Vanuit ZLTO, de zuidelijke boeren en tuindersorganisatie van ons land, klinkt de boodschap dat boeren het klimaatprobleem mee kunnen helpen oplossen. Volgens boer Piet Hermus zou het zelfs eenvoudig zijn. Zou het?
Op 12 december werd in Parijs een revolutionair klimaatakkoord gesloten tussen 195 landen. Maar nog altijd wordt niet gesproken over landbouw als oplossing.
Het is jammer dat we in de publieksmedia en bijvoorbeeld bij Pauw en DWDD niet horen of lezen dat landbouw het klimaatprobleem kan helpen aanpakken. In de media leeft de gedachte dat landbouw een probleem is. Daarom wordt er vooral over de landbouw, maar zonder die landbouw gesproken. Dat leidt steevast tot de conclusie dat we niets van de landbouw te verwachten hebben.
Organische stof
Landbouw is naast bosbouw de enige maatschappelijke sector die CO2 kan binden via planten, gewassen.
CO2 kun je met slimme landbouwmethoden aan de bodem binden via onder meer organische stof. Het zou goed zijn om bijvoorbeeld 1, 2, 3 of 4% organische stof aan de bodem toe te voegen. Dat zorgt voor een betere plantengroei, laat de biodiversiteit floreren en zorgt dat de bodem veel meer water kan bufferen. Onderdosering van organische stof is de grootste sluipmoordenaar in de hele klimaattransitie en zet mijn akkers steeds weer blank.
Klimaatmars
Landbouw als oplossing in plaats van probleem. Marjan Minnesma van Urgenda, die de klimaatzaak tegen de Staat won, begrijpt dat en nodigde een aantal boeren uit om mee te lopen in haar klimaatmars vorig jaar naar de klimaattop in Parijs. Onder hen was Hans Huijbers voorzitter van ZLTO, de grote zuidelijke landbouwbelangenbehartigingsorganisatie.
Huijbers weet een boodschap te brengen. De klimaatagenda en energietransitie worden pas volwassen als boeren en tuinders er aan bij kunnen dragen. De ene helft van de medaille is een CO2 besparingsagenda en de andere moet komen van oplossingen via land- en tuinbouw.
Boeren kunnen CO2 binden
Huijbers heeft een visie die mensen niet verwachten van een boer. Blijkbaar worden mensen die zelf geen gezond logisch boerenverstand hebben, gehinderd door vooroordelen. Landbouw kan en moet weer het rentmeesterschap krijgen over het omgaan met de bodem, alles wat daarmee samenhangt en over generaties heen denken om onze toekomst zeker te stellen.
Maatschappij! Ik spreek u aan! U schaadt en vervuilt onze akkers en gewassen met uw CO2 uitstoot, maar wij boeren willen u helpen en kunnen CO2 binden. Zie ons als oplossing. In het belang van ons allemaal. Het is soms zo eenvoudig.
Fotocredits: 'land lines', apalca
Dit artikel afdrukken
Het is jammer dat we in de publieksmedia en bijvoorbeeld bij Pauw en DWDD niet horen of lezen dat landbouw het klimaatprobleem kan helpen aanpakken. In de media leeft de gedachte dat landbouw een probleem is. Daarom wordt er vooral over de landbouw, maar zonder die landbouw gesproken. Dat leidt steevast tot de conclusie dat we niets van de landbouw te verwachten hebben.
Organische stof
Landbouw is naast bosbouw de enige maatschappelijke sector die CO2 kan binden via planten, gewassen.
CO2 kun je met slimme landbouwmethoden aan de bodem binden via onder meer organische stof. Het zou goed zijn om bijvoorbeeld 1, 2, 3 of 4% organische stof aan de bodem toe te voegen. Dat zorgt voor een betere plantengroei, laat de biodiversiteit floreren en zorgt dat de bodem veel meer water kan bufferen. Onderdosering van organische stof is de grootste sluipmoordenaar in de hele klimaattransitie en zet mijn akkers steeds weer blank.
Klimaatmars
Landbouw als oplossing in plaats van probleem. Marjan Minnesma van Urgenda, die de klimaatzaak tegen de Staat won, begrijpt dat en nodigde een aantal boeren uit om mee te lopen in haar klimaatmars vorig jaar naar de klimaattop in Parijs. Onder hen was Hans Huijbers voorzitter van ZLTO, de grote zuidelijke landbouwbelangenbehartigingsorganisatie.
Huijbers weet een boodschap te brengen. De klimaatagenda en energietransitie worden pas volwassen als boeren en tuinders er aan bij kunnen dragen. De ene helft van de medaille is een CO2 besparingsagenda en de andere moet komen van oplossingen via land- en tuinbouw.
