de koelkast en mijn kinderen lusten het niet. Niet wetenschappelijk verantwoord, maar voor mij genoeg reden het te mijden.
Voorts kunnen we eens beter analyseren wat voor schade de soja en mais productie in Z-Amerika voor onze over het paard getilde veestapel aan het aanrichten is. Door het MINST SLECHTE middel NPK is daar een cocktail aan zware giffen nodig om de opbrengst in stand te houden. De mensen rond die akkers krijgen absurd vaak kinderen met zware neurologische aandoeningen. De boeren die het mais verbouwen vinden de kwaliteit zo slecht dat ze het hun eigen kippen niet voeren. Zal wel niet waar zijn, maar ik vond die gehandicapte kindjes erg overtuigend acteren.
Dus vind ik je argument nu 5-8 keer hogere opbrengst na eeuwenlang 1 ton/ha nietszeggend. Niet zonder het hele plaatje er omheen en niet zolang jij me niet kunt zeggen hoelang dat nu met het MINST SLECHTE middel NPK gaat duren.
Dirk, alles wat je aandacht geeft groeit. Zullen we bij het onderwerp blijven?
Er gebeurde het nodige inhoudelijk spannends in deze draad. En dan - hop - iedereen weer afgeleid door schuttingtaal. Sociale vaardigheid om ermee om te gaan, daar komt het op aan.
Vandaag op voorpagina van de Volkskrant: schrijver Grunberg wil Halbe Zijlstra in zijn Geheime Opening gaan nemen, als hij niet omgelegd wordt bij dit of dat. De vergroving en het bedenkelijke peil in onze omgangsvormen en -taal is dus niet iets van alleen sommigen hier op FL. Wat ik me dan afvraag, hoe moeten wij een inburgeringscursus aan asielzoekers gaan geven, moeten ze ook tolerantie leren hebben voor dit soort van bedenkelijke vrijheden?
Huib #81, met democratie heeft het zelfs in het geheel niets te maken. Ik laat het immers gebeuren, terwijl duidelijk is hoe gestemd is over Hendriks toon en opstelling.
Dat is geen vrijbrief voor iedereen. Ik differentieer. Zelfs rond een en dezelfde persoon. Dat kun je hieronder bij uitstek constateren.
Ik heb niet de behoefte uitgebreid rekenschap af te leggen over de manier waarop ik het handboek dat ik daarbij hanteer, toepas.
Persoonlijk: ik vind het verschrikkelijk dat Hendrik geen betere omgangsvormen heeft en hij moet ook niet denken dat hij daarom alle grenzen kan overschrijden.
Nu terug naar het onderwerp graag. Ik doe de moderatie wel. I'm just fine, thank you!