Minister Verburg in spagaat? : Liever gangbaar Nederlands of biologisch van ver?

Blijft een feit dat we geen mirakeloplossingen, noch -antwoorden hebben. Ikzelf steun de idee dat je Afrika vandaag (omwille van de voedselkilometers-discussie) niet zomaar de kans op centen verdienen op de voedselmarkt kan afpakken, omwille van wat we zelf zoal gecreëerd hebben: global warming en irritant slecht voedsel.
Al dat potteneten en die opwarmmaaltijden met vooral veel vet, zout en suiker lijken me soms ook wel geïnspireerd op het feit dat versen groenten uit de winkel inderdaad nog nauwelijks smaak hebben.

Maar ik wilde eigenlijk vooral op de Ethiopische groenten en fruit reageren. Zoals vaak, is het vooral interessant om dit eens vanuit het perspectief van Afrika zelf te bekijken.
Mevrouw Wangari Maathai won enkele jaren gelezen de nobelprijs voor de vrede, omwille van haar werk met de Green Belt Movement.

In dit artikel (http://gos.sbc.edu/m/maathai.html) zegt ze enkele rake dingen:

Despite many African countries having achieved political independence the national economic market is still designed to supply the international markets with agricultural stimulants like coffee, tea, nuts and luxury delicacies like green beans, tropical fruits and flowers. the national economic and political policy do not enable the African people to benefit from the international market. They are still unable to engage and sustain economic activities and creative initiatives which would generate wealth for them and give them the confidence they so desperately need. Market forces, especially the liberalized free market and capital flow, both of which are very competitive, legitimatize the marginalization of local initiatives which cannot compete with the giant Transnational cooperations, foreign capital and attractive conditions which are created to enable foreign investors.

en

In traditional African societies food security was at the family level even though there was also a collective responsibility in the community for food security for all. Seasons were synchronized and there was a living culture associated with food production, seed selection and post-harvest storage. Important structures at every homestead included granaries for grains and beans while certain crops like bananas, sugarcanes, roots crops and green vegetables were always available in the field, and especially between harvests. At the onset of colonial era in Africa and introduction of cash crops (coffee, tea, nuts, sugarcane plantations, horticultural crops, etc.) all that changed. The traditional farming culture was demeaned, discredited and destroyed along with much of other heritages of Africa. Crop land was commercialized for cash crops, granaries disappeared from the homesteads, and people became dependent on processed foods from shops. The cash economy took over.

Daarbij spaart ze haar eigen leiders niet:

The ruling African elite is a new class of people in Africa, hugely privileged, enjoying the fruits of economic growth and innovations and, deliberately supporting and helping to.perpetuate the unjust and exploitative economic world-wide phenomenon: a socio-economic and political system which favours majority of countries and individuals in the Northern Hemisphere and their small counterparts in the South, but marginalizes and excludes a small number of people in the North and large numbers in the poor regions of the South.

Het probleem ligt hem er inderdaad niet in, dat Afrika niet in staat zou zijn kwaliteitsvolle voeding te produceren, maar de vraag zal hem er vooral in liggen of de gewone Afrikaan daar beter van zal worden.

Omgekeerd, woonde ik pas een debat bij tussen iemand van de Belgische Boerenbond en een NGO'er:
http://blog.lsf.be/?p=44
Die BB vertegenwoordiger stelde bruutweg dat ons voedsel nog nooit zo veilig en smaakvol was geweest als vandaag. Iedereen die, zoals ik, thuis zijn eigen groenten teelt, vindt dat een lachertje. Het enige wat wel juist was in wat hij vertelde, was dat voedsel nog nooit zo geodkoop was geweest. Ik heb me ook al afgevraagd bij al dat gewroet in de tuin (een reden waarom ik de laatste dagen in de discussies hier afwezig bleef): "waartoe dient dit, Steven? Ga in je hangmat liggen bij dit lekkere weer."

Wat moet je met dat goedkope eten? Wegsmijten op restaurant, bijvoorbeeld, zoals hier al eerder werd besproken.

En dus - wat ik vergat te zeggen - heeft Wouter van Eck gelijk, alleen om de verkeerde redenen. Niet vanwege de foodmiles (ik neem tenminste aan dat hij daarop doelt), maar vanwege het feit dat de Nederlandse landbouw een veel radicalere keuze voor kwaliteit zou moeten maken. Vervolgens zou de retail eraan mee moeten willen werken die dominant op de schappen te zeten en de protesterende consument uit te leggen waarom.

Een schitterende uitdaging voor de minister, want de laatstgenoemde partij heeft nog wel een paar duwen nodig!

Overigens: de derde wereld komt eraan met groenten en fruit. Terecht. Zie dit bericht over Ethiopië van vandaag.

De vraag is of biologisch wel een zinvol begrip is als het gaat om deze tegenstelling. Biologisch zou een kwaliteitsbegrip (smaak en 'natuurlijkheid' - het tweede begrip is vaag en een makkelijk slachtoffer voor markteers) moeten zijn dat niets met duurzaamheid te maken heeft.

De minister zou ervoor kunnen kiezen die gedachte een speerpunt van haar beleid te maken ipv dit 'enerzijds/anderzijds-en-dus-weten-we-het-niet'. Het zou de boeren - margedruk - een boel goed doen en biologisch beter doen verkopen tegen een betere prijs. Tegelijkertijd zou het massalere duurzaamheid stimuleren en kunnen zorgen voor betere Noord-Zuid-verhoudingen. Het foodmiles argument is inmiddels grotendeels ontzenuwd: eten kan best van ver komen én voor minder vuiluitstoot, cq. nodeloos gebruik van schaarse grondstoffen zorgen. Zelfs kwaliteitsverlies tijdens de lange reis is door moderne technieken uitstekend op te vangen.

Biologische produkten moeten voldoen aan een opgestelde normering.
Het produceren van kwaliteitsprodukten waarmee de biologische normering een ondergeschikte rol speelt kan ook.
Voor mij is de keuze niet moeilijk indien het kwaliteitsprodukt goedkoper is dan het biologische produkt.
Als het maar lekkerder is dan de bulkprodukten die hier nog steeds massaal gekweekt worden

@Ailko,
Biologische landbouw is niet noodzakelijk duurzaam. De wijze van vervoer kan onduurzaam zijn en het oogsten is door een lagere opbrengst per oppervlakte niet altijd efficiënt.
En dan is het ook nog de vraag of landbouw in ontwikkelingslanden gebaat is bij alle certificeringen die nu gevraagd worden.