Boeren willen helpen en kunnen CO2 binden. Zie ons als oplossing. In het belang van ons allemaal. Het is soms zo eenvoudigToen Huijbers Minnesma zijn verhaal vertelde, gebeurde er iets bijzonders. Zelfs sceptische mensen die het aanhoorden zagen tot hun opluchting dat landbouw in plaats van een probleem een oplossing kan zijn. Ik was uitgenodigd en maakte een emotionerend moment mee, toen ik de lading van de boodschap door voelde dringen. Landbouw kan zelfs in de transitieagenda de toon zetten.
Boeren kunnen CO2 binden
Huijbers heeft een visie die mensen niet verwachten van een boer. Blijkbaar worden mensen die zelf geen gezond logisch boerenverstand hebben, gehinderd door vooroordelen. Landbouw kan en moet weer het rentmeesterschap krijgen over het omgaan met de bodem, alles wat daarmee samenhangt en over generaties heen denken om onze toekomst zeker te stellen.
Maatschappij! Ik spreek u aan! U schaadt en vervuilt onze akkers en gewassen met uw CO2 uitstoot, maar wij boeren willen u helpen en kunnen CO2 binden. Zie ons als oplossing. In het belang van ons allemaal. Het is soms zo eenvoudig.
Fotocredits: 'land lines', apalca
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
#62 Jopie. Waar heb je die uitnodiging gezien m.b.t. die 18e oktober? Dan zal ik eens proberen te zorgen dat jij er ook een krijgt. Ik heb wel mailadres en telefoonnummer van de organisator. En m.b.t. fossiel heb je gelijk. Fossiel zo veel mogelijk in de bodem laten. De term stranded assets valt m.b.t. fossiel meermaals. M.b.t. CO2 in de bodem, dat gaat niet makkelijk, helemaal niet. Dat gaat gewoon moeilijk. Dat weten wij en vooral jij het beste. Het mag geen dubieus verhaal worden. En jouw twijfel zal ik ook zeker meenemen in mijn verhaal.
M.b.t. windmolens hebben collega's en ik een windmolencooperatie (Cooperatie Zonzeelse Wind UA) opgericht en zitten nu met onze club langs de A16 waar de provincie en gemeenten 100 MW willen realiseren aan tafel bij instanties en volgen de procedures m.b.t. sociale wind en maatschappelijke participaties via NRD, MER en PIP. Wij gaan voor 100% revenuen in het eigen gebied boor boer en burger. Dus niet voor een grote ontwikkelaar of exploitant.
Dick Veerman , #58, ik heb me opgegeven voor de bijeenkomst van Down2earth. Ik ben geen agripooler, vermoedelijk zal ik daar niet zijn, tenzij op uitnodiging van Piet.
Piet Hermus , #61, ik geef zeker niet op. Je bent uitgenodigd om op ons bedrijf langs te komen om te kijken wat we allemaal doen. Maar uit wat ik op eigen bedrijf zie en wat ik aan studies tegen kom, kan ik mezelf niet wijs blijven maken dat we dat als boeren wel even CO2 in de bodem op gaan slaan. Ik denk dat het veel belangrijker is om zo veel mogelijk fossiel in de grond te laten zitten, dan allerlei speculatieve en onbewezen methoden te bedenken om het de vrijgekomen CO2 weer op te slaan. Ook dat probeer ik met zonnepanelen, participaties in windmolens en een volledig electrische schoffelmachine. Deze winter wil ik gaan proberen een trekker om te bouwen naar electrisch. Opgeven? Echt niet! Maar mezelf voor de gek houden met een dubieus verhaal? Zeker niet.
#60 Bij feiten en gevolgen van die feiten, zoals m.b.t. het klimaat, zit bij hen die het betreft, overkomt vaak ook een gevoel en ervaring. Dat maakt dat artikel van Dallinga toch ook duidelijk. Op elke plek in de wereld is dat verschillend. De oorlog in Syrië mede a.g.v. het klimaat, honger in Ethiopie is uiteraard van een andere orde dan een verzopen aardappel en een ijstorm in Oost-Brabant zoals afgelopen juni.
En toch ook deels weer niet. Ieder voelt altijd zijn of haar eigen leed. Klimaatverandering leeft niet in ons land, in de hoofden van het gros van de mensen, de GTST-kijker, omdat het nog weinigen tastbaar raakt. Maar dat komt nog wel! Hoewel.... de vluchtelingenstroom waar menigeen zich druk over maakt, is er wel deels een gevolg van. De AZC-protesten dus ook. Merkel's 'Wir schaffen dass' en de reacties daarop komen dus deels voort vanuit die cognitieve dissonantie. m.b.t. mondiale problemen, ook klimaatproblemen. En dat terwijl de Duitse Energiewende al leidt to verliesleidende energiegiganten zoals EON, RWE. In Duitsland is er een besef. Maar men accepteert niet dat het koopkracht kost. In ons land ook niet trouwens.
