Het project heet Project Sols Vivants of, in het Engels: The Living Soils Initiative, en richt zich in eerste instantie op het meten van de bodemgezondheid. Op termijn moet dat leiden tot de regeneratie van miljoenen hectares uitgeputte grond, door gerichte ondersteuning aan boeren.

"Ons Living Soils Initiative streeft naar het versnellen van de adoptie van natuurbeschermende landbouwpraktijken," zegt Bastien Sachet, de ceo van Earthworm op FoodNavigator. "Het brengt retailers, merken en coöperaties bij elkaar om systeemveranderingen te creëren als het gaat om uitdagingen in de toeleveringsketen."

Bij de eerste deelnemers zijn onder meer voedingsconcern Nestlé, supermarktketen Lidl, diepvriesaardappelproducent McCain, Cérélia en de Noord-Franse boerencoöperatie NORIAP. De deelnemers leveren niet alleen een financiële bijdrage aan het project, maar werken ook met Earthworm samen aan een proces van 'supply chain transformation'. Living Soils richt zich met opzet op zowel voedselproducenten als supermarktretailers, omdat bodemgezondheid voor alle partijen in de supply chain belangrijk is.

Volgens Earthworm is de huidige bodemcrisis minstens zo urgent, of zelfs nog belangrijker dan de klimaat- en biodiversiteitscrises. De bodem is van cruciaal belang: de bodem produceert voedsel, slaat koolstof op en zuivert water. Maar in de afgelopen 150 jaar is de helft van de 'topsoil', de bovenste bodemlaag, verloren gegaan. Dat is niet alleen het gevolg van erosie, maar ook van landbouwpraktijken. Denk aan verdichting van de bodem, verlies van bodemstructuur, uitspoeling van nutriënten en verzilting. Gebeurt er niets, dan zullen veel landen te maken krijgen met onvruchtbare grond.

Volgens Earthworm is de huidige bodemcrisis minstens zo urgent, of zelfs nog belangrijker dan de klimaat- en biodiversiteitscrises
Meten
Het Living Soils Initiative begint als eerste stap met het meten van de bodemgezondheid, zodat voedingsbedrijven en hun leveranciers daar gericht actie op kunnen ondernemen. Voedingsbedrijven en -merken moeten weten wie hun leveranciers zijn, en hoe gezond de bodem op hun bedrijven is. Dan kunnen ze gericht ondersteuning en sturing bieden.

Verdienmodel voor ecosysteemdiensten
Sachet noemt bodemkwaliteit "het gecombineerde resultaat van de fysische, chemische en biologische eigenschappen van de bodem". De verschillende parameters resulteren in een simpele letterscore, van A tot en met F, voor een perceel. Vervolgens kent het project een technische en een financiële pijler. Sachet denkt dat grootschalige verandering van de landbouw met zorg voor de bodem niet zal lukken zonder nieuwe financiële instrumenten. Die moeten de verandering versnellen, zegt Sachet, "door de risico's die ermee gepaard gaan te verminderen."

Als voorbeeld noemt hij het opslaan van koolstof in de bodem. "Wij ontwikkelen een methodologie om te waarde te berekenen van de ecosysteemdiensten die door de landbouwpraktijken van de boeren worden gegenereerd. Op die manier kunnen de boeren een aanvullend inkomen voor hun landbouwpraktijken ontvangen." Daarmee zegt hij dat die inkomsten door de samenleving buiten de prijs van voedsel zullen moeten worden opgebracht, zoals op Foodlog is bepleit door Chris van Bruggen (voor weidevogels) en door Krijn Poppe in zijn afscheidsrede als onderzoeker van Wageningen Economic Research werd genoemd als onderdeel van een modern gericht subsidiebeleid vanuit de overheid.

Evolutie naar beter
Volgens Earthworm kan de bodemgezondheidsindicator ertoe bijdragen dat per 2025 in Frankrijk boeren op 1 miljoen hectare overgestapt zijn op een vorm van regeneratieve landbouw. "Je moet weten waar je staat om de juiste besluiten te nemen, zoals een dokter eerst een diagnose stelt voordat hij een recept uitschrijft. Boeren kunnen experimenteren, van gewassen gebruiken, minder ploegen, hun gewasrotaties verlengen of een combinatie van verschillende praktijken toepassen," zegt Sachet. Zo kunnen ze bijvoorbeeld het ene jaar aardappelen telen voor Lidl en het andere jaar tarwe voor Nestlé. Op termijn moet dat leiden tot een gunstige evolutie van de bodemkwaliteit.
Dit artikel afdrukken