Natuur is voor mij het geheel van processen waarmee de aarde zichzelf door middel van mee- en tegenkoppeling steeds weer in balans brengt. Deze processen draaien om wisselwerking tussen levende en niet levende materie. Mensen zijn onderdeel van de levende materie, net zoals allerlei micro-organismen als virussen, bacteriën, gisten en schimmels (mijn microbioom) deel uitmaken van mijn lichaam.

Natuurbeheer is ook zelfzorg
Als ik ongezond eet, giftige stoffen binnen krijg of psychische stress ervaar, verlies ik veerkracht en kan mijn lichaam zichzelf niet meer goed reguleren. Er is minder kwaliteit in mijn leven, ik ga eerder dood, zelfs voortplanting en continuïteit van de soort komt in gevaar. Zelfzorg vraagt zelfkennis, weten hoe mijn lichaam in relatie tot mijn omgeving werkt en wat nodig is om in vorm en in balans te zijn. Zelfzorg is te beschouwen als een vorm van persoonlijk natuurbeheer.

Natuurbeheer in plaats van natuurbescherming
‘Bescherming’ heeft de connotatie van het bestaande behouden. Omdat natuur voor mij niet statisch is, maar zich voortdurend ontwikkelt naar een (nieuwe) balans, geef ik de voorkeur aan natuur’beheer’. Natuurbeheer betekent dat regulerende processen hun werk kunnen doen, bijvoorbeeld dat na verstoring pioniersoorten worden opgevolgd door andere soorten en er een complex, meer stabiel ecosysteem ontstaat. Complexiteit brengt kwaliteit en continuïteit.

Natuurbeheer vraagt om naturalistische intelligentie, diepgaande kennis van de werking van natuurlijke systemen en regulerende processen, inclusief (de grenzen van) menselijk ingrijpen in die processen. Zodat we intelligent gebruik kunnen blijven maken van de rijkdom, veerkracht en schoonheid van wat de aarde voortbrengt. De aarde heeft de mens niet nodig om te blijven voortbestaan. Natuurbeheer is dus ook te beschouwen als een vorm van zelfzorg.

In Wat is ...? gaan we met bekende en minder bekende mensen op zoek naar wat hen motiveert om te ontdekken of we elkaar van daaruit weer kunnen vinden. Waarom we dat doen lees je in De ontdekking van de ander.

Dit artikel afdrukken