Professor Nigel Halford, die de studie leidde, legt uit dat Europese wetgeving uit 2018 fabrikanten verplicht om maatregelen te nemen om de acrylamide in hun producten onder bepaalde niveau’s te houden. Deze maand zou de EU zelfs met een intentieverklaring komen om maximale niveau’s te introduceren voor producten zoals brood en ontbijtgranen.
Minder acrylamide is minder lekker
Voor de consument is het natuurlijk fijn om minder van het kankerverwekkende stofje binnen te krijgen. Al is wel de vraag of de productkwaliteit echt hetzelfde blijft. Bleek gefrituurde friet of chips met minder acrylamide smaken toch echt anders dan de goudbruine variant. Kan de bakker van tarwemeel met minder acrylamide net zulk lekker brood bakken als van zijn gebruikelijke meel?
Dankzij aangepaste tarwe gehalveerde hoeveelheid acrylamide
De gene-edited tarwe van de Britse onderzoekers blijkt na malen en bakken tot wel 45% minder acrylamide te bevatten.
Hoe hebben de onderzoekers dat voor elkaar gekregen?
De hitte in een oven zet het aminozuur (een bouwsteen voor eiwitten) asparagine om in het kankerverwekkende acrylamide. Dus dachten de onderzoekers, we willen minder asparagine in tarwe. Daarvoor zetten ze met behulp van CRISPR-Cas9 het gen TaASN2 uit. Dat genetisch stukje materiaal produceert de moleculaire machine die op zijn beurt weer asparagine produceert. Minder asparagineproductie is minder asparagine in bijvoorbeeld brooddeeg en dat betekent minder productie van acrylamide.
Praktijktest op een boerenveld
Een leuk idee in theorie, maar hoe doet de tarwe het in de praktijk? Testen in kassen waren al succesvol, maar de tarwe moest zich nog wel ‘in het wild’ bewijzen. De veldtest met de gene-edited tarwe was de eerste in Europa met genetisch gemodificeerde tarwe.
Geen verschil in opbrengst en eiwithoeveelheidIn het veldonderzoek bleek dat de concentratie asparagine in de gene-edited gewassen tot wel twee keer zo laag was als in de Cadenza-variant, een niet gemodificeerde wintertarwe. Er was geen verschil in opbrengst en eiwithoeveelheid.
Regelgevers zijn aan zet
Strenge regelgeving voor genetisch gemodificeerde gewassen kan nog roet in het eten gooien. In Engeland wordt gewerkt aan de Genetic Technology (Precision Breeding) Bill, een wet die gene-editing voor voedselgewassen mogelijk moet maken.
De wet is bijna door het parlement en regelt de toegestane genetische ingrepen in gewassen en dieren die ook natuurlijk of door traditionele veredelmethodes hadden kunnen ontstaan. In de Europese Unie is gene-editing nog niet toegestaan, alhoewel Brussel wel heroverweegt om CRISPR-gewassen toe te laten.
Zelfs bij goedkeuring door overheden zal het nog 5 tot 10 jaar duren voordat veredelaars de nieuwe tarwe doorontwikkeld hebben tot een commerciële variant. Het duurt dus even voor het minder kankerverwekkende brood in de winkel ligt. Tot die tijd, kunnen we ons ook bedenken dat het risico misschien best meevalt.
Op 10 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Dat zei ik ook niet. Wel dat acrylamide voorkomen wordt door melkzuur. En dat acrylamide een mede precursor van acrolein is... als antioxidanten ontbreken (wanneer heb je 'voldoende' daarvan, bij alle belastingen?).
'Most food items are not considered to be major sources of acrolein in the general population. However, higher concentrations have been reported in certain food items, including frying fats and oils (mean acrolein concentration, 276 µg/L; maximum, 1389 µg/L; n = 15; see Table 1.1), and cooking food in hot oil has been shown to produce emissions containing acrolein, which can be a significant source of exposure..
Rainwater to be used as drinking-water and stored in polyethylene cisterns in Brazil was found to contain acrolein in 75% of the 36 cisterns tested, with concentrations up to 115 µg/L (de Oliveira Moura et al., 2019). No acrolein was detected in 10 bottles of mineral and table water in Germany (Kächele et al., 2014)....' (wat iets lijkt te zeggen over de luchtkwaliteit... en/of polyethyleen).
Zie hier.
Acrylamide was een hype, toen al mijn overtuiging, maar wel met meer serieuze aspecten ook. Het echte probleem kwalijke eiwittenvorming. Waarvan vele uitingen. Giftig Acrolein maar één. Amyloid, Tau, C1q, nitrosaminen, gekke koeienziekte, andere voorbeelden.
Wat de verhouding acrolein is met nitrosaminen, gevormd uit uit toegelate E250 voeding (vooral vleeswaar, 'culinaire' beenham enzo... maar ook in Hollandse industriekaas)? Dat ze elkaar versterken is zeker... al was het alleen al door het afvangen van anti-oxidanten. De echte accumulerende problemen en reactiemechanismen blijven niet gezien.
