3 min
Volgens Jacomijn Pluimers van Milieudefensie moet de veevoerproductie van globaal naar lokaal. Ze stoort zich aan de reactie van de Nevedi, de belangenorganisatie van de Nederlandse diervoederfabrikanten, op een recent rapport waarin de regulering van boskap voor onder meer de teelt van grondstoffen voor diervoeders wordt bepleit.
Henk Flipsen, directeur van Nevedi, de belangenorganisatie van de Nederlandse veevoerindustrie, vertelt een vreemd verhaal over het verband tussen soja, illegale boskap en veevoer. Hij zegt op Foodlog dat de veevoerindustrie veel doet om veevoer duurzamer te maken. Maar tegelijkertijd heeft volgens hem diervoer niets met ontbossing te maken. Het feit dat Milieudefensie op de relatie wijst tussen vlees, zuivel, eieren en ontbossing voor de productie van veevoer noemt hij zelfs “vals” en “incorrect.”
Ontkennen dat er een verband bestaat tussen vlees, veevoer en ontbossing wekt niet bepaald vertrouwen. Constructief is het evenmin. Waar Nevedi zich werkelijk mee kan onderscheiden is onderkennen dat de huidige manier van veevoerproductie een veel te grote impact heeft op mensen, natuur en milieu. En dat dit kan worden opgelost door de import van soja uit Zuid-Amerika te verkleinen en meer regionaal geteelde soja te gebruiken.
Dertien keer Nederland
Ontbossing en de productie van vlees, zuivel en eieren hebben alles met elkaar te maken. Koeien, kippen en varkens eten veel soja. Deze soja komt voornamelijk uit Zuid-Amerika. Daar wordt bos gekapt om grond vrij te maken voor sojateelt. Tussen 2008 en 2013 groeide de sojaproductie in Zuid-Amerika met maar liefst 38% naar 53 miljoen hectare (dat is circa dertien keer Nederland.)
Moeilijk te negeren
Lachwekkend en treurig
De ontkenning van Nevedi van het verband tussen vlees, veevoer en ontbossing is haast lachwekkend, als de realiteit maar niet zo treurig was. Flipsen heeft natuurlijk alle recht om zijn initiatieven te verdedigen, maar zolang de sector zulke overduidelijke causale verbanden blijft ontkennen vraag ik me ernstig af wat deze waard zijn. Als de sector glashard grootschalige ontbossing door soja blijft negeren, hoe kan zij dan haar verantwoordelijkheid nemen voor duurzamere productie? Zo lang Nederland soja blijft importeren uit Zuid-Amerika, heeft de sector een aandeel in de grootschalige kaalslag die daar plaatsvindt. Ontken dit niet, maar pak het aan als motivatie voor werkelijke verandering.
Nevedi realiseert eigen doelen niet
Laten we serieus kijken naar de plekken waar er winst te halen valt. Allereerst constateren we dat RTRS, de Ronde Tafel voor Verantwoorde Soja, weinig oplevert. De sector heeft zich onder de eerder toegezegde doelstellingen uitgewurmd. Er zou op 1 januari 2015 100% RTRS-soja geïmporteerd worden. Van de 2,4 miljoen ton soja die in Nederland gebruikt wordt, was in 2013 nog maar 17% RTRS-gecertificeerd. Die 100% is dus bij lange na niet in zicht. Ten tweede draagt RTRS helemaal niet bij aan een oplossing voor ontbossing. Er wordt in Zuid-Amerika zoveel bos gekapt omdat de sojavraag maar blijft toenemen. Dat komt doordat Nederland – en andere landen – zoveel soja importeren. Of je die soja nu importeert met een RTRS-sticker erop of niet, de vraag blijft bestaan, en daarmee de druk op de landbouwgrond en daarmee de oorzaak van ontbossing.
Kansen in Europa
Daarnaast geeft onderzoek uitgevoerd door de WUR aan dat Europese soja een gelijke ecologische voetafdruk heeft als soja uit Zuid-Amerika. Deze onderzoekers zien vooral kansen voor productieverhoging in Europa, waardoor de ecologische voetafdruk van de Europese soja verbetert ten opzichte van de Zuid-Amerikaanse.
