Column Meer ruimte voor de Nederlandse boer door Corona?

Iedere zichzelf respecterende gemeente, regio of land heeft het over transitie. Transitie van de landbouw, zorg, logistiek, bouw, energie en ga zo maar door. Veel van deze claims komen op het bordje van de boeren en tuinders. Want niet zelden is er grond nodig voor deze transitie en meestal is dat boerengrond.

Voor sommige boeren en tuinders is het een lot uit de loterij want hun grond is gewild. Ze kunnen die kwijt tegen een hoge opbrengst in cash of rendement gedurende een aantal jaren. Maar voor de agrarische sector kan het ook een bedreiging zijn. Vooral jonge bedrijfsopvolgers hebben last van het prijsopdrijvende effect. De bedrijven die ze over moeten nemen van hun ouders worden onbetaalbaar.

Zoveel extra windparken, zonneparken, distributiecentra, woningen en infrastructuur. Leg dat naast het feit dat de land- en tuinbouw steeds duurzamer moet produceren, de kringlooplandbouw

Kloppen die ambitieuze plannen wel? Zoveel extra windparken, zonneparken, distributiecentra, woningen en infrastructuur. Leg dat naast het feit dat de land- en tuinbouw steeds duurzamer moet produceren - kringlooplandbouw noemen we dat. Maar dat moet dan wel doen op minder grond. Dat is moeilijk waar te maken en daarom nogal krom.

Neem energie als voorbeeld. Ellenlange berekeningen hoeveel energie we op kunnen wekken met alle zonnepanelen en windmolens. Of hoeveel wegen er nodig zijn voor een vlotte doorstroming van het verkeer. Indrukwekkende getallen. Maar de afgelopen periode met corona zou ons op het minst aan het denken moeten zetten. We worden zuiniger en gebruiken minder. We rijden minder met de auto en gaan minder op vakantie naar verre oorden. De boerderijwinkels varen er wel bij.

Toch wordt deze kant van de transitie maar zelden belicht, in ieder geval in de beleidsstukken van overheden. De nadruk ligt vooral op nieuw en nog te ontwikkelen. En veel minder op koesteren en slim gebruiken wat er al is.

Daar zie ik een rol voor boeren en tuinders, maar ook voor de burger/consument. Niet meer, groter en verder weg, maar juist dicht bij huis. Niet elkaar de zwartepiet toespelen, maar samen gaan voor een kringloopsamenleving waarin hergebruik en besparing een grotere rol krijgen.

Deze column verscheen 6 november op de ZLTO-website.