Als een zwart gebakken korst al ongezond zou zijn, dan komt dat in ieder geval niet vanwege de acrylamide, zoveel maken de meta studies wel duidelijk.
Groente en kaas bevatten overigens veel meer acroleine (590 en 1000 ug/kg) dan chips en patates (beide rond de 20 ug/kg). Echte acroleine bommen zijn cognac (1420–1500 ug/L), Schotse whiskey (670–11.100 ug/L), en cider (2600–31.800 ug /L) (Tabel 1, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9266280/. Proost!
Toch is bijna zwart gebakken korst niet gezond. En blijft desem, >48h deeg - als bij Frans landbrood, superieur in meerdere - zwaarwegender - opzichten. En acrylamide niet onverdacht.
Acrolein is het veel grotere probleem... massaal voorkomend en omgeving verontreinigend...
*Acrolein, of Acroleïne, is een giftige stof, die in grotere hoeveelheden ontstaat bij het bakken in (langdurig verhit, als in horeca, veel meer) olie.
Andere bronnen van Acroleïne zijn dieselmotoren, roken - voor een fors deel door het toevoegen van suikers aan de tabak door de fabrikant (een standaard praktijk) - en in ons lichaam zelf, door de omvorming van eiwitten door vrije radicalen (waarbij het acrylamide een rol speelt!!!!).
Acroleïne tast lichaamscellen aan, en wordt in verband gebracht met MS, aantasting van het imuunsysteem, lever en zenuwstelsel en longkanker
Het zou zelfs de belangrijkste oorzaak van longkanker kunnen zijn bij roken...
(Stevens, Maier 2008).
Methionine - dat veel voorkomt in aardappels - is een belangrijke voorloper van Acroleïne. In zonnebloemolie gebakken aardappels/ chips zijn dan extra verdacht ! Net als relatief zoete, olie-gebakken, voedingswaren. Wokken is ok in verse olie (geen zonnebloem/soja olie), maar niet in langdurig verhitte.
Want ook in het bakproduct zit deze stof. Vitamine C kan helpen, de acroleïne-vorming in het lichaam te beperken.
De totale uitstoot door (alleen al) restaurants in Hong Kong wordt geschat op 7,7 ton per jaar, véél meer dan de uitstoot door dieselmotoren !
Buiten lopen, en al helemaal in de buurt van een restaurant/ cafetaria wonen, is dan een risico... (net als meeroken).
Met name onverzadigde, linolzuurrijke, olie - zoals soja, koolzaad en zonnebloemolie - veroorzaken een hoge uitstoot bij bakken.
Meer vette olie - zoals maïskiemolie, arachideolie - en vooral kokosvet en distel(olijf)olie (reuzel, ossenwit) - hebben hier veel minder last van... (twee tot vier maal zo weinig)
De huidige propaganda voor het bakken in onverzadigde olie is dan ook behoorlijk kortzichtig, doordat de kennis hierover ontbreekt.
Werknemers in cafetaria's en keukens worden blootgesteld aan grote hoeveelheden.
Het goede nieuws is dan weer dat acrylamide in voeding niet kanker verwekkend is, zie o.a deze meta-analyses:
- Review of epidemiologic studies of dietary acrylamide intake and the risk of cancer. https://www.researchgate.net/journal/European-journal-of-cancer-prevention-the-official-journal-of-the-European-Cancer-Prevention-Organisation-ECP-0959-8278
"After an extensive examination of the published literature, we found no consistent or credible evidence that dietary acrylamide increases the risk of any type of cancer in humans, either overall or among nonsmokers. In particular, the collective evidence suggests that a high level of dietary acrylamide intake is not a risk factor for breast, endometrial, or ovarian cancers, which have generated particular interest because of a conjectured hormonal mechanism of acrylamide. Moreover, the absence of a positive association between smoking and ovarian and endometrial cancers suggests that any association of these cancers with the much lower, more sporadic dietary acrylamide intake is unlikely. In conclusion, epidemiologic studies of dietary acrylamide intake have failed to demonstrate an increased risk of cancer."
"Therefore, continued epidemiologic investigation of acrylamide and cancer risk appears to be a misguided (sic!) research priority".
- Dietary Acrylamide Exposure and Risk of Site-Specific Cancer: A Systematic Review and Dose-Response Meta-Analysis of Epidemiological Studies. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35548558/
"In conclusion, high dietary acrylamide exposure was not associated with an increased risk of site-specific non-gynecological cancer."
- Dietary acrylamide intake and risk of women's cancers: a systematic review and meta-analysis of prospective cohort studies"https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33413725/
"In conclusion, no significant association was found between dietary acrylamide intake and the risk of breast, endometrial and ovarian cancers."
ps
Dan nog is er een groot verschil tussen echt desembrood met wat gist (gebruik meestal wat gist in mijn brood voor extra luchtigheid, veel bakkers doen dat ook)...
en dat fast-gistbrood met wat desempoeder toegevoegd (zoals in veel supers en bij bakker Bart). 'Desembrood' is geen beschermde naam.