Vijf voor 12
Milieudefensie roept Nevedi, na een eerdere poging vorig jaar, hierbij nogmaals op om aan te geven wat haar bijdrage is aan regionalisering van de veevoerproductie. Het zou de heer Flipsen sieren als hij zich daarbij niet verschuilt achter vage intenties en complexiteit, maar concrete stappen benoemt. Rookgordijnen opwerpen met zwartmakerij en ontkenning helpt niemand verder. En het is al vijf voor 12.
Fotocredits: Slash and burn agriculture in the Amazon, Matt Zimmerman
Dit artikel afdrukken
Ontkennen dat er een verband bestaat tussen vlees, veevoer en ontbossing wekt niet bepaald vertrouwen. Constructief is het evenmin. Waar Nevedi zich werkelijk mee kan onderscheiden is onderkennen dat de huidige manier van veevoerproductie een veel te grote impact heeft op mensen, natuur en milieu. En dat dit kan worden opgelost door de import van soja uit Zuid-Amerika te verkleinen en meer regionaal geteelde soja te gebruiken.
Dertien keer Nederland
Ontbossing en de productie van vlees, zuivel en eieren hebben alles met elkaar te maken. Koeien, kippen en varkens eten veel soja. Deze soja komt voornamelijk uit Zuid-Amerika. Daar wordt bos gekapt om grond vrij te maken voor sojateelt. Tussen 2008 en 2013 groeide de sojaproductie in Zuid-Amerika met maar liefst 38% naar 53 miljoen hectare (dat is circa dertien keer Nederland.)
Moeilijk te negeren
Zo lang Nederland soja blijft importeren uit Zuid-Amerika, heeft de sector een aandeel in de grootschalige kaalslag die daar plaatsvindtFlipsen prijst de soja uit Zuid-Amerika aan in zijn betoog maar grootschalige landbouw en veehouderij zijn samen verantwoordelijk voor circa 80% van de ontbossing in Zuid-Amerika. Dat is natuurlijk niet volledig aan soja toe te rekenen, maar soja is wel het grootste Zuid-Amerikaanse exportartikel. Op het continent groeit de sojateelt van alle landbouwactiviteiten het snelst, het verband tussen de groei van de sojateelt en ontbossing valt daardoor moeilijk te negeren. Dat blijkt ook zeer duidelijk uit het rapport van NGO Fern, waar Flipsen nota bene zelf naar verwijst, maar blijkbaar alleen selectief leest. De lijst van bewijzen is te lang om op te noemen, maar naast Fern wezen recent ook de Britse denktank Chatham House en het Wereld Natuur Fonds op het verband tussen sojateelt en ontbossing.
Lachwekkend en treurig
De ontkenning van Nevedi van het verband tussen vlees, veevoer en ontbossing is haast lachwekkend, als de realiteit maar niet zo treurig was. Flipsen heeft natuurlijk alle recht om zijn initiatieven te verdedigen, maar zolang de sector zulke overduidelijke causale verbanden blijft ontkennen vraag ik me ernstig af wat deze waard zijn. Als de sector glashard grootschalige ontbossing door soja blijft negeren, hoe kan zij dan haar verantwoordelijkheid nemen voor duurzamere productie? Zo lang Nederland soja blijft importeren uit Zuid-Amerika, heeft de sector een aandeel in de grootschalige kaalslag die daar plaatsvindt. Ontken dit niet, maar pak het aan als motivatie voor werkelijke verandering.
Nevedi realiseert eigen doelen niet
Laten we serieus kijken naar de plekken waar er winst te halen valt. Allereerst constateren we dat RTRS, de Ronde Tafel voor Verantwoorde Soja, weinig oplevert. De sector heeft zich onder de eerder toegezegde doelstellingen uitgewurmd. Er zou op 1 januari 2015 100% RTRS-soja geïmporteerd worden. Van de 2,4 miljoen ton soja die in Nederland gebruikt wordt, was in 2013 nog maar 17% RTRS-gecertificeerd. Die 100% is dus bij lange na niet in zicht. Ten tweede draagt RTRS helemaal niet bij aan een oplossing voor ontbossing. Er wordt in Zuid-Amerika zoveel bos gekapt omdat de sojavraag maar blijft toenemen. Dat komt doordat Nederland – en andere landen – zoveel soja importeren. Of je die soja nu importeert met een RTRS-sticker erop of niet, de vraag blijft bestaan, en daarmee de druk op de landbouwgrond en daarmee de oorzaak van ontbossing.
