Milieudefensie vroeg Questionmark een eerdere studie van Wageningen UR Livestock Research uit 2014 nog eens kritisch te willen bekijken. In die studie werd slechts een gering milieuvoordeel gevonden als Zuid-Amerikaanse soja zou worden vervangen door Europese als diervoeder en mensen-eten. Op grond daarvan dachten we tot dusver dat er weinig duurzamere alternatieven zijn voor Zuid-Amerikaans sojameel.

De landbouwuniversiteit drukte de milieueffecten van sojateelt in de levenscyclusanalyse alleen uit in CO2-uitstoot en liet andere milieuaspecten zoals biodiversiteit buiten beschouwing
Nieuwe uitgangspunten
Questionmark stelt in een afgelopen vrijdag (zie FL 1) uitgebrachte studie dat twee uitgangspunten bepalend zijn voor de conclusies van het Wageningse onderzoek. De landbouwuniversiteit drukte de milieueffecten van sojateelt in de levenscyclusanalyse alleen uit in CO2-uitstoot en liet andere milieuaspecten zoals biodiversiteit buiten beschouwing. Bovendien deelden de onderzoekers de milieubelasting van boskap aan alle landbouwgrond in alle landen toe, zodat de belasting van specifieke eco-systemen niet tot uiting kwam. Daarom werd de milieu-impact van de boskap in Zuid-Amerika voor de aanleg van sojaplantages niet gealloceerd aan sojateelt. In de nieuwe studie van Questionmark zijn deze twee uitgangspunten aangepast. Nu zou blijken dat sojateelt in Europa 'vijf tot negen maal duurzamer is' dan in Zuid-Amerika.

Het gaat niet om de uitkomsten
Hendrik Rietman is gewasveredelaar. Hij vroeg ons hier de vraag te willen stellen aan akkerbouwers: zijn de uitgangspunten van Questionmark daadwerkelijk evenwichtiger dan die van WUR?

Rietman erkent de winst die Questionmark claimt op het gebied van biodiversiteit. Die wordt echter tenietgedaan als de bij-effecten niet op de juiste manier gewogen worden en niet wordt gekeken naar zowel de teeltvolumina die over de aarde verschuiven
Daar heeft hij de volgende redenen voor:
- het vervoer van soja vanuit Zuid-Amerika kost een verwaarloosbare CO2-uitstoot
- wij moeten ploegen om soja te verbouwen terwijl dat in met name Argentinië, Uruguay en Paraguay in minder dan 20% van de teelt nog wordt gedaan; dat is belangrijk als maatregel voor bodembehoud
- wij moeten meer herbiciden gebruiken omdat we geen Round-Up Ready gewassen gebruiken
- in Zuid-Amerika is slechts één ronde met Round-Up voldoende om verder zo middel-vrij mogelijk te kunnen telen.

In termen van biodiversiteit erkent hij de winst die Questionmark claimt. Die wordt echter tenietgedaan als de bij-effecten niet op de juiste manier mee worden genomen in de score en niet wordt gekeken naar zowel de teeltvolumina die over de aarde verschuiven als de milieu- en bodemimpact die onze teelttechnieken en gewasbeschermingsmethoden met zich meebrengen.

Akkerbouwers en kenners van landbouwgif: heeft Rietman een punt en moet Questionmark eveneens van bevooroordeelde - want uitgangspuntafhankelijke - uitkomsten worden beticht, terwijl juist de keuze van uitgewogen uitgangspunten de kern van het vraagstuk is?

Fotocredits: Soja, Bruno_Caimi
Dit artikel afdrukken