Na zwaar tafelen veel groente en fruit eten

Iedereen moet voldoende vitaminen zien binnen te krijgen. Meestal lukt dat met een gewoon gevarieerd voedingspatroon. Maar wie lijdt aan het metabool syndroom doet er goed aan af en toe het peil van de vitamine C in zijn of haar lichaam extra op te schroeven door veel fruit en groente te eten. Een tijdje veel en ongezond schransen, zoals tijdens de feestdagen, kan een zware belasting zijn voor het zelfreinigende vermogen van het lichaam. Soms zelfs met fatale gevolgen.

Dat concluderen onderzoekers van het Linus Pauling Institute in Oregon; ze zijn gespecialiseerd in vitamineonderzoek. Onderzoeksleider Maret Traber is een autoriteit op het gebied van vitamine E. De in water oplosbare vitamine C is zo belangrijk, omdat deze de potente antioxidante werking van in de vet oplosbare vitamine E beschermt. Zonder vitamine C geen effectieve vitamine E, zegt Traber.

Het metabool syndroom is een cluster van kwalen, het voorportaal voor diabetes type 2, hart- en vaatziekten en sommige kankers. Wie drie van de volgende vijf aandoeningen heeft, heeft metabool syndroom: buikobesitas, hoge bloeddruk, hoog bloedsuikergehalte, hoog niveau vetdeeltjes in het bloed en laag HDL-cholesterol. Naar schatting lijdt 25% van de wereldbevolking eraan. De belangrijkste oorzaak is een ongezonde leefstijl.

Verhoogde inflammatie
Onder normale omstandigheden verbruiken metaboolsyndroompatiënten al veel antioxidanten, meer dan gezonde personen. Bij veel stofwisselingsprocessen komen verbrandingsproducten zoals vrije radicalen vrij. Ze worden geneutraliseerd door antioxidanten, waaronder vitamine C en E. Dat doen zij door elektronen af te staan aan de verbrandingsproducten, vaak agressieve verbindingen met zuurstof. Die zuurstofverbindingen zijn in feite gifstoffen die opgeruimd moeten worden.

Als er zwaar en vet getafeld is, is de belasting op dat systeem zo groot, dat er een tekort aan antioxidanten, waaronder vitamine C en E, optreedt. Er doet zich een reeks van ontregelende processen voor.

Het teveel aan voedsel veroorzaakt een verstoring in de darmbacteriën (dysbiosis genoemd), met als gevolg een verhoogde inflammatie en een ontregeling van de darmfunctie. Daarbij komen giftige afvalstoffen vrij, onder andere van dode bacteriën. Dat proces heet endotoxemie, met als kwalijkste product de stof LPS. Die dringt door de verzwakte darmwand (de zogeheten leaky gut) het lichaam binnen en kan een heftige immuunreactie veroorzaken.

De darmwand is verzwakt doordat de cellen beschadigd zijn door de vrije radicalen, die elektronen ‘stelen’ van de vetmoleculen in de wand. Dat proces van lipideperoxidatie is een vorm van zuustofvergiftiging. Eenmaal in de bloedbaan worden de gifstoffen opgeruimd door neutrofielen, witte bloedlichaampjes die hele bacteriën verzwelgen door fagocytose. Daarbij wordt een agressieve chloorverbinding gebruikt, zeg maar bleekwater. Dat is vorig jaar voor het eerst beschreven. En wat moet dat bleekwater weer neutraliseren? Vitamine C en E.

Vitaminerijke voeding
Er is veel discussie over het nut van suppletie van antioxidante vitaminen. De vraag daarbij is telkens of de stof wel terechtkomt waar deze werkzaam moet zijn.

Het innemen van hoge doses vitamine C met pilletjes leidt maar tot een geringe verhoging van werkzame vitamine C. Bovendien zijn er vele andere stoffen in de lichaamsprocessen actief als antioxidanten, niet alleen de vitamines.
Het Linus Pauling Institute adviseert vitaminerijke voeding, fruit en groente omdat de vitamine C en E daaruit beter wordt opgenomen. Bovendien bevatten die voedingsmiddelen veel vezels, die ook noodzakelijk zijn voor een goede gezondheid van de darmen.