3 min
Drie jaar achtereen verdienden mosselmannen weinig of helemaal niets. Het leidde tot een nieuw initiatief. Oud eigenlijk, bekend onder boeren; de handen ineen, een coöperatie. Marinus Padmos, mosselkweker en initiatiefnemer van de nieuwe coöperatie van mosselkwekers, legt het uit aan boord van zijn mosselkotter, de BRU 36 Johannes Cornelis. Foodlogs Lin Batten mocht een dagje meevaren.
Om 05:15 gaat de wekker. De kotter vertrekt om half 7 vanuit Bruinisse. Voor Padmos is dat uitslapen. We kunnen later weg omdat het getij nog hoog staat tot laat op de dag. Ik vind het schip in het pikkedonker aan het einde van een landweggetje.
Antoine, een van de bemanningsleden, verwelkomt me vriendelijk. De mosselkotter is brandschoon en luxueus ingericht, inclusief magnetron, twee keukens met inductiekookplaten, koelkasten en drie aparte slaapkamers (‘hut’ in schippersjargon). “Als we naar de Waddenzee gaan, zijn we soms wel 4 à 5 dagen weg”, zegt Padmos.
Op bestelling
Vandaag gaan we niet naar de Waddenzee, waar het mosselzaad grotendeels vandaan gehaald wordt. “We gaan op bestelling 70.000 kilo consumptiemosselen vissen,” legt Padmos uit, “op het perceel aan de kust van Burgsluis.” Deze consumptiemosselen zijn zo’n 2,5 jaar oud. Het is een vruchtbaar en relatief groot perceel (11 hectare) en al de zesde keer dat Padmos hier gaat oogsten. Met vruchtbaar bedoelt hij dat mosselen hier goed aan voedsel kunnen komen en dus lekker groeien.
De uiteindelijke vangst van 75.000 kilo aan mossels
Mosselvissen
Ondertussen is het vissen begonnen. Johan, het andere bemanningslid, en Antoine staan aan de lopende band om de zeesterren en krabben uit de vangst te pikken. De zwarte drek uit de mosselnetten kleddert in de spoelerij. Na 3 uur vissen is het mosselruim gevuld en varen we naar de veiling in Yerseke, waar Wim Witkam van mosselhandel Prins & Dingemanse B.V. ons staat op te wachten. Het Zeeuws van de mannen klinkt sterker naarmate het gesprek vordert. Ik versta er geen woord van. Een vlucht meeuwen valt aan op de zeesterren, de grootste vijand van de mossel, die buiten de percelen worden gelost. Uiteindelijk vangen we 75.000 kilo, maar een kilootje meer of minder, daar kijkt de handelaar niet van op.
Marinus Padmos aan het roer van de Johannes Cornelis, BRU 36
De Mossel Compagnie
Met “eerst verkopen en dan vissen” pogen de mosselmannen de mosselkweek rendabeler te maken. “De afgelopen 10 jaar hebben de mosselkwekers enorme investeringen gedaan voor het ‘maatschappelijk draagvlak’. Hierdoor is de kostprijs voor mosselen gestegen.” Een grote investering is de mosselzaadvangstinstallaties (MZI’s), waarmee mosselzaad uit de Waddenzee wordt gevist. Ook de kosten van de certificaten, zoals het MSC-keurmerk en het ‘Zeker Zeeuws’-label, komen voor rekening van de mosselkweker. De laatste 3 jaar werkt Padmos tegen kostprijs. Hij is dus een ondernemer die geen winst maakt. Zoals mosseljournalist Wouter Klootwijk zegt: “Boeren en mosselkwekers zingen hetzelfde liedje.” Wie zo z'n zaak moet runnen, loopt uiteindelijk vast.
Om het tij te keren heeft Padmos met een groep mosselkwekers het initiatief genomen om De Mossel Compagnie op te richten. De coöperatie is pas 3 maanden jong en heeft 52 leden; zo’n beetje de hele Zeeuwse mosselkwekersgemeenschap. “Sommige mosselkwekers zijn geen lid omdat ze verbonden zijn aan handelsbedrijven. Die hebben er geen baat bij om ook lid te worden.”
De Mossel Compagnie is opgericht met een blik op de verre toekomst. “Het idee is nu hoe je de familieverhalen van de mosselkwekers communiceert aan de consument, met als doel de mossel beter in de markt te zetten. De coöperatie heeft nog een paar jaar nodig om alles op rolletjes te laten lopen.”
De mosselnetten worden gedurende 3 uur binnengehaald
Terug aan de kust
De handelaar bewaart de mosselen op zijn perceel, of ‘onderwaterpakhuis’, en hoopt ze binnen 2 weken te kunnen verkopen aan de supermarkt. Lichtelijk frustrerend, maar ook rustgevend om 75.000 kilo mosselen weer door de lospoorten van het ruim te zien verdwijnen. “Een hele dag werk weer weggespoeld,” zegt Antoine. Zeven jaar geleden was hij nog bouwvakker.
