"Met subsidie van de Europese Unie zette de Amerikaanse varkensgigant Smithfield in tien jaar tijd 50 megastallen in Roemenië neer. Met alle gevolgen van dien voor de traditionele lokale varkensindustrie. Zeker de helft van de Roemeense varkensboeren is inmiddels op de fles omdat zij niet met de goedkope Amerikanen kunnen concurreren. En voor het eerst heeft Roemenië te maken gehad met een grote uitbraak van varkenspest. Megastallen zetten ze liever niet in eigen land neer en daarom plaatsen we ze aan de randen van Europa. Met geld van de EU."
Zo kondigen Teun van de Keuken en Ronald Duong hun programma aan.
Het programma is bekijken via Uitzending Gemist:
Fotocredits: Retro or oldschool beibe !!, Camil Agapie
Ik ben nergens in het algemeen tegen. Probeer mij te oriënteren en dan een mening te vormen. Maar lees eens Barry C. Lynn’s Cornered: The New Monopoly Capitalism and the Economics of Destruction
Prof. Heffernan had ooit jaarlijks een overzicht over dit verontrustend fenomeen. Niemand die deze vorm van analyse heeft overgenomen. Helaas. Ik weet trouwens ook nog niet of je de door jou genoemde trends tegen elkaar weg kan en mag strepen.
Ik ken Roemenië iets te weinig, maar in Polen waar de oude partijbonzen meestal op hun stoel zijn blijven zitten zullen ze heel gemakkelijk vrij spel hebben zei mijn Poolse informant.
Ik ben razend benieuwd wat Sándor vindt nu hij anderen hier gehoord heeft.
Hendrik; ja, dat ben ik wel met je eens;Smithfield houdt er bepaald geen 'geschenk aan de maatschappij' filosofie op na. Maar om nu 'in het algemeen' tegen schaal en concentratie te zijn is te simplistisch denk ik. Wat is dan precies het probleem, of beter, welke uitdagingen staan ons te wachten die met schaal en concentratie niet goed gaan? Overigens zie je juist in de VS -als tegenbeweging?- juist weer kleine, nieuwe bedrijven ontstaan, niet met beleid maar in de vrije markt. Kennelijk zoekt dat ook een evenwicht.
Ps de percentages in #19 zijn verwisseld: Roemenië 11 en Polen 5-6%
Het opzetten van megastallen in Oosteuropa lijkt me meer een lage lonen kwestie. Het is natuurlijk lucratief om in een gebied met lage lonen te gaan produceren met de bedoeling om de productie vervolgens op de markt te brengen in een gebied met hoge lonen en meer koopkrachtige consumenten. Of dat een gewenste situatie moet zijn is bij mij nog een vraag. In detail gaat het toch om de hoeveelheid dieren die 1 man/werknemer op een veehouderijbedrijf kan groot brengen/verzorgen. Pak je dan het megabedrijf van Straathof met 350 werknemers erbij. Dan kun je terugrekenen dat er bij Straathof 1 werknemer is per 300 zeugen. Precies hetzelfde aantal zeugen dat 1 doorsnee Nederlandse varkenshouder er op na houdt. Concurrentie verschil tussen een Oosteuropese en Nederlandse zeugenhouder en is dan louter het verschil tussen hoge en lage lonen. Of je dat fair kunt noemen is alweer een vraag. Straathof heeft dan het voordeel dat hij mee kan liften op de prijsvorming in een hoge lonengebied. En de Nederlandse zeugenhouder kan met zijn gezinsinkomen niet hoger komen dan het gezinsinkomen van een zeugenhouder zijnde werknemer van Straathof. En met kippen zal het hetzelfde verhaal zijn als met zeugen. Met melkkoeien eensgelijks. Ik heb familie in de US die een melkveeberdijf heeft met ca 2000 melkkoeien. Daar lopen als wernemer 30 lageloon Mexicanen rond. Teruggerekend ca 70 melkkoeien per man. Hetzelfde aantal melkkoeien van 1 gemiddelde Nederlandse boer. Concurrentie verschil op de wereldmarkt van melk is ook dan een lage en hoge lonen kwestie. Wat minder kostprijs verschillen tussen boeren van het ene land/continent met boeren van een ander land/continent lijkt me niet onbelangrijk.
Liesbeth, voor wat betreft Polen en Roemenië zijn de cijfers in deze sector voorlopig nog niet verontrustend. Ik doelde op de situatie in het land van oorsprong.