Diëtist Yvonne Lemmers van Grip op Koolhydraten viel iets anders op. Emeritus hoogleraar en voedingsleerdeskundige Martijn Katan noemde zijn wetenschap "niet meer helemaal schoon".
Volgens Katan is er iets misgegaan met de wetenschap nu die niet meer door de overheid, maar voornamelijk door belanghebbende partijen wordt gefinancierd. Hij zegt dat daarom wetenschap teveel onderzoek doet dat vanuit gestuurde vraagstellingen naar gewenste resultaten en nieuws toewerkt.
Lemmers noteert wat Katan in de uitzending zegt: "Wetenschappers moeten geld hebben voor onderzoek. De overheid geeft dat nauwelijks meer. Dan gaan ze praten met de alcoholindustrie en die zegt dan ‘nou ja we hebben een mooi onderzoek, maar kun je dat een heel klein beetje aanpassen. Als je nu eens zegt: ‘Het is nog niet bewezen, kun je dat zeggen?’ Natuurlijk, meer onderzoek is nodig. Zo werkt dat."
Vraag Radar: Mijn nest is niet meer helemaal schoon.
Zit u nu niet een beetje uw eigen nest te bevuilen?
Martijn Katan: “Mijn nest is niet meer helemaal schoon. Maar dat is niet de schuld van de wetenschap, dat is eigenlijk ons aller schuld dat we zeggen, wetenschap moet maar betaald worden door de industrie. Ja, dan krijg je dit.”
Volgens Katan zijn onderzoeken die bewijzen dat wijn gezond is, domweg gekocht door de industrie. Dat zou ook gelden voor andere onderzoeken zodat verwarring ontstaat over de betekenis van onderzoeksresultaten. De vraag stelt zich immers welk inzichten zijn verkregen vanuit een belang en welke inzichten resulteren vanuit een vraag in het algemene belang.
Yvonne Lemmers gaat meteen zover de vraag te stellen of oudere uitspraken van Katan dan wel vertrouwd kunnen worden. Zo krijgt degene die de bal kaatst, die meteen recht in zijn gezicht terug. Daarmee zijn de verwarring en het wantrouwen compleet.
Fotocredits: Martijn Katan, still, Radar
Op 10 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
De enige schone wetenschap die je nog kunt krijgen is het terug geven van wetenschap aan het academische veld. Wetenschap vanuit wetenschappelijk gestuurde vragen, wetenschappelijke ''nieuwsgierigheid'', kennishonger. Echte wetenschap waar gezocht, geëxperimenteerd, uitgevonden kan worden, zonder de druk om elke twee jaar te publiceren of elke vijf jaar je boek her uit te geven. Met name op gebied van voeding en gezondheid zouden we naar zo'n situatie terug moeten gaan. Het doen van onderzoek is nu een doel op zichzelf in plaats van een middel om tot een doel te komen. Zoals die mega-onderzoeken die universiteiten opzetten met cohorten bestaand uit halve steden (''Generation R'' in Rotterdam) of provincies (''KOALA'' in Maastricht), prospectief empirisch, een broedstoof voor meerdere generaties afstudeer studenten, waar op gezette tijden weer een stevige obstipatie wordt verlost en volkomen uit hun verband gerukte feitenclusters in proefschriften de wereld in geblazen worden. Het is het soort wetenschap die wordt beschreven in een soort parabel (ken geen bron, helaas), waarin een groep alien-wetenschappers rond een olifant wordt gezet, waarbij geen van hen het gehele beest kan zien. Zij kunnen allemaal met alle mogelijk middelen hun deel olifant onderzoeken, maar wat het wezen nu werkelijk is, hoe het functioneert of zelfs maar eruit ziet, daar komen ze niet achter.
Wageningen is trots op zijn belangenverstrengeling.
Hoe geloofwaardig is een WUR-voorzitter die het heeft over haar "onafhankelijke" "verlichte" wetenschappers, tegelijkertijd de loftrompet steekt over de "Gouden driehoek" van wetenschappers, overheid en bedrijfsleven, en kritische consumenten wegzet als duistere Middeleeuwers, wier "emoties" door politici "getemperd" zouden dienen te worden?
Hopelijk heb je gelijk Pieter, Maar ik zie in tal van branches contaminaties . Mij lijkt er nog een wereld te winnen. Onze Maatschappij moeten we echte wetenschap serieus nemen, anders zaler geen echte voortgang zijn. Fijne zondag
# Guido,
Waar geld wordt verdiend zijn belangen. Een kamerlid dat graag herkozen wil worden doet die dingen waardoor zijn kansen toenemen. Dat is voor veel onderzoekers niet anders, onafhankelijk of zij hun geld bij de overheid of bij het bedrijfsleven halen. Hoe unbiased waren de wetenschappers die jaren volhielden dat er geen relatie was tussen gasboringen en bevingen in Groningen?
Toch 2 kanttekeningen.
- Als wij willen weten welk effect onze bacterien hebben op een bepaalde immuunexpressie, dan heb ik geen vooropgezette wens qua uitkomst. Als ik al geld had zou ik dat niet inzetten; ik heb een unbiased informatie behoefte. Vaak betalen we dan vrijwel niets omdat wij een universiteit weten te vinden die met dezelfde vraag zit. Betalen we een beetje bench fee of zoiets en daarmee koop je echt geen resultaten.
- Het "kopen" van onderzoeksresultaten ging vroeger alsvolgt. Men liet een RCT 10 x doen in verschillende ziekenhuizen en publiceerde dat onderzoek met de gewenste uitkomsten.Dat gaat nu gelukkig niet meer zo gemakkelijk. Als je een trial wilt publiceren in een van de grote tijdschriften moet je dat van te voren aanmelden, liefst met protocol erbij. Na afloop kun je dan niet 1 van die 10 gepubliceerd krijgen, maar je moet ze allemaal openbaar maken. Dit heeft geleid tot een grote afname in dergelijk onderzoek en dus ook tot minder betalen voor gewenste uitkomsten. Ik denk dus dat we er op vooruit gaan.
Enno in #1 kan kan naar Yvo Smulders kijken. Kost 12 minuten om te zien wat het verschil is tussen gesponsord en niet gesponsord onderzoek is.
Vervolgens Bad Pharma van Ben Goldacre lezen.
De zachte beinvloeding (denk je echt dat een dokter nog objectief medicijnen voorschrijft als als hij/zij een week in de watten is gelegd in een exotisch oord door fabrikant A?) is nog veel erger.
Is het complotdenken? Is het een aanklacht tegen het bedrijfsleven? Nee, maar doe niet alsof ze geen belangen hebben. Wie betaalt, die bepaalt. Denken dat het anders is, is naief.
Overigens denk ik dat het terecht is dat ook de overheid net zo biased is. Er is vast geen onderzoek te financieren dat wil toetsen of door de mens veroorzaakte klimaatverandering wel correct is.
Het tij keert nu heel langzaam naar het idee dat vet misschien wel gezonder is dan we denken. Dat is wel 50 jaar na Keys' diet-heart hypothesis.