2 min
Nederlandse kolencentrales produceerden in het eerste half jaar van 2021 bijna 50% meer stroom dan in dezelfde periode een jaar eerder. Door torenhoge gasprijzen is de meest vervuilende bron van elektriciteit na jaren van daling weer in trek. Tata Steel beweert juist van de kolen af te stappen.
Omdat kolen van alle fossiele brandstoffen de meeste gasvormige koolstof de atmosfeer in blazen, noemt Marjan Minnesma, directeur van klimaat-NGO Urgenda, dat "vreselijk. Als we hier over dertig jaar op terugkijken, tikken we ons tegen het voorhoofd. Dat na de recente bosbranden en overstromingen de kolencentrales weer volop draaien." Om nog toe te voegen: "Zijn we helemaal gek geworden?”
De oorzaak voor de toegenomen kolenstook legden we begin deze maand uit. Economisch herstel na corona, beperking van de winning van schaliegas in de VS en de koude winter hebben de voorraden beschikbaar flink laten krimpen. Nu moeten we toevoegen dat Nederland tot de beste plekken in de EU behoort elektra op te wekken uit kolenstook omdat we hier de modernste en daarmee 'schoonste' kolencentrales van Europa hebben.
Dat is een ongemakkelijke waarheid. Zelfs wijze critici beweren dat kolen altijd fout zijn omdat we naar andere energie moeten streven. Maar als die niet beschikbaar of betaalbaar is, gaat dat argument niet op. De Volkskrant meldt dat in Zuid-Europa inmiddels onrust onder consumenten is ontstaan over de hoge energienota's.
Onafhankelijkheid
Nadat de majeure CO2-uitstoter Tata Steel in IJmuiden onlangs ontdekte dat het van de redactie van NRC Handelsblad en D66 de nodige ruimte kreeg om in Nederland gevestigd te blijven, besloot het bedrijf afgelopen week over te stappen van kolen op zogeheten klimaatneutrale waterstof. Omdat klimaatneutrale waterstof voorlopig een droombeeld is, zal het bedrijf in de praktijk overgaan op gas, een fossiele brandstof die Nederland vermoedelijk zal moeten importeren als ons land de eigen gasproductie - net als de VS - wil beperken. Daarmee wordt Nederland qua energie afhankelijk van Rusland, terwijl het argument voor het openhouden van Tata onafhankelijkheid van buitenlandse staalleveringen is.
Tata blijft, maar wordt (te) duur
Economen rekenden voor de prijsstijgingen van gas al uit dat grijze en vooral blauwe waterstof een slechtere invloed op het klimaat heeft dan gas en olie terwijl groene waterstof economisch niet uit kan zonder een zodanig hoge prijs voor CO2-uitstootrechten dat de markt ontwricht raakt. Mondiaal zullen ieder geval overheden buiten de EU huiverig blijken voor het zetten van dergelijke hoge prijzen.
Overgang op waterstof door Tata zal in alle scenario's tot een hogere kostprijs leiden. De kostprijs zal bovendien hoger oplopen door de extra milieu- en gezondheidsmaatregelen die de politiek eist, zodat niet ondenkbaar is dat de Nederlandse staalonafhankelijkheid met op dit moment nog onvoorziene subsidies in het leven zal moeten worden gehouden.
Minnesma heeft gelijk als ze zegt dat kolenstook een slechte zaak is. De markteconomische alternatieven voor ander efficiënte energiebronnen zijn echter minder evident. Harder gezegd: de markt biedt ze niet en de Nederlandse overheid kan ze niet eindeloos voorfinancieren.
Dit artikel afdrukken
De oorzaak voor de toegenomen kolenstook legden we begin deze maand uit. Economisch herstel na corona, beperking van de winning van schaliegas in de VS en de koude winter hebben de voorraden beschikbaar flink laten krimpen. Nu moeten we toevoegen dat Nederland tot de beste plekken in de EU behoort elektra op te wekken uit kolenstook omdat we hier de modernste en daarmee 'schoonste' kolencentrales van Europa hebben.
