Bijna 6 procent van het bier dat wordt gedronken is alcoholvrij. In Nederland steeg de consumptie van alcoholvrij bier in 2018 met 32 procent naar 638 duizend liter, terwijl er niet meer bier werd gedronken.

abn amro alcoholvrijAlcoholvrij bier verovert marktaandeel, bron: Euromonitor

Het succes van alcoholvrij bier is onder meer te danken aan smaakinnovatie. Niet alleen gewoon bier is verder ontwikkeld, ook witbier en speciaalbier zonder of met minder alcohol worden meer aantrekkelijk. Dit is terug te zien in de schappen. Volgens marktonderzoekbureau Nielsen is het aantal varianten alcoholvrij speciaalbier in de supermarkten flink toegenomen. Het aandeel alcoholvrij bier in winkels ligt daarmee inmiddels op 6,3 procent. Online is dit aandeel volgens Nielsen twee keer zo hoog.

Dat de innovaties op het gebied van alcoholvrije varianten toenemen, blijkt eveneens uit cijfers over nieuwe introducties. In Europa was 2018 een piek-jaar. Hoewel het overgrote deel bier betrof, gingen ook andere type dranken alcoholvrij de markt , zoals diverse varianten ‘sterke’ drank. Dit jaar valt juist het relatief grote aantal nieuwe typen alcoholvrije wijn en cider op.

abn amro alcoholvrij 2Veel nieuwe supermarktintroducties van alcoholvrije drank in 2018 in Europa, bron: GNDP Mintel (2019 tot november)

ABN Amro verwacht dat het aantal nieuwe introducties van alcoholvrije wijn en 0%-gedestilleerd gestaag toeneemt. Wijnproducenten kunnen dankzij nieuwe distillatie- en filtratietechnieken de smaak van wijn veel beter behouden en zien daardoor mogelijkheden. Het de-alcoholiseren van wijn, waarbij de alcohol er pas later uit wordt gehaald, is daar een voorbeeld van.

Het Spaanse wijnhuis Torres is een paar jaar geleden een van de eerste wijnhuizen die met een alcoholvrije wijn de markt op kwam, ook Gato Negro heeft alcoholvrije wijnen en dit jaar heeft La Tulipe van de Nederlandse wijnboer en schrijver Ilja Gort dit jaar een alcoholvrije sparkling wijn gelanceerd. Toch wordt het grootste deel alcoholvrije wijnen vooralsnog geproduceerd door ondernemers die zich hier volledig in specialiseren. Een van de grootste producenten in deze categorie is het Duitse Carl Jung. En hoewel de alcoholvrije wijnen in opkomst zijn, is het aandeel nog klein. ABN AMRO schat het aandeel alcoholvrije wijnen op maximaal 1 procent van de totale wijnverkopen in Nederland.

Ook bij alcoholvrije destillaten openen nieuwe smaak-innovaties marktkansen. Zo gebruiken onder meer het Britse Seedlip en de Belgische producenten NONA June en No Ghost in a Bottle nieuwe technieken om de smaak van gin te evenaren. Maar dan dus zonder alcohol. De alcoholvrije gin krijgt een vergelijkbare smaak doordat het net als normale gin via een distillatieproces tot stand komt.

Dat Seedlip daarmee succes boekt, blijkt wel uit het feit dat Diageo onlangs zijn minderheidsbelang in Seedlip opschroefde naar een meerderheidsbelang. Diageo is de grootste alcoholproducent ter wereld en bekend van onder meer Smirnoff en Guinness. Ook de overname van de importeur van alcoholvrije drank La Source door Delta Wines, de grootste wijnimporteur van Nederland, laat zien dat alcoholvrij steeds meer voet aan de grond krijgt. Met dalende verkoopvolumes voor wijn en sterk lijken traditionele spelers het belang van alcoholvrije dranken in te zien. Nu grote bedrijven instappen komt er meer geld beschikbaar voor innovatie en marketing, wat weer voor een versnelling van de groei van alcoholvrije dranken kan zorgen.

En ook de consument is er klaar voor. Consumenten drinken steeds minder alcohol. Volgens het Nederlands instituut voor alcoholbeleid (STAP) is de alcoholconsumptie in pure liters alcohol in 10 jaar tijd met 10 procent afgenomen. Zowel de consumptie van bier (min 15 procent) als van wijn (min 5 procent) en gedestilleerd (min 10 procent) nam per hoofd van de bevolking af. Ondernemers zien dit terug in lagere verkoopvolumes. Tussen 2012 en 2018 zijn de wijnverkopen volgens onderzoeksbureau Euromonitor met 12 procent afgenomen naar 369 miljoen liter wijn.

abn amro alcoholvrij 3Alcoholconsumptie per hoofd van de bevolking in tien jaar tijd met 10 procent gedaald, bron: STAP

abn amro alcoholvrij 4Zoekterm ‘alcoholvrij’ steeds vaker gebruikt, bron: Google trends

De afname van het alcoholgebruik hangt samen met de wens van consumenten om gezonder te leven. Die wens wordt ondersteund en gevoed door internationale initiatieven als Dry January, Club Soda of Morning Gloryville. Consumenten gaan vervolgens actief op zoek naar alternatieven voor alcoholhoudende dranken.

Marketeers sluiten aan bij de wensen van de consumenten door het gezonde aspect van alcoholvrij te benadrukken en tegelijk het goede en plezierige – de smaak en de beleving – van alcohol te behouden. Zo zijn sommige alcoholvrije varianten van gin alleen in slijterijen te vinden en worden diverse typen alcoholvrij gedestilleerd in de horeca met evenveel beleving en aantrekkelijkheid geserveerd als normale vormen van sterke drank.

De combinatie van innovatie op smaak, inzetten op beleving en de behoefte aan alternatieven voor alcoholhoudende dranken, zorgt er volgens ABN AMRO voor dat de markt voor alcoholvrije wijn en sterk de komende jaren toeneemt.

Dry January
Dry January is een campagne die is ontstaan in het Verenigd Koninkrijk en die consumenten aanmoedigt om in januari geen alcohol te drinken. Inmiddels is het een term die is overgewaaid naar andere delen van de wereld, zoals Nederland. Allerlei bedrijven springen op de trend in door alcoholvrije alternatieven aan te bieden.

Club Soda en Morning Gloryville
Club Soda is een beweging uit het Verenigd Koninkrijk die een alcoholvrije levensstijl stimuleert door alcoholvrije feesten en festivals te organiseren. Op die manier wil Club Soda aantonen dat alcoholvrij en feesten goed samen gaan. Een andere organisatie die hier op aanhaakt is het Londense Morning Gloryville, dat feesten in de ochtend organiseert. In oktober vond het eerste feest van deze organisatie plaats in Amsterdam.

Nadia Menkveld is sector econoom bij ABN AMRO. Dit artikel verscheen eerder vandaag op de website van ABN AMRO insights.
Dit artikel afdrukken