Waar blijven de centen die nog eens bovenop de marktbepaalde prijsverhoging van melk komen?!?!
Ik heb me gisteren weer mateloos zitten verbazen bij het journaal. De prijs van brood kaas en melk gaan omhoog.
En de journaals op radio en televisie willen ons duidelijk maken waarom.
Boer in beeld die 5.5 ct / liter meer krijgt omdat de vraag naar melk wereldwijd zo toeneemt, en dat het eigenlijk wel terecht is een wat hogere prijs. Nog geen twee zinnen later wordt verteld dat de afgeroomde variant daarvan in de supermarkt 10ct per liter duurder wordt.
Wat mis ik? Waarom vraagt niemand waar die andere centen in gaan zitten?
Wat is dat dat de boodschap zo naar één kant wordt geschoven?
Of moet ik terug naar de economiecolleges?
Wie weet het antwoord?
Op 31 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
"Vraag aan jou: op welke verdeling van de prijs die de consument voor het eindproduct betaalt (denk ook aan Vifit, Yakult etc) heeft de boer recht, in aanmerking genomen dat die vrijwel niets voor zijn melk kreeg?"
Tja, ik heb geen zicht op de kostenverdeling voor melkproducten. Dus daar kan ik alleen naar gissen (ik zal eens een keer rondneuzen op de website van het LEI of ze rapporten hebben over de melkveehouderij).
Ik kan er alleen vanuit gaan dat de boer toch (net) iets meer dan "vrijwel niets" voor zijn melk kreeg anders zou er geen boer met melkvee meer over zijn in Nederland. Afgelopen jaren met de concurrentie tussen supermarkten waren zeker geen vetpot maar toch genoeg om van te leven, indien nodig wat te investeren (de Nederlandse landbouw sector is zeer produktief) en de zaak draaiende te houden. Nu de melkprijzen wat stijgen krijgt men weer wat ruimte.
Bij "hoogwaardige" voedselprodukten zoals Yakult zal een leverancier vanwege bepaalde kwaliteitseisen misschien wat meer voor z'n melk krijgen (wordt daar Nederlandse melk voor gebruikt?) maar daar zijn de hoeveelheden veel kleiner, tenzij iedereen overstapt op Yakult ipv normale melk.
Verder blijft melk een massaprodukt, melk op zich heeft weinig waarde maar je kunt het (net als aardappels) wel gebruiken voor andere produkten met meer TW. Enige oplossing lijkt me dat de boer zelf iets met zijn melk gaat doen (kaas, ijs, yoghurt) of andere kanalen opzoekt. Het schijnt dat je ook "pure" boerenmelk kan kopen bij de boer maar daar is de gezondheidsdienst weer niet zo voor. Probleem is dat je je meestal maar in een ding tegelijk kan specialiseren.
P.S
Toch even opgezocht welk Bommel verhaal het precies was, het is: "de Vergelder" uit 1984, en niet "de grote vergelder". Ironisch genoeg was de vergelder oorspronkelijk een uitvinding van Dr. Sickbock die door zijn (Japanse?) assistent was gestolen en verder verbeterd om in een doos te passen.
ik weet het niet in de zuivel, welke expert weet het? welke producenten maken de huismerkproducten? dezelfde als de A-merken?
Hans, geldt die terugname ook voor huismerkmelk?
detail: de supermarkt draagt meen ik niet de kosten voor derving in de zuivel, maar de fabrikant neemt de boel weer mee terug en vergoed (deels?) de derving.
Bij AGF is dat totaal anders (retail betaalt derving), en daarom worden veel (steen)vruchten oneetbaar onrijp verkocht, maar goed dat is een sideline.
Mij lijkt 5.5ct best veel, en dat komt wellicht deels door ontevreden producenten die het cooperatiedenken beu worden en nieuwe mogelijkheden krijgen. Cooperaties moeten meer doen hun producenten tevreden en binnenboord te houden.
Ook hier: bij AGF gaan veel goede grote innovatieve glas-tuidners zelfstandig of in kleine groepjes verder buiten de cooperatie om.
Dit is een ingewikkelde discussie geworden waarin allerlei lijnen door elkaar lopen.
1. De boer pakt 55% van de prijsverhoging van het basisproduct. Da's veel. Onevenredig veel zelfs.
2. De supermarkt pakt geld terug op het feit dat het melk als zgn. loss leader - onder de prijs verkocht lokaas om mensen naar de winkel te halen en ze te verleiden ook hun andere boodschappen daar te doen - heeft gebruikt. Dat staat strict genomen los van de melkprijs, toen en nu. Het prijsherstel wordt alleen 'toevallig' nu uitgevoerd. Duurder is tenslotte duurder.
3. Vervolgens speelt de vraag welk aandeel de boer heeft in de totale winst die op zijn basisproduct wordt gemaakt. Op welk deel heeft hij recht? Danone, Yakult en Friesland voegen waarde toe en moeten daarvoor beloond worden. Idem voor AH die het op z'n schap zet en moet weggooien als het niet op tijd wordt verkocht.
De toegevoegde waarde machine van Joost uit Thomas' voorbeeld legt aardig uit wat TW is, maar vergeet dat je geen TW kunt maken als je het primaire product niet hebt.
Maw, de vraag is of een melkprijsspecialist hier even kan komen uitleggen of de boer nu voldoende wordt betaald voor zijn arbeid en ondernemersrisico met die 5,5 cent meer. Uitknijpen kan nl. iedereen die op het kanaal zit waarlangs de centen vloeien. Tenzij de markt heel krap wordt en het gaat lonen andere tankauto's dan de gebruikelijke langs de boeren te sturen.