Gedachtewisselingen zijn nodig om besef te weken. Aanvankelijk zal dat enigszins vrijblijvend zijn, maar na korte tijd moet de vrijblijvendheid er gewoon vanaf. Jopie maakt zich er dus te makkelijk vanaf. Hij heeft het dus eigenlijk al opgegeven. Hij geeft dus al aan dat de wereld naar een Kladderadatsch zal gaan. Er zal een studieveld open liggen. Goh! Nou. Dat moet toch plaats vinden. Laat maar gebeuren.
Volgens mij is veel al bestudeerd en gaat het er om dat de juiste studies tot de juiste conclusies moeten leiden en tot de juiste maatregelen. Een heleboel spin? De noodzakelijke spin! En zo'n conferentietje zoals op 18 okt. waarbij een jan-boerenfluitjes-boer, als mijn persoon komt, is toch niet te betitelen als veel spin.
(Oh ja. Agv. weersellende in Oost-Brabant afgelopen juni gingen bij ons in de buurt boeren mopperen, omdat ze zich tekort gedaan voelden als er een zak geld vanuit het Rijk die kant op zou gaan. Hier ervoer men eerder en vaker weerscalamiteiten en was het vaak oorverdovend stil. Als afdelingsvoorzitter moest ik er wat mee en stuurde ZLTO Den Bosch een brief . N.a.v. die brief waren collega-afdelingsvoorzitter AriaanStraver uit Almkerk en ik vanuit de westelijke ervaringen uitgenodigd om de Oostelijke afdelingsvoorzitters (zoals Jos Verstraten) en diverse beroepskrachten bij te praten. )
Piet, moeten we dan begrijpen dat we het een vrije gedachtenwisseling is die moet leiden tot experimenten?
Dan is de conferentie nu al samen te vatten met de woorden die Jopie net citeerde vanaf Grist: "So we have a hugely promising field of study, with limited science, and lots of spin."
Ik stel het hogelijk op prijs als juist Jopie erbij zou kunnen zijn. (Ik zou zelfs zijn hulp m.b.t. informatie zeer op prijs stellen. Hier op Foodlog heb ik al veel van hem gelezen en veel geleerd.)
Zelf besef ik, zeker sinds de start van deze draad hier op Foodlog, dat de landbouwoplossing compex is. CO2 opslag via planten is een zeer lang proces. Maar CO2 opslag via planten in de bodem dient meerdere doelen dan enkel een klimaatdoel. Daar ben ik intussen achter. O.a. bodemdegeneratie op wereldschaal keren. Sinds de les van de Es van afgelopen voorjaar via Henk Breeman in de Rode Hoed en Kunstmest is Vrede in Trouw moet je het zelfs geo-politieker trekken. Bovendien is het CO2 in de bodem brengen via planten een communicatiemiddel om het oude denken echt te doorbreken en de urgentie van de bodemdegeneratie en uitputting van essentiële grondstoffen te gaan beprijzen; Dick's eco-budget.
Via dat CO2 in de bodem via planten kun je de landbouw en de boer weer een maatschappelijk belangrijker rol toeschuiven. De trend is dat boeren steeds meer geketend worden en weer een soort van willoze lijfeigene worden van hun grond. Dick heeft het soms over een nieuw soort van horigheid. Ik denk dat dit een gevaarlijke trend is. Zoals in onze vrije westerse wereld is een vrije ondernemende, initiatiefrijke boer binnen kaders en een besef van goed rentmeesterschap een middel om goede verantwoorde landbouw te bedrijven. Een boer die dingen voor eigen rekening en risico doet. Alle onderhorige soorten van boeren zetten niet dat ene stapje extra, die missen de motivatie.
Ik ben geen echte cijfertjesman. Maar kan wel wat met cijfertjes. Op de huidige manier zijn we slechts bezig als mensheid om op een blinde muur af te rijden. We kunnen nog wat afslagen nemen, maar dan moet dit blijkbaar met enige urgentie wel gebeuren. Blijkbaar zijn we als mensheid of grote groepen liever cognitief dissonant en hebben het liever over futiele zaken (Ook hier op Foodlog; voorbeelden te over). Het proberen de klimaatverandering aan te pakken op een juiste manier is ook een morele kwestie. Een deel kun je via landbouw doen, door als via landbouw de mogelijkheden beperkt zijn, ze via landbouw niet erger te maken. Het heeft ook een mondiaal psychologisch effect zoals journalist Maarten Dallinga onlangs beschreef.
Die 18e ben ik ook gevraagd vanuit mijn stuk in NRC van 29 juni vanuit de tastbare ervaringen als boer met bijna 2 decennia gewasschades. Het is dus geen top-down discours van praten, maar wil men ook een gewone jan-boerenfluitjes-boer horen.