Kansen in Europa
Het zou de heer Flipsen sieren als hij zich daarbij niet verschuilt achter vage intenties en complexiteit, maar concrete stappen benoemtWil de veevoersector werkelijk een bijdrage leveren aan het terugdringen van ontbossing, dan moet ze besluiten om haar grondstoffen veel meer uit Europa te halen dan uit Zuid-Amerika. Dat wil niet alleen Milieudefensie, maar een brede groep bedrijven die in 2011 in het Verbond van Den Bosch samen afspraken om in 2020 de helft van het eiwitrijke veevoer uit de regio te halen. CLM concludeert in monitor eiwitrijk veevoer dat vervanging van soja uit Zuid-Amerika door regionaal geteelde eiwitrijke gewassen, ontbossing vermindert.
Daarnaast geeft onderzoek uitgevoerd door de WUR aan dat Europese soja een gelijke ecologische voetafdruk heeft als soja uit Zuid-Amerika. Deze onderzoekers zien vooral kansen voor productieverhoging in Europa, waardoor de ecologische voetafdruk van de Europese soja verbetert ten opzichte van de Zuid-Amerikaanse.
Vijf voor 12
Milieudefensie roept Nevedi, na een eerdere poging vorig jaar, hierbij nogmaals op om aan te geven wat haar bijdrage is aan regionalisering van de veevoerproductie. Het zou de heer Flipsen sieren als hij zich daarbij niet verschuilt achter vage intenties en complexiteit, maar concrete stappen benoemt. Rookgordijnen opwerpen met zwartmakerij en ontkenning helpt niemand verder. En het is al vijf voor 12.
Fotocredits: Slash and burn agriculture in the Amazon, Matt Zimmerman
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
De tijd zal ons leren wat er van komt Mario. Belangrijker dan de voertechnische potenties is hier natuurlijk of het arbeidstechnisch en qua energiegebruik (dus kosten) in een modern bedrijf zal gaan passen. Maar soja en zonnebloem en snijmais zijn per slot ook betrekkelijk nieuwe gewassen, en hadden voor het zover was ook allerlei nadelen. Milieukosten van dit of dat tellen natuurlijk ook mee, maar meer in het publieke debat, NGO acties, halfbakken toezeggingen en TV programmas dan in de realiteit van het boerenbedrijf!
Dirk, Google eens < eendenkroos "cash rate of return" oras > dan vind je een pdf met haalbaarheidsstudie die een literatuur onderzoek omvat. Ik vond het een paar jaar terug, alleen al de management samenvatting vind ik een leestip. Sinds ik het zag heeft het mijn aandacht, we gaan het wel zien.
Er was/is een 'probleem' met eisen aan diervoeder op de markt brengen, maar voor eigen gebruik is het niet te verbieden blijkens een consortium die dat als ontsnappingsmogelijkheid zag om ermee te experimenteren.
PS het meest recente omvattende overzicht aan kennis over kroos vind je hier op de site van Stowa. Uit 2014.
In een Stowa kroos rapport uit 1997 staat over veevoer;
"Voeren aan vee
De voedingswaarde van organisch materiaal is hoger naarmate dit meer suikers, eiwitten en vetten bevat. Verder moet het materiaal zodanig kunnen worden aangeboden dat het door het vee als voedsel wordt geaccepteerd [diverseverwerkers (bijlage 3) pers. comm.].
Uit de tabellen ... blijkt dat kroos hoge gehalten bevat aan organische stoffen zoals eiwitten, vetten en koolhydraten en lage gehalten aan vezels, waardoor het goed afbreekbaar is en een hoge voedingswaarde heeft [Culley en Epps, 1973].
Essentiele aminozuren zijn ruimschoots aanwezig, met uitzondering van tryptofaan en methionine. Deze komen slechts in geringe mate voor [Landolt en Kandeler, 1987].
Eendekroos wordt van oudsher al gebruikt als voer voor kippen, varkens en runderen, vooral in landen in Azie en Afrika [Lumpkin en Plucknett, 1980].
Kippen gevoed met eendekroos legden meer eieren van dezeifde of hogere kwaliteit dan kippen gevoed volgens het normale dieet [Skillicorn e.a., 1993].
