Lees ook
Agractie reageert met een kort en boos persbericht waarin de nieuwe boerenorganisatie zegt dat de nieuwe regeling tot 'totaal onwenselijke' situaties leidt. Agractie wil de regeling van tafel.

Jan Dijkstra is universitair hoofddocent aan Wageningen Universiteit. Hij bekeek de Wijziging van de regeling diervoeders 2012 in verband met stikstof die minister Schouten heeft doorgevoerd om haar stikstofdossier te kunnen sluiten. In een reeks tweets gaf hij even feitelijk als pijnlijk commentaar op de regeling.



- Maatregel gaat om aangekochte voeders: brok, meel en enkelvoudige grondstoffen. Voeders boven de eiwitgrens mogen vanaf 1 sept niet meer op bedrijf aanwezig zijn. Uitzonderingen bijv gras(kuil), snijmais, hooi, kunstmelkpoeder, voederbieten, tarwegistconcentraat en bierbostel 2)

- Het doel is een (uiterst geringe) emissie reductie van 0,2 kton ammoniak te halen in de laatste 4 maanden van 2020. Dat is afgerond 0,2% van de jaarlijkse ammoniak emissie landbouw 3)

- De regeling onderscheidt 9 categoriën. Grondsoort (zand of löss; klei; veen) en intensiteit (in kg melk/ha: < 14.000; 14.000 - 20.000; > 20.000). Eiwitgehalte mag niet hoger zijn dan 164 g/kg (< 14.000 op veen) tot 193 g/kg (> 20.000 op zand/löss) 4
De maatregel beperkt keuzevrijheid van veehouders om optimaal rantsoen samen te stellen. Van belang is het eiwitgehalte van het hele rantsoen; dat vraagt afstemming tussen de (sterk variërende) ruwvoeders en het krachtvoer. Een grens enkel op mengvoer is bepaald niet optimaal 5)

Een overheid die alles wil gaan voorschrijven is niet alleen van het paadje, maar zorgt ook voor brokken. Dat zou nog te rechtvaardigen zijn als het gemiddeld resultaat oplevert, maar zelfs dat is niet het geval
- Het kabinet houdt rekening met een zekere mate waarin veehouders zich niet houden aan de maatregel. Bovendien is ingeschat in welke mate veehouders het rantsoen gaan aanpassen als gevolg van de maatregel 6)

- Dat laatste zal zeker gebeuren. Deel van veehouders zal compenseren door bijvoorbeeld meer graskuil en minder snijmais te gebruiken; management aanpassen en gras met meer eiwit te oogsten; meer krachtvoer te geven; enz. Soms onnodig; soms zeker nodig. En altijd kostenverhogend 7)

- Eigenlijk moeten we niet spreken over eiwit, maar over het nuttig beschikbare eiwit (DVE). Als veehouders in zekere mate compenseren op DVE, kan de maatregel gedeeltelijk averechts werken. De eiwit - DVE verhouding in alternatieven is meestal ongunstiger 8)

- Vanaf september ontbreekt ook mogelijkheid om melkvee naar individuele behoefte te voeren. Gegeven een basisrantsoen hebben bepaalde dieren meer eiwit nodig dan maximaal in mengvoer mag zitten. Dat leidt tot melkproduktie daling, en daardoor meer ammoniak emissie dan verwacht 9)

- In extreme gevallen kan de gezondheid van dieren er onder lijden. Daarom komt er een uitzondering als het totale rantsoen (bij bijvoorbeeld snijmais) beneden de 155 g eiwit/kg drogestof komt 10)

- Al met al een maatregel die vooral uit juridische noodzaak is geboren, en van daaruit begrijpelijk om ruimte voor dringende projekten te hebben. Vanuit bedrijf, dier en werkelijke ammoniakemissie gezien heel wat kanttekeningen te plaatsen. Geen win-win situatie 11)

In zijn soms technische en soms voor iedereen te begrijpen woorden, zegt Dijkstra als het ware dat de overheid heeft besloten zich te gaan bemoeien met de manier waarop de tandarts een boor moet vasthouden. Dat doet hij aangepast aan de situatie en kun je niet voorschrijven. Daarin schuilt zijn vakmanschap. Een overheid die alles wil gaan voorschrijven is niet alleen van het paadje, maar zorgt ook voor brokken. Dat zou nog te rechtvaardigen zijn als het gemiddeld resultaat oplevert, maar zelfs dat is niet het geval.

Al eerder constateerden we dat de plannen van Schouten om het dossier eindelijk tot een oplossing te brengen een open wond achterlaten omdat de politieke oplossingen zijn losgezongen van de realiteit en feitelijke doelen. Vandaag valt te constateren dat ze verder kwaad bloed zetten en boer en overheid uit elkaar drijven.

Dit artikel afdrukken