Terug aan de kust krijg ik een enorme emmer van wel 10 kilo aan mosselen mee. Er staat nog geen keurmerk op van De Mossel Compagnie, maar voortaan wil ik niks anders meer.
Dit artikel afdrukken
Antoine, een van de bemanningsleden, verwelkomt me vriendelijk. De mosselkotter is brandschoon en luxueus ingericht, inclusief magnetron, twee keukens met inductiekookplaten, koelkasten en drie aparte slaapkamers (‘hut’ in schippersjargon). “Als we naar de Waddenzee gaan, zijn we soms wel 4 à 5 dagen weg”, zegt Padmos.
Op bestelling
Vandaag gaan we niet naar de Waddenzee, waar het mosselzaad grotendeels vandaan gehaald wordt. “We gaan op bestelling 70.000 kilo consumptiemosselen vissen,” legt Padmos uit, “op het perceel aan de kust van Burgsluis.” Deze consumptiemosselen zijn zo’n 2,5 jaar oud. Het is een vruchtbaar en relatief groot perceel (11 hectare) en al de zesde keer dat Padmos hier gaat oogsten. Met vruchtbaar bedoelt hij dat mosselen hier goed aan voedsel kunnen komen en dus lekker groeien.
Het nieuwe systeem garandeert een stabieler inkomen mede omdat de verkoop gespreid is en de mosselen pas uit het water worden gehaald als de prijs die een koper er voor betalen wil, vaststaatDit seizoen wordt voor het eerst op bestelling geoogst. “Op het moment dat we denken dat de mosselen goed zijn, gaan we met een monster naar de veiling. Daar hangen de veilingmeesters er een verkoopprijs aan,” zegt Padmos. “Ik bied dan op de veiling mijn mosselen aan, van dit perceel van die kwaliteit.” De koper betaalt voor deze bestelling €1,72 per kilo. “Een goede prijs,” volgens Padmos. Voorheen haalde hij zijn mosselen gewoon binnen vanaf het begin van het seizoen en die werden dan verkocht aan de veiling. Het nieuwe systeem garandeert een stabieler inkomen mede omdat de verkoop gespreid is en de mosselen pas uit het water worden gehaald als de prijs die een koper er voor betalen wil, vaststaat. Staat die prijs de visser niet aan, dan laat hij de mosselen nog even zitten.
Mosselvissen
Ondertussen is het vissen begonnen. Johan, het andere bemanningslid, en Antoine staan aan de lopende band om de zeesterren en krabben uit de vangst te pikken. De zwarte drek uit de mosselnetten kleddert in de spoelerij. Na 3 uur vissen is het mosselruim gevuld en varen we naar de veiling in Yerseke, waar Wim Witkam van mosselhandel Prins & Dingemanse B.V. ons staat op te wachten. Het Zeeuws van de mannen klinkt sterker naarmate het gesprek vordert. Ik versta er geen woord van. Een vlucht meeuwen valt aan op de zeesterren, de grootste vijand van de mossel, die buiten de percelen worden gelost. Uiteindelijk vangen we 75.000 kilo, maar een kilootje meer of minder, daar kijkt de handelaar niet van op.
De Mossel Compagnie
Met “eerst verkopen en dan vissen” pogen de mosselmannen de mosselkweek rendabeler te maken. “De afgelopen 10 jaar hebben de mosselkwekers enorme investeringen gedaan voor het ‘maatschappelijk draagvlak’. Hierdoor is de kostprijs voor mosselen gestegen.” Een grote investering is de mosselzaadvangstinstallaties (MZI’s), waarmee mosselzaad uit de Waddenzee wordt gevist. Ook de kosten van de certificaten, zoals het MSC-keurmerk en het ‘Zeker Zeeuws’-label, komen voor rekening van de mosselkweker. De laatste 3 jaar werkt Padmos tegen kostprijs. Hij is dus een ondernemer die geen winst maakt. Zoals mosseljournalist Wouter Klootwijk zegt: “Boeren en mosselkwekers zingen hetzelfde liedje.” Wie zo z'n zaak moet runnen, loopt uiteindelijk vast.
Om het tij te keren heeft Padmos met een groep mosselkwekers het initiatief genomen om De Mossel Compagnie op te richten. De coöperatie is pas 3 maanden jong en heeft 52 leden; zo’n beetje de hele Zeeuwse mosselkwekersgemeenschap. “Sommige mosselkwekers zijn geen lid omdat ze verbonden zijn aan handelsbedrijven. Die hebben er geen baat bij om ook lid te worden.”
De Mossel Compagnie is opgericht met een blik op de verre toekomst. “Het idee is nu hoe je de familieverhalen van de mosselkwekers communiceert aan de consument, met als doel de mossel beter in de markt te zetten. De coöperatie heeft nog een paar jaar nodig om alles op rolletjes te laten lopen.”