Verder heeft onderzoek aangetoond dat eendekroos te gebruiken is als vervanger
voor soyabonen en vis in veevoer. Een percentage van 40% vers kroos in voer zou acceptabel zijn.
Holstein runderen nemen zonder problemen voer totzich, bestaande uit 75% kroos. Dit had geen invloed op de smaak van de melk.
Kalveren, gevoed met 67% kroos en 33% ongedroogd graan namen per dag met 0,95 kg in massa toe terwijl kalveren gevoed met geconcentreerd voedsel en ongedroogd graan maar met 0,50 kg toenamen.
Dergelijke effecten werden ook gevonden bij varkens en schapen [Rusoff e.a., 1978].
Uit een ander onderzoek kwam naar voren dat eendekroos goed afbreekt in de rundermaag en dat het in combinatie met geconcentreerd voer zou kunnen worden toegepast [Huque e.a.,1996]
De score is zeergoed. "
@Mario: om een idee te krijgen: een mooie tomatenoogst uit het veld(zonder steun, voor puree): 40 ton/ha, uit de kas: 400 ton/ha/jr, maar die 40 ton komt per kg goedkoper uit. En dan gaat het hier om ongeveer zelfde product, dat is bij vergelijk kroos en soja natuurlijk totaal anders. In ieder geval, er is een dame in Wageningen die haar beste krachten geeft aan onderzoek naar de reele mogelijkheden voor eendenkroos als veevoer, en zelfs een boer die zijn koeien ermee voert, ben wel benieuwd naar de kwantiteit en kwaliteit van zijn melk!
Dirk het ging over een proefopstelling in een kas, en er zitten ook nog haken en ogen aan qua plaagrisico;
" In deze proefopstelling haalde Knol omgerekend 25 ton droge stof per hectare. Dat kan volgens hem meer worden. Hetzelfde geldt voor het eiwitgehalte. Dat was nu 23 procent. "In het open veld en met meer zonlicht kan dit hoger worden."
Een temperatuur tussen 26 en 28 graden is optimaal, volgens onderzoeker Cees Gauw. Volgens hem luistert het nauw met de teelt. Niet alleen moet de watertemperatuur goed zijn, ook de 'dichtheid van het kroos' moet optimaal zijn. Naast meststoffen en licht kan het in de toekomst ook niet zonder bestrijdingsmiddel. Eendenkroos is gevoelig voor luis."
Ik volg het kroos gebeuren al een tijdje en zie het nog wel de goeie kant op gaan daarmee, maar ja is slechts het gevoel dat bij mij overblijft..
@Mario: de mogelijkheden van algen en kroos worden al tientallen jaren gepropageerd, heb het stuk niet gelezen, maar herinner mij wel wat de bezwaren vroeger steeds waren: het moet eerst uit sloten of vijvers gevist en (indien op grotere schaal dan bedrijf), gedroogd (en dus niet zoals bijv soja machinaal vd akkers gehaald met combines, in 1 uur zoveel ton ,droog en wel) en dan moeten er nog de bitterstoffen uit gedestilleerd (maar ik zie dat chefkoks het al aan hun klanten serveren nu!), dus ik zie in Donausoja, gewoon in Europa, veel meer dan in kroos. Nu ik toch reageer, waar je zegt dat je niet aan het woord kwam, of de mond gesnoerd, dat kwam natuurlijk omdat je in de verkeerde zaal, met ander type mensen zat, ik zat ooit eens in een zaal waarin het ging over The Future of the Land, allemaal techneuten en produktiefreaks, die voor intensief, en tegen extensief waren, wat bleek? Drie maanden later was er nog zo'n congres, maar nu van de sociologen die een alternatieve mening over die toekomst hadden, en alle inputs niet op hun techische details(hadden ze geen flauwe notie van), maar op hun kosten en arbeidsbehoefte beoordeelden, van ene prof Roling, maar die had zijn eigen mensen uitgenodigd. Zowel in de ene als de andere zaal was iedereen het eigenlijk wel zo'n beetje eens met elkaar, dat lag aan de uitnodigingen en de personen (klein detail: in die eerste zat ook Louise Fresco, als enige (of zeer weinigen) was zij overgelopen indertijd van het ene kamp naar het andere). Moraal: birds of a feather, should flock together! Tenminste, als je geen burn out wilt oplopen! (Zie ook Hendrik R,#76)