De FAO (voedselorganisatie van de Verenigde Naties) berekende dat nu al bijna 15% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen zijn oorsprong vindt in de veehouderij. Dat is meer uitstoot dan de transportsector veroorzaakt. En dit percentage zal de komende tijd nog meer oplopen, want wereldwijd stijgt de vraag naar vlees en wordt een groei van de veestapel verwacht. Als we niets doen, dan zal alleen al de landbouw in 2050 verantwoordelijk zijn voor een gemiddelde temperatuurstijging van 2%.
Dit is onaanvaardbaar. 2% is immers het maximum dat de aarde aankan en het doel van de klimaattop in Parijs is dan ook de opwarming van de aarde binnen deze grens te houden.
Toch wordt er in Parijs nauwelijks over landbouw en veehouderij gesproken. Onderzoekers van Compassion in World Farming (CIWF) analyseerden de 118 plannen die deelnemende landen bij de klimaatconferentie indienden. Niet één van deze landen stelt voor de productie en consumptie van vlees en zuivel te verminderen. Slechts 27 landen willen de uitstoot van broeikasgassen door de landbouw beperken: via slimmere productiemethoden en beter management.
Daarmee kan inderdaad enige winst (zo'n 30%) worden behaald, maar lang niet genoeg om de verwachte groei van de uitstoot door de veehouderij te compenseren. Bij ongewijzigd beleid wordt immers een 80% hogere uitstoot door de landbouw verwacht.
Langzaam maar zeker begint het besef door te dringen dat een vermindering van de vleesconsumptie en het veranderen van voedingspatronen onvermijdelijk zijn om de temperatuurstijging het hoofd te bieden. Vorige maand publiceerde de invloedrijke Britse denktank Chatham House een rapport van deze strekking en ook Hilal Elver, de speciale rapporteur van de VN over het recht op voedsel, concludeerde dat 'het 'huidige consumptiepatroon van vlees en zuivel in de wereld een belangrijke aanjager van de klimaatverandering is', en dat 'klimaatverandering alleen effectief kan worden aangepakt door de vraag naar deze producten te verminderen'. Elver pleit daarbij voor een genuanceerde aanpak: In de rijke landen moet de consumptie van vlees worden teruggedrongen en regeringen in opkomende economieën moeten ervoor zorgen dat de vleesconsumptie binnen de perken blijft.
De Parijse conferentie komt te vroeg om oplossingen te bieden voor deze nieuwe inzichten. In de komende jaren zullen beleidsmakers echter niet langer om de hete brij heen kunnen. Afspraken om de enorme voedselverspilling en de vleesconsumptie te verminderen zijn noodzakelijk. Wie daar niet op wil wachten kan ondertussen zelf alvast beginnen met een eigen bijdrage. De impact daarvan is groot: Een menu met meer dan 100 gram vlees per dag levert een dagelijkse uitstoot op van meer dan 7 kilo broeikasgassen. Eet je minder dan 50 gram vlees per dag, dan is de uitstoot al 33% lager. Een 100% plantaardig menu is zelfs verantwoordelijk voor een reductie van 60%!
Fotocredits: minder maar lief voor dieren vlees uit de kraamkamer van Foodlogpartner Vair, Foodlog Media
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Mijn excuses voor de late reactie op alle discussiebijdragen, maar hier zijn dan toch een paar opmerkingen.
Al geruime tijd wijst Compassion in World Farming op de nadelige effecten van de wereldwijde groei van de intensieve veehouderij. Die gaan veel verder dan alleen maar dierenwelzijn. De bijdrage aan de opwarming van de aarde door de veehouderij komt daarbij uiteraard steeds aan bod, maar staat nu wel zeer in de schijnwerper vanwege de klimaattop in Parijs. Bovendien zijn er recent enkele onderzoeken gepubliceerd die laten zien hoezeer een vermindering van de vleesproductie en consumptie kan bijdragen aan het tegengaan van de opwarming van de aarde. Op verzoek van een van de reacties geef ik hier een tweetal bronnen:
Het rapport van de Britse denktank Chatham House, waarnaar ik in het artikel verwijs.
En dit artikel door Henk Westhoek en anderen: Food choices, health and environment: Effects of cutting Europe's meat and dairy intake.
En mogelijk ten overvloede: in mijn blog pleit ik niet voor het invoeren van een vegetarisch dieet, zoals iedereen kan lezen. We moeten de vleesconsumptie in Europa en de VS verminderen en er voor zorgen dat de vleesconsumptie in de opkomende economiën binnen de perken blijft van wat verantwoord is.
Frank, ik ben altijd teleurgesteld door 1-weg dialogen. Dus ja, dat mag je.
Dick, mag ik na 2 dagen wachten concluderen dat het uitblijven van een reactie van Geert zelf, op ook maar een van de door reageerders gesteld vragen of visies, een geval van zwakte is en zoals veel van zijn vakbroeders ze voornamelijk in staat zijn om heel snel pakkende kreten te uiten maar vervolgens inhoudelijk in de verdere discussie verstek te laten gaan.
Ik durf rustig te zeggen dat ik me meer zorgen maak over de paar honderd liter diesel per Ha die ik per Ha gebruik per jaar dan over de methaan van m'n koeien. Methaan voorkomen kost namelijk nog een bak extra fossiele energie en het mooie van methaan is dat het vanzelf weer oxideert tot normale CO2. Co2 uit fossiele bronnen is gewoon extra en moet bijvoorbeeld plantaardige olie worden en teruggepompt om weer uit de cyclus genomen te worden.
Ik behoor tot team "iets minder vlees" in de woorden van Arjen Lubach. Maar we hoeven echt niet hardcore veganist te worden om de planeet te redden. Maar die dieseltank blijft moeilijk te weerstaan op dit moment.
Dick, de publicaties van PvdD aangaande milieu ken ik niet dus een oordeel daarover heb ik zo niet paraat.
Over vlees eten denk dat de invloed op het algehele wereld milieu erg meevalt en verre van correct wordt neergezet door mensen die dierwelzijn aan het hart gaat.
Eerste fout wat altijd weer opduikt en die je er niet uitkrijgt, men denk dat een dier dat, nee je kunt niet jouw eigen gevoelens of meningen 1 op 1 overzetten op dieren, hier zij echt wetenschappelijke studies en dierkennis voor nodig.
Nu vind ik dat wetenschap ook ene probleem heeft want ze moeten alleen marktconform werken, out of the box denkwerk en studies zijn nagenoeg onmogelijk. Je ziet dit de laatste 15 jaar duidelijk in Wageningen waar elke vraag die je stelt haast vercommercialiseerd wordt en er een retour vraag komt incl het prijskaartje. Zonde.
Verder denk ik dat we als mens gezonder kunnen leven met vlees als zonder, we zijn in honderd duizenden jaren zo gevormd tot omnivoor en dat zou zonder problemen nu in een keer naar vegetarisch kunnen, ik denk het niet. Over de hoeveelheid en vooral welke soort en hoeveelheid van bewerkingen, daar kan ik best in meekomen voor een stuk en zullen best kernen van waarheid in zitten. Maar ja, die zelfde vragen heb ik bij productie van vegavlees, allemaal bewerkte producten met veelal zelfde toevoegingen om tot bepaalde smaken te komen als bij bewerkt vlees. Ook vegarookworst moet naar rook smaken en wordt niet gerookt maar krijgt gewoon zout met rooksmaak toegevoegd.
Ik zie in die zelfde lijn trouwens nog steeds het nadeel van het verdwijnen van diermeel uit veel veevoer, zo is de kip ook een omnivoor die al jaren verplicht vegetariër is en dat is nog steeds lastig in het vinden van goede voersamenstellingen. Ook zou met diermeel een stuk van de eiwit verhaal, buitenlandse soja, vervangen kunnen worden. Maar ja het is partijen gelukt om het een ethische discussie te laten worden die geen enkele wetenschappelijke grondslag heeft maar alleen drijft op de zieltjes van mensen. Even voor die het niet weten en ook geloven dat alle dode dieren als diermeel gevoerd werden, diermeel voor veevoer was alleen slachtafval dat over gebleven was bij slachtingen van vlees goedgekeurd voor menselijke consumptie.
Met dieren (omnivoren) weer diermeel terug te geven in hun rantsoen kan naar mijn mening een stuk dierenmishandeling die nu gebeurt door ze essentiële voedingsstoffen te onthouden voorkomen worden.
Verder blijft het feit dat een groot gedeelte van de dieren reststromen opruimers en omzetters van onbruikbare voedingsstoffen naar bruikbaar eiwit zijn.
Er zou heel wat meer gestort, vergast of verbrand moeten worden als de varkens geen reststromen meer zouden eten en de koeien het groene hart niet meer zouden kaal vreten, want geen mens kan iets met gras in zijn maag.
En om dan weer terug te komen op huisdieren, ja het blijft luxe in mijn ogen die ook het milieu vervuilt, de kattenbak korrels kunnen beter als bodem verbeteraar op het land ingezet dan als vuil in de verbranding te verdwijnen.
Maar dieren en zeker in de stad waar bijna elk dier te weinig bewegingsruimte heeft en te weinig beweging krijgt is in feite dierenmishandeling, alle goede bedoelingen en duur voedsel ten spijt.
Verder blijf ik vinden dat Geert een zeer tendentieus stukje schrijft dat op best veel punten aan te vallen is en dat hij verzuimt om het eerst op het punt waar het over gaat, Co2 zelf goed te doen.
Simpelste zijn hun kerstkaarten, iemand durven aanspreken op zijn eetgedrag en zelf je portemonnee proberen te vullen met zo'n Co2 vervuilende actie.
Zou Geert wel een sieren als hij nu na een draadje of 20 een reactie durft te geven, als hij dit niet doet vind ik hem sowieso een natte dweil, zelfs een topman van Unilever Paul Polman nam zich laatst de moeite om op dit blog rechtstreeks te reageren en zijn argumenten duidelijk te maken en ging daarbij de discussie niet uit de weg.
Ik laat me wat dat betreft verrassen de komende dagen, we wachten af.