Het begrip 'plastic soep' als aanduiding van het probleem dat daardoor is ontstaan is inmiddels gemeengoed. Overal worden vogels en vissen gevonden met plastic in hun maag. Minder bekend zijn de berichten over kleinere zeedieren die microplastics bevatten, zoals bijvoorbeeld mosselen. Een nieuw woord maakt zijn entree. Er zou sprake zijn van een nieuw ecosysteem, de plastisfeer.
De gevolgen hiervan voor de voedselketen en de mens zijn grotendeels nog onbekend.
Allemaal vraagtekens
Environmental Health Perspectives geeft een overzicht van de laatste ontwikkelingen. Het effect van plastic in zee stelt ons in feite voor een heleboel vraagtekens. We weten nog maar heel weinig van de manier waarop microplastics ontstaan, zich verspreiden, hoe ze zich gedragen in verschillende organismen en voor welke vervuilingseffecten ze zorgen. Duidelijk is dat ze de voedselketen binnenkomen, maar we weten niet welke toxische stoffen daarbij meekomen of vrijkomen. Nog minder weten we van de gezondheidseffecten daarvan.
Celdood
Wetenschappers en overheden maken zich zorgen. Zijn oesters, garnalen en mosselen inmiddels al gevaarlijk? Volgens sommigen is dat niet zo. We krijgen immers meer microplastics binnen via verpakkingsafval. Ook kledingvezels bevatten veel microplastics en zelfs bier en honing blijken bronnen.
Ecotoxicoloog Heather Leslie van de VU in Amsterdam is van mening dat de microdeeltjes lichamelijke schade kunnen aanrichten, zoals celdood of beïnvloeding van de genexpressie. Ze kunnen dus de oorzaak zijn van misvormingen. Cara Kwiatkowski, uitvoerend directeur van The Endocrine Disruption Exchange stelt: "Zelfs de kleinste hoeveelheden kunnen je hormoonhuishouding verstoren."
Betere regelgeving, betere plastics, of allebei
Ook al zijn er momenteel meer vragen dan antwoorden, de zorgen zijn dusdanig dat de boel niet op zijn beloop kan worden gelaten. Over 'de' oplossing lopen de meningen nog uiteen. Volgens Richard Thompson, mariene wetenschapper aan de Universiteit van Plymouth, moeten nieuwe wetten voor afvalverwerking en recycling worden opgesteld om op de juiste manier aan voorzorg te kunnen doen. Anderen vinden dat er duurzamere plastics gemaakt moeten worden omdat de mens nooit tegen alle blootstelling beschermd kan worden. Verstandiger zou dan ook zijn om veiligere, natuurlijk afbreekbare stoffen te gebruiken.
Tegen een combinatie van beide oplossingen tegelijk is vanuit een verstandig toegepast voorzorgsbeleid natuurlijk ook weinig in te brengen.
Fotocredits: Mosselen, Smabs Sputzer
Op 10 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
On one of the remotest islands on our planet, tens of thousands of baby albatrosses lie dead on the ground, their bodies filled with plastic from the Pacific Garbage Patch.
Niet afhaken voordat je bij 1:14 bent hoor: a Message from the Gyre
Hoe kleiner des te gevaarlijker. Een deel van het zand op de stranden bestaat nu al uit minuscuul kleine stukjes plastic. Na verdere afbraak vallen deze weer uiteen in stofdeeltjes, moleculen, die overal in terug te vinden zijn. De lege flacons zonnebrandcrème en drankflesjes op de stranden zijn te verwaarlozen bij de gigantische hoeveelheden die via de rivieren in de zee terecht komen.
Niemand voelt zich hiervoor verantwoordelijk en dus gebeurt er niets.
O ja, toch wel, straks moet je een dubbeltje voor een plastic draagtasje betalen.
Bedankt voor de link Joep, herinner me een artikel van Chris Jordan (de betreffende fotograaf en filmmaker) over een lezing die hij in Australie gaf. De lerares zag de foto's en zakte huilend door de knieen, ze had geen hoop meer op een gezonde toekomst. Volgens Jordan is hoop het laatste wat we verliezen moeten.
Trouwens ook dichter bij huis vinden we plastic ook terug in vogels:
https://www.wageningenur.nl/nl/Dossiers/dossier/Plastic-afval-in-zee.htm
Hier is ook heel veel achtergrondinfo te vinden.
Trouwens Foodlog redactie bedankt: twee duimen voor dit nieuwsbericht.
Albert en anderen, er zijn veel lange documentaires over dit probleem verschenen.
Kort maar krachtig (12 minuten, Arte):
Duitstalig: Inseln aus Müll
Franstalig: Des Îles de Déchets
Voor de plastisfeer hoeven we niet eens zo te wachten tot onze flacons en zakjes afgebroken zijn. Neem de eerste de beste goedkope tube tandpasta (en wellicht vele andere smeersels) en kijk naar de inhoud. Vaak zul je daar ook plastic regenbogen als vulmiddel. Die korrels zijn dus al heel klein om mee te beginnen.