Terug aan de kust
De handelaar bewaart de mosselen op zijn perceel, of ‘onderwaterpakhuis’, en hoopt ze binnen 2 weken te kunnen verkopen aan de supermarkt. Lichtelijk frustrerend, maar ook rustgevend om 75.000 kilo mosselen weer door de lospoorten van het ruim te zien verdwijnen. “Een hele dag werk weer weggespoeld,” zegt Antoine. Zeven jaar geleden was hij nog bouwvakker.
Terug aan de kust krijg ik een enorme emmer van wel 10 kilo aan mosselen mee. Er staat nog geen keurmerk op van De Mossel Compagnie, maar voortaan wil ik niks anders meer.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Wat een prima initiatief van die mosselhandelaren en wat een goede naam Mossel Compagnie.
En wat de Agrimarkt doet om mosselen naar gewenste hoeveelheid te verkopen vind ik helemaal geweldig - voor de consument in dit geval. Soms heb je voor een gerecht geen 2 kg mosselen nodig maar twee handjes om samen met ander zeegedierte te bereiden (soep/risotto/paella, of wat dan ook) en dat heb je geen behoefte aan 2 kg mosselen en ook niet 1 kg . Want vers gekookte mosselen is wat je wilt en niet het opgewarmde surplus van de dag ervoor wat je nog moet verwerken.
Ik hoop dus dat viswinkels en horeca ondernemers en supermarkten die er de ruimte voor willen inruimen dat ook gaan doen. Net als bij de biologische winkels waar je allerlei noten, zaden, muesli-mixen en meer klein grut ook naar behoefte uit een transparante grote container kunt 'tappen'en in een zakje laten glijden. Heel erg handig, vooral voor kleine huishoudens of huishoudens met weinig bergruimte.
"... “Het idee is nu hoe je de familieverhalen van de mosselkwekers communiceert aan de consument, met als doel de mossel beter in de markt te zetten. "..
Krijg ik meer zin in varkensvlees als ik boerin Jantien uitdagend op een boerinnenkalender zie ?
Of meer in mossels, als ik een spannend verhaal in de PZC lees hoe ze in Yerseke elkaar de kerk uitvechten ?
Lever een eerlijk product voor een goede prijs en laat dat familieverhaal maar 'binnens'uus'.
Het is de kwaliteit die verkoop moet stimuleren en geen klets.
Ze hebben qua het benaming inmiddels geleerd. Ik zie dat de termen super, extra, jumbo voor het kleine grut aan het verdwijnen zijn.
Vermelding van percentage vlees en hoeveelheid per kilo zou op de pakken verplicht moeten zijn.
Of is dat als zo ?
Dan prima.
De grootte en kwaliteit wordt nu bepaald door de prijs die voor de beste (Philippiense restaurant)-kwaliteit (€ 7- 8 euro per kilo) betaald moet worden.... De supers zitten met hun 'aanbiedingen' op de helft.
Negekomen:
Net klaar met mossels eten :
Vanmorgen mossels gekocht bij de Agrimarkt in Terneuzen die daar sinds kort zit.
Zag dat nooit eerder: een bak met mossels met een glazen wand er voor, die van onderen kiert, en waarlangs je een emmertje vult met een schep tot 1,5 kilo voor € 7,99 (dit weekend € 5,99 wat dan € 4,00 de kilo wordt)
Kwaliteit tussen goed/zeer goed, mossels beter gevuld dan in de gewone supermarkt.
De glazen voorwand is deel van een vertikale rvs bedruipingsinstallatie.
Continue regent het zeewater (?) op de mossels, die daardoor veel frisser blijven dan in de voorverpakte plastic doos waarin ze voor ons te lang 'vers' blijven.
Een 9 voor Agrimarkt !
tips:
- geen wijn of bier toevoegen: bevolking van het mosseldorp Philippine doet het zo:
mosselen paar keer spoelen, pokken er af, in een diepe pan doen, bodem/laagje water (de mossels verliezen zelf ook vocht), gesnipperde ui en flink wat fijngeknipte peterselie , peper, geen zout, sjappelure (redelijk wat paneelmeel); bij het opkoken een kluit echte boter en een paar keer opschudden.
- geen 3-4 keer opschudden; soms zijn na 2 keer de mossels voldoende open; hoe langer koken hoe minder mals en kleiner de mossel
- koop altijd wat teveel; restant mossels met ui in het zuur/azijn in een grote jampot, of spaar de grootste halve mosselschalen en leg daarin een gekookte malse mossel; strijk de schelp af met zelfgemaakt knoflookboter (geen kooptroep) en zet in oven op 200 deg. C.
De geur en het zicht tonen je wanneer de 'moules gratinees' klaar zijn.
Mossels zijn niet typisch zeeuws. Je vind ze langs alle west-europese kusten, en zelfs in 'bouch du Rhone' aan de Mediterranee.
ps.
Kijk uit nu met 'moules parquees' (rauwe mossels met een slurpje ijskoude (-20C) Korenwijn van Bols) bij deze temperaturen. Buikloop kan uw deel zijn. Wij believen ze vanaf eind oktober tot februari als het kouder is, daarna loopt normaal de kwaliteit terug.