Zijn beoogde tegenspeler, de Nederlandse minister Lilianne Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, moest helaas verstek laten gaan. De organisatie vond een meer dan uitstekende vervanger in Niek Koning, universitair docent aan de Universiteit van Wageningen. Volgens hem heeft de wereld net zoveel behoefte aan reserve-voorraden als aan innovatief ondernemerschap. De oplossingen die de liberale economie kan verzinnen zijn mooi, maar kunnen uiteindelijk niet voorkomen dat de economie stokt of voor rampen zorgt. Marx, Mansholt en John Maynard Keynes gingen hem voor. Staand op de schouders van de geschiedenis én deze reuzen deed Koning iets dat gespreksleider Felix Rottenberg deed beseffen dat hij de avond van zijn leven meemaakte. Koning maakte wereldcoryfee Pauli met een sympathiek scheldwoord uit voor 'softe neoliberaal'. De markt gaat niet oplossen wat overheden nalaten te doen: ervoor zorgen dat eten en andere levensbehoeften een stabiele prijs hebben. Zo zorg je voor rust en vrede in de wereld.
Pauli voelde wat hem overkwam maar was standvastig. Praten met overheden en zeker die van de EU is tijdverspilling, stelde hij. Ondernemersgeest met een eco-inborst gaat de wereld redden. Ook Koning hield voet bij stuk. Pauli was een heer en zei met een aimabele glimlach 'ik word uitgemaakt voor gek.' Rottenberg wilde beide heren het eens laten worden. Daar toonde Pauli zich wederom een heer van stand: 'Nee, we hoeven het niets eens te worden. Verschil van inzicht brengt de wereld verder.'
Ik moest denken aan mijn oude baas, de bankier Wim Scherpenhuisen Rom, de antroposoof die me ooit leerde dat de wereld is als de slinger van de klok. Noch de ene, noch de andere kant biedt dé oplossing. De slinger beweegt zich tussen het ene en het andere. Dat is leven. Vooral de balans in het midden moet je vermijden. Daar heerst de dood. Het leven is de beweging van het ene op weg naar het andere. En omgekeerd.
Zou het leven nu even ecoliberaal en koopmanschappelijk zijn - domweg omdat overheden incompetent zijn?
De doorgaans linkse, overheidsminded en donkergroene zaal smulde van Pauli die applaus kreeg op zijn kritische opmerkingen over overheden en een ouderwets intensief denkend Wageningen. Onderwijl preekte hij een zo mogelijk nog intensiever, maar ecologisch en economisch diverser beleid.
Ik twitte dat ik de reactie van de zaal sociologisch buitengewoon interessant vond.
Fotocredits: vlnr Rottenberg, Pauli, Koning, Foodlog Media
Op 10 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
@Liesbeth, het was ook een wat ruwe, impulsieve gedachte. Economie zoals die nu is gaat toch vooral om macht, schaalgrootte, concurrentievoordeel. Ik zat te denken, wat komt daarna of in de termen van Pauli 'kan dat niet beter?'
@Dick, #3, daar gaan wij niet over discussiëren. You are right. Punt. Om een beetje in fysica-sferen te blijven, de lorenz-atractor stel ik me daarbij voor.
Pepijn, ik weet niet goed hoe ik t je moet zeggen. Eigenlijk zei ik het in de slotzin van bovenstaand stukje.
We leven in bijzondere tijden. Mensen hebben zelfs hun eigen waarheden niet meer door. Onderwijl wrocht de toekomst zich. Door mensen.
@pepijn Volgens Durr is leven 'onbalans' en risico nemen, anders hadden we wel 3 benen gehad. Instabiele evenwichten (waarin levende mensen zich vooral bevinden...) is de staat van hoogste sensitiviteit, van waaruit verandering kan ontstaan.
@Dick, hier moet ik nog eens goed over nadenken. Persoonlijk zag ik het leven als een vorm van orde in de “chaotische wereld”.
Deze donderdag verwelkomen we Gunter Pauli trouwens in Leuven voor een lezing en debat met mensen uit de industrie, de overheid en de universiteit. Onze hoop is via deze weg ingang te vinden in de KU Leuven om te komen tot de integratie van duurzaamheid in de bedrijfsvoering, maar vooral in het curriculum, door het aanbieden van zoveel mogelijk alternatieve denkkaders.