Al sinds 2010 is in Nederland de wijnapp 'WineStein, The Smart Sommelier' beschikbaar. De app is het geesteskind van IT-deskundige Roger Theunissen, wijnexpert en wiskundige Cor Balfoort en restaurateur-kok Jan Baltussen. Zij zagen een digitale toepassing voor zich waarbij wijn-smaak-combinaties naar voren zouden komen op basis van proefondervindelijk toetsen én het machine-leren van neurale netwerken. Dat uitgangspunt leidde tot jaren 'monnikenwerk'. Of beter gezegd: gekkenwerk. Maar het resultaat mag er zijn. De app weet zelfs weg met ananas in de zuurkoolschotel met rookworst. En zelfs met de manier van bereiden van die ananas. Gebakken, geflambeerd, gegrilld of rechtstreeks uit het blik?
Op zoek naar een app met wijn-spijsadvies stuit NRC-journalist Esmee Langereis op de app WineStein. Niet alleen kan ze daar in aangeven dat ze zuurkool met worst gaat eten, maar ook of ze er spek, room, kerrie of ananas bij gaat doen, in welke hoeveelheden en op welke manier (de genoemde opties: bakken, flamberen, grillen, direct uit blik). Er komen uit de (gratis) app maar liefst 60 combinaties rollen. De beste 10 matches zijn alleen betaald zichtbaar. De pro-versie kost €14,99 per jaar.
Langereis contacteert de initiatiefnemers van WineStein, van wie alleen Jan Baltussen nog als directeur aan WineStein verbonden is. Baltussen en Balfoort vertellen dat het idee, in 2006, de kop opstak in hun wijnclub, waar ze de verschillende expertises verzameld hadden. "Wijn en spijs combineren is vrij ingewikkeld en de principes uitleggen aan leken voelt een beetje als de relativiteitstheorie voorleggen aan een kleuterklas," zegt Cor Balfoort. "Wij wilden het makkelijk maken door een systeem te ontwikkelen waarbij we onze eigen wijn- en culinaire expertise combineerden met kunstmatige intelligentie.”
Balfoort en Baltussen gingen aan het werk om een groot aantal 'smaakdata' te creëren. Balfoort stelde uitgebreide smaakprofielen, met 17 smaakeigenschappen, op voor meer dan 700 wijntypes (denk aan zoet, zuur, zout, bitter en umami, maar ook: body, tannines, complexiteit, intensiteit, de karakteristieken van het fruit). Baltussen deed hetzelfde voor duizenden ingrediënten en culinaire technieken: koken, grillen, marineren, sauteren, frituren enzovoort.
Baltussen: "Vervolgens hebben wij de geslaagdheid van alle combinaties handmatig gescoord op smaak, balans en aroma’s – monnikenwerk. We hebben daarbij wel hulp ingeroepen van culinaire professionals. Na vier jaar hadden we 1,5 miljoen ‘datapunten’, waarmee de kunstmatige intelligentie zichzelf kon trainen om net zulke wijn-spijsadviezen te geven als wij."
In 2010 was het zover en kwam WineStein op de markt. Kwam de app met een onwaarschijnlijke suggestie, dan kookte Balfoort het gerecht na. In 90% van de gevallen bleek de app het goed te hebben, in 5% was het zelfs "uitzinnig lekker".
Intussen speelt de app zelfs in diverse (sterren)restaurants met verve de rol van digitale sommelier, net als in wijnwinkels en supermarkten. Toch is er enige teleurstelling. "In 2010 waren we ervan overtuigd dat we tegen deze tijd de meest gebruikte wijnapp ter wereld zouden zijn. Misschien waren we onze tijd vooruit”, zegt Baltussen.
Langereis contacteert de initiatiefnemers van WineStein, van wie alleen Jan Baltussen nog als directeur aan WineStein verbonden is. Baltussen en Balfoort vertellen dat het idee, in 2006, de kop opstak in hun wijnclub, waar ze de verschillende expertises verzameld hadden. "Wijn en spijs combineren is vrij ingewikkeld en de principes uitleggen aan leken voelt een beetje als de relativiteitstheorie voorleggen aan een kleuterklas," zegt Cor Balfoort. "Wij wilden het makkelijk maken door een systeem te ontwikkelen waarbij we onze eigen wijn- en culinaire expertise combineerden met kunstmatige intelligentie.”
Balfoort en Baltussen gingen aan het werk om een groot aantal 'smaakdata' te creëren. Balfoort stelde uitgebreide smaakprofielen, met 17 smaakeigenschappen, op voor meer dan 700 wijntypes (denk aan zoet, zuur, zout, bitter en umami, maar ook: body, tannines, complexiteit, intensiteit, de karakteristieken van het fruit). Baltussen deed hetzelfde voor duizenden ingrediënten en culinaire technieken: koken, grillen, marineren, sauteren, frituren enzovoort.
Baltussen: "Vervolgens hebben wij de geslaagdheid van alle combinaties handmatig gescoord op smaak, balans en aroma’s – monnikenwerk. We hebben daarbij wel hulp ingeroepen van culinaire professionals. Na vier jaar hadden we 1,5 miljoen ‘datapunten’, waarmee de kunstmatige intelligentie zichzelf kon trainen om net zulke wijn-spijsadviezen te geven als wij."
In 2010 was het zover en kwam WineStein op de markt. Kwam de app met een onwaarschijnlijke suggestie, dan kookte Balfoort het gerecht na. In 90% van de gevallen bleek de app het goed te hebben, in 5% was het zelfs "uitzinnig lekker".
Intussen speelt de app zelfs in diverse (sterren)restaurants met verve de rol van digitale sommelier, net als in wijnwinkels en supermarkten. Toch is er enige teleurstelling. "In 2010 waren we ervan overtuigd dat we tegen deze tijd de meest gebruikte wijnapp ter wereld zouden zijn. Misschien waren we onze tijd vooruit”, zegt Baltussen.