Remkes liet de polder weer herleven. Het leek er zelfs op dat het regeerakkoord stiekem kon worden aangepast door de stikstofdoelen wat losser te interpreteren. Remkes adviseerde de coalitie van Rutte IV 'vooralsnog' vast te houden aan 2030 voor halvering van de uitstoot, met twee meetmomenten in 2025 en 2028. Niet te scherp, want de resultaten laten zich niet dwingen. Het halen van het 2030-doel komt wel op bijvoorbeeld 10 maar niet op 1, 2 of 3 jaar aan.

Toen Piet Adema, de nieuwe minister van landbouw, die gedachte gisteravond tijdens een spreekbeurt in Drachten onderschreef, liet D66 zich voor het eerst sinds Remkes' advies van zich horen. Kamerlid De Groot eiste vanmorgen dat Adema zijn woorden terugnam. Dat deed Adema aanvankelijk niet.

D66 dreigde eigenlijk met het opblazen van het kabinet en kreeg bijval van de VVD. De twee partijen gingen op hun strepen staan en kozen voor een pre-Remkes interpretatie van het regeerakkoord. Uiteindelijk ging de minister daarom overstag met de boodschap dat hij achter Remkes en de doelen uit het regeerakkoord stond. Daarmee was een kabinetscrisis weer voorkomen.

Porthos
De consequentie daarvan is dat minister Van der Wal nu weer moet zeggen dat ze extra versneld boeren en andere bedrijven moet uitkopen om in Nederland te kunnen bouwen. Dat zei ze nadat de hoogste rechter vandaag in de Porthos-zaak had verklaard dat bouwprojecten geen bouwvrijstelling mogen krijgen. Dat heeft tot gevolg van dat vele tienduizenden bouwprojecten weer stilliggen. Die weer vlottrekken vergt zogenaamde 'stikstofruimte' die alleen te maken is door vooral boerenbedrijven uit te kopen en bedrijven als Rockwool en Tata stil te leggen. Dat gaat niet zomaar zonder astronomische kosten en tegenreacties in de vorm van langdurige juridische procedures. De 'snelheid' die Van der Wal zich wenst, eindigt zo weer in trage onhaalbaarheid. Dat zou de minister voor Stikstof en Natuur zich zo langzamerhand weleens mogen realiseren. In de paniek van het moment lukt dat niet kennelijk niet meer.

Mommaas
We zijn inmiddels een land in diepe verwarring omdat Den Haag wel roept maar niet weet hoe het verder moet. Volgens Hans Mommaas, de gisteren in functie getreden voorzitter van de Ecologische Autoriteit, wordt het land pervers bestuurd doordat onze regering strikt aan onhaalbare en niet altijd zinvolle stikstofnormen vasthoudt. De politiek liet vandaag zien geen boodschap aan wijze autoriteit te hebben.

Op gezag van Mommaas mag geconstateerd worden dat het ooit zo ordelijke Nederland in perverse verwarring verkeert. Want wat bedoelde Remkes nou? Hij zei toch echt dat jaartallen niet zo belangrijk zijn. Het kabinet onderschreef zijn advies en dus die uitspraak. Maar nu niet meer. Woorden doen ertoe, zei Remkes. Maar net als de Autoriteit, telden ze vandaag in Den Haag niet.

Misschien is het toch tijd voor echte verkiezingen, hoe jammer dat ook is van het goede werk van Remkes.




4 November 2022

Een Update bij dit stuk dat incorrect gekleurd is door de koppenmaker van Trouw: minister Adema heeft geen woorden teruggenomen en maakte dat gisteravond in de Kamer nog eens duidelijk.

Remkes stelde een polder voor die door het kabinet is omarmd. "En daar blijf ik bij", zei Adema tegen Kamerlid Tjeerd de Groot die daarmee in het zand beet.

Wat wil De Groot? Vermoedelijk eerst een stikstofakkoord en pas dan een landbouwakkoord omdat hij anders vreest dat het landbouwakkoord het stikstofakkoord zou kunnen overrulen. Na de jongste modelperikelen lijkt een stikstofakkoord echter nog wel een eindje weg.

Is dat een reden om niet aan een landbouwakkoord te werken?
Dit artikel afdrukken