Dat is een ongemakkelijke waarheid. Zelfs wijze critici beweren dat kolen altijd fout zijn omdat we naar andere energie moeten streven. Maar als die niet beschikbaar of betaalbaar is, gaat dat argument niet op. De Volkskrant meldt dat in Zuid-Europa inmiddels onrust onder consumenten is ontstaan over de hoge energienota's.
Minnesma heeft gelijk als ze zegt dat kolenstook een slechte zaak is; dat mag geen twijfel lijden. De markteconomische alternatieven voor andere efficiënte energiebronnen zijn echter minder evidentMet de aandacht voor deze kale feiten willen we niet zeggen dat kolenstook in Nederland geen kwaad kan. Integendeel. Beter zou het bovendien zijn om alle stook van fossiele brandstoffen uit te bannen. Het feit dat de wereld ondanks het klimaatakkoord van Parijs toch zo gemakkelijk weer op kolen overstapt, laat echter zien waar de prioriteiten van de markt liggen.
Onafhankelijkheid
Nadat de majeure CO2-uitstoter Tata Steel in IJmuiden onlangs ontdekte dat het van de redactie van NRC Handelsblad en D66 de nodige ruimte kreeg om in Nederland gevestigd te blijven, besloot het bedrijf afgelopen week over te stappen van kolen op zogeheten klimaatneutrale waterstof. Omdat klimaatneutrale waterstof voorlopig een droombeeld is, zal het bedrijf in de praktijk overgaan op gas, een fossiele brandstof die Nederland vermoedelijk zal moeten importeren als ons land de eigen gasproductie - net als de VS - wil beperken. Daarmee wordt Nederland qua energie afhankelijk van Rusland, terwijl het argument voor het openhouden van Tata onafhankelijkheid van buitenlandse staalleveringen is.
Tata blijft, maar wordt (te) duur
Economen rekenden voor de prijsstijgingen van gas al uit dat grijze en vooral blauwe waterstof een slechtere invloed op het klimaat heeft dan gas en olie terwijl groene waterstof economisch niet uit kan zonder een zodanig hoge prijs voor CO2-uitstootrechten dat de markt ontwricht raakt. Mondiaal zullen ieder geval overheden buiten de EU huiverig blijken voor het zetten van dergelijke hoge prijzen.
Overgang op waterstof door Tata zal in alle scenario's tot een hogere kostprijs leiden. De kostprijs zal bovendien hoger oplopen door de extra milieu- en gezondheidsmaatregelen die de politiek eist, zodat niet ondenkbaar is dat de Nederlandse staalonafhankelijkheid met op dit moment nog onvoorziene subsidies in het leven zal moeten worden gehouden.
Minnesma heeft gelijk als ze zegt dat kolenstook een slechte zaak is. De markteconomische alternatieven voor ander efficiënte energiebronnen zijn echter minder evident. Harder gezegd: de markt biedt ze niet en de Nederlandse overheid kan ze niet eindeloos voorfinancieren.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
#14 Door de output van CO2 emissie modellen in te voeren in klimaatmodellen weten klimaatwetenschappers hoeveel de temperatuur in de toekomst zal stijgen. Er zijn intussen al meer dan 100 verschillende klimaatmodellen gebouwd, allicht dat er een tussen zit die het juiste getal uitpoept.
#10 Enno, "want anders dan klimaatwetenschappers, economen en politici kan ik niet in de toekomst kijken. " Kan jij mij uitleggen hoe klimaatwetenschappers in de toekomst kijken?
#12 Daarbij moet opgemerkt worden dat de Britten vol hebben ingezet op windenergie. Door het rustige weer van de afgelopen week is de productie daarvan op een (te) laag pitje komen te staan: Bloomberg.
En dan even die arme Britten: ze zijn grote gasimporteurs en daarom wordt gevreesd voor een gat in het besteedbaar inkomen van huishoudens.
In Trouw een tekst over de gasboringen onder de Waddenzee. Ze worden veroordeeld, maar begrijpelijk in het licht van het bovenstaande is waarom ze